Σύνδεση
Πρόσφατα Θέματα
Παρόντες χρήστες
64 χρήστες είναι συνδεδεμένοι αυτήν την στιγμή:: 0 μέλη, 0 μη ορατοί και 64 επισκέπτες :: 1 μηχανή αναζήτησηςΚανένας
Περισσότεροι χρήστες υπό σύνδεση 400, στις Τρι 22 Οκτ 2024, 21:40
Προσωπικότητες (Έλληνες & Ελληνίδες)
2 απαντήσεις
Radical30 World :: Περιεχόμενα :: κλικ > Το Blog/Forum Radical World - Περιεχόμενα :: ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΠΑIΔΕΙΑ :: Προσωπικότητες
Σελίδα 1 από 1
ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ
Μιχάλης Παπαγιαννάκης: Ο μάγος των επιχειρημάτων.
Του Κ. Ζαχαριάδη
Έχουν ήδη γραφτεί τόσα πολλά για τον Παπαγιαννάκη, δεν έχω σχεδόν να προσθέσω τίποτα, οφείλουμε όμως να θυμηθούμε κάποια απ' αυτά. Είναι ίδιον της ελληνικής πολιτικής σκηνής η βραχεία μνήμη και η λήθη για το παρελθόν, σήμερα η μάχη ενάντια στη λήθη είναι επίκαιρη όσο ποτέ.
Εκδήλωση για τα 4 χρόνια από το θάνατο του Μ. Παπαγιαννάκη
Ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης, τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατο του, παραμένει σημείο αναφοράς για την Ελλάδα και την Ευρώπη που ακτινοβολούσε τις αξίες της δημοκρατίας, της ειρήνης, του ανθρωπισμού, των κοινωνικών ελευθεριών και του πολιτικού πλουραλισμού. Ο διανοούμενