ΗΠΑ: Προεδρικές Εκλογές 2012

Με το υπερθέαμα των προεδρικών εκλογών να κορυφώνεται, αξίζει πλέον να τεθεί το ερώτημα πως οι πολιτικές εκστρατείες χειρίζονται τα πιο καίρια ζητήματα που αντιμετωπίζουμε. Η απλή απάντηση είναι ότι δυστυχώς δεν τα αγγίζουν καθόλου. Έτσι λοιπόν κάποια σημαντικά ερωτήματα εγείρονται: γιατί και τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για αυτό;

Του Νόαμ Τσόμσκι


Υπάρχουν δυο θέματα με τεράστια σημασία επειδή η τύχη του είδους μας βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο: περιβαλλοντική καταστροφή και πυρηνικός πόλεμος.

Το πρώτο είναι μονίμως στα πρωτοσέλιδα. Στις 19 Σεπτεμβρίου, ο Τζάστιν Γκίλις έγραψε στους New York Times ότι το λιώσιμο των πάγων στην αρκτική θάλασσα σταμάτησε για αυτό τον χρόνο “αλλά όχι πριν καταρρίψει το φετινό ρεκόρ - και να θέσει νέες προειδοποιήσεις για την ταχεία αλλαγή στην περιοχή”.

Το λιώσιμο είναι πολύ πιο γρήγορο από όσο είχε υπολογιστεί από εξελιγμένα υπολογιστικά συστήματα και οι πιο πρόσφατες ενημερώσεις από τα Ηνωμένα Έθνη κάνουν λόγο για υπερθέρμανση του πλανήτη. Νέα στοιχεία δείχνουν ότι ο πάγος την περίοδο του καλοκαιριού δεν θα υπάρχει το 2020, κάτι που θα έχει σημαντικές επιπτώσεις. Προηγούμενες μετρήσεις έδειχναν ότι ο πάγος το καλοκαίρι θα εξαφανιστεί το 2050.

“Αλλά οι κυβερνήσεις δεν έχουν απαντήσει στην αλλαγή που απαιτεί άμεσο περιορισμό του φαινομένου του θερμοκηπίου”, γράφει ο Γκίλις. “Αντιθέτως, η βασική τους απάντηση είναι να προγραμματίσουν πως θα εκμεταλλευτούν την περιοχή που βρίθει κοιτασμάτων πετρελαίου και μεγάλων ποσοτήτων μεταλλευμάτων” - αυτό θα σημάνει την επιτάχυνση της καταστροφής.

Αυτή η αντίδραση δείχνει μια εξωπραγματική θέληση να θυσιάσουν τις ζωές των παιδιών μας και των εγγονών μας για ένα περιορισμένο κέρδος. Ή διαφορετικά μια εξίσου αξιοθαύμαστη θέληση να κλείσουν τα μάτια τους για να μην δουν τον αναμενόμενo κίνδυνο.

Αυτά είναι μόνο η αρχή. Μια νέα μελέτη από το Παρατηρητήριο της Κλιματικής Τρωσιμότητας, βρήκε ότι “η κλιματική αλλαγή, που προκλήθηκε από την υπερθέρμανση του πλανήτη καθυστερεί την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη κατά 1,6% ετησίως και θα οδηγήσει σε διπλασιασμό των τιμών μέσα σε δυο δεκαετίες”. Η μελέτη διαδόθηκε παντού, αλλά οι Αμερικάνοι ήταν απασχολημένοι με άλλες θορυβώδεις ειδήσεις.

Οι επίσημες θέσεις των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών πάνω στα κλιματικά θέματα παρουσιάζονται στο Science magazine της 14ης Σεπτεμβρίου. Σε μια σπάνια στιγμή δι-ατομικισμού, και τα δυο κόμματα σχολίασαν ότι απλά κάνουμε τα πράγματα χειρότερα.

Το 2008, οι θέσεις και των δυο κομμάτων τράβηξαν κάποια προσοχή στο πως η κυβέρνηση θα έπρεπε να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή. Σήμερα, το θέμα είναι σχεδόν εξαφανισμένο από το πρόγραμμα των Ρεπουμπλικανών - οι οποίοι, ακόμη, απαιτούν από το Κογκρέσο να αντιδράσει άμεσα για να μην επιτρέψει στην Υπηρεσία για την Προστασία του Περιβάλλοντος (που δημιουργήθηκε επί του Ρεπουμπλικανού Προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον σε αγνότερες ημέρες) να περάσει νομοσχέδια που θα ορίζουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Και θα πρέπει να αφήσουμε να γίνουν γεωτρήσεις στην Αρκτική της Αλάσκας, “για να εκμεταλλευτούμε όλα τα αμερικανικά θεόσταλτα αγαθά μας”. Δεν μπορούμε να μην υπακούσουμε στον Κύριο, εξάλλου.

Το [κομματικό] πρόγραμμα, επίσης, αναφέρει ότι “πρέπει να επαναφέρουμε την επιστημονική αξιοπιστία στα δημόσια ερευνητικά ιδρύματά μας και να απομακρύνουμε τα πολιτικά κίνητρα από την κρατικά επιχορηγούμενη έρευνα” - λέξεις κλειδιά για την κλιματική επιστήμη.

Ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος, Μιτ Ρόμνεϊ, προσπαθεί να ξεφύγει από το στίγμα των όσων είχε καταλάβει ο ίδιος πριν από λίγα χρόνια για την κλιματική αλλαγή, και είχε δηλώσει ότι δεν υπάρχει καμία επιστημονική υποστήριξη, συνεπώς θα πρέπει να υποστηρίξουμε περισσότερο διάλογο και έρευνα - αλλά όχι δράση, εκτός από το να κάνουμε το πρόβλημα σοβαρότερο.

Οι Δημοκρατικοί δηλώνουν ότι στο δικό τους πρόγραμμα ότι υπάρχει ένα πρόβλημα, και προτείνουν να εργαστούμε σκληρά “προς μια συμφωνία για να θέσουμε όρια στις εκπομπές ρυπών και να προχωρήσουμε σε νέες ενεργειακές τεχνολογίες”. Αλλά αυτό είναι όλο και όλο.

Ο Πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, τόνισε ότι πρέπει να εξασφαλίσουμε εκατό χρόνια σε ενεργειακή ανεξαρτησία εκμεταλλευόμενοι τις νέες τεχνολογίες - χωρίς να ρωτά πως θα είναι ο κόσμος ύστερα από έναν αιώνα τέτοιων πρακτικών.

Υπάρχουν διαφορές μεταξύ των κομμάτων: αναφορικά με την ποσότητα του ενθουσιασμού με την οποία θα πρέπει να βαδίσουν προς τον γρεμό οι είναι για την πορεία προς τον γκρεμό οι μάζες.

Το δεύτερο σημαντικό θέμα, ο πυρηνικός πόλεμος, φιγουράρει επίσης στα πρωτοσέλιδα κάθε μέρα, αλλά με έναν τρόπο που θα δημιουργούσαν απορία σε έναν Αριανό για τα περίεργα πράγματα που γίνονται στην Γή.

Η σύγχρονη απειλή είναι ξανά στην Μέση Ανατολή, ειδικά στο Ιράν - τουλάχιστον σύμφωνα με την Δύση. Στην Μέση Ανατολή, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ θεωρούνται πολύ μεγαλύτερες απειλές.

Ανόμοια με το Ιράν, το Ισραήλ αρνείται να επιτρέψει έρευνες ή να υπογράψει τo Σύμφωνο για την μη Διάδοση των Πυρηνικών (NPT). Έχει εκατοντάδες πυρηνικά όπλα και εξελιγμένα συστήματα πλοήγησης, και ένα μακρύ ιστορικό βίας, επιθετικότητας, και άγνοιας των νόμων, εξαιτίας στην άμετρη υποστήριξη από τις ΗΠΑ. Κατά πόσο το Ιράν σχεδιάζει να φτιάξει πυρηνικά όπλα, οι υπηρεσίες των ΗΠΑ δεν το ξέρουν.

Στην τελευταία της αναφορά, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας δήλωσε ότι δεν μπορεί να αποδείξει “την απουσία αδήλωτου πυρηνικού υλικού και δραστηριοτήτων στο Ιράν” - ένας έμμεσος τρόπος να καταδικάσεις την χώρα, όπως απαιτούν οι ΗΠΑ, και ταυτόχρονα συναινώντας ότι δεν μπορείς να βοηθήσεις τις υπηρεσίες πληροφοριών να βγάλουν συμπέρασμα.

Συνεπώς, το Ιράν πρέπει να αρνηθεί το δικαίωμα στον εμπλουτισμό ουρανίου που εξασφαλίζεται από το ΝΡΤ και έχει καταχραστεί από τον περισσότερο κόσμο, συμπεριλαμβάνοντας τις χώρες που δεν συμβαδίζουν με τις διεθνείς επιταγές, οι οποίες συναντήθηκαν προσφάτως στην Τεχεράνη.

Η πιθανότητα το Ιράν να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα είναι ένα θέμα που αγγίζεται στις προεκλογικές εκστρατείες. (Ότι το Ισραήλ έχει ήδη, δεν ενδιαφέρει όμως). Δυο θέσεις αντιτάσσονται: Θα έπρεπε οι ΗΠΑ να δηλώσουν ότι θα επιτεθούν εάν το Ιράν καταστεί ικανό να φτιάξει τέτοια τεχνολογία, την οποία δεκάδες χώρες ήδη ευχαριστιούνται; Ή θα έπρεπε η Ουάσιγκτον να σημειώσει μια πιο απροσδιόριστη κόκκινη γραμμή;

Η τελευταία θέση είναι αυτή του Λευκού Οίκου. Η πρώτη είναι αυτή που απαιτούν τα ισραηλινά γεράκια - και αποδέχεται το αμερικανικό Κογκρέσο. Η Γερουσία, μόλις πρόσφατα ψήφισε, 90 προς 1, να υποστηρίξει το Ισραήλ.

Αυτό που λείπει από τους διαλόγους είναι ο μόνος τρόπος να σταματήσει η όποια απειλή μπορεί να αποτελεί το Ιράν: να καταστεί η περιοχή ζώνη χωρίς πυρηνικά όπλα. Η ευκαιρία είναι μπροστά μας: Ένα διεθνές συνέδριο θα γίνει σε λίγους μήνες αναφορικά με αυτό ακριβώς το θέμα, υποστηριζόμενο σχεδόν από όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων και των περισσότερων Ισραηλιτών.

Η κυβέρνηση του Ισραήλ, όμως, ανακοίνωσε ότι δεν θα συμμετάσχει μέχρι να υπάρξει γενική συμφωνία ειρήνης στην περιοχή, κάτι που είναι ανέφικτο όσο το Ισραήλ επιμένει να παρανομεί σε βάρος της Παλαιστίνης. Η Ουάσιγκτον συνεχίζει να κρατά την ίδια θέση και να επιμένει ότι το Ισραήλ πρέπει να εξαιρεθεί από μια τέτοια τοπική συμφωνία.

Μπορεί να κινούμαστε προς έναν καταστροφικό πόλεμο, πιθανώς και πυρηνικό. Ευθεία μπροστά μας υπάρχουν δρόμοι να αποφύγουμε αυτές τις απειλές αλλά δεν θα επιλεχθούν εάν δεν υπάρξει ένα τεράστιο κίνημα ακτιβιστών που να απαιτεί να αρπαχθεί η ευκαιρία. Αυτό με την σειρά του είναι εξαιρετικά απίθανο όσο τέτοια θέματα μένουν εκτός ατζέντας, όχι μόνο στο τσίρκο των εκλογών, αλλά και των μίντια και των εθνικών διαλόγων.

Οι εκλογές “τρέχουν” από τις εταιρίες δημοσίων σχέσεων. Η πρώτη προτεραιότητά τους είναι η εμπορική διαφήμιση, που είναι σχεδιασμένη να υποτιμήσει τις αγορές και να δημιουργήσει κοινό, ατύπως, που θα καταναλώσει χωρίς κριτήρια - ακριβώς αντίστροφα με τον τρόπο που πρέπει να λειτουργούν οι αγορές, αλλά σίγουρα οικείο με καθένα που βλέπει τηλεόραση.

Όταν πρόκειται για εκλογές, οι εταιρίες δημοσίων σχέσεων λειτουργούν σαν κάθε διαφημιστή που πληρώνεται από τον επιχειρηματία, ο οποίος δεν θέλει να δει ενημερωμένους πολίτες να κάνουν λογικές επιλογές.

Τα θύματα, βέβαια, σε κάθε περίπτωση δεν χρειάζεται να υπακούσουν. Η παθητικότητα πιθανώς να είναι η εύκολη οδός, αλλά όχι και η έντιμη.

Πηγή: New York Times
Επιμέλεια: Νίκος Μίχος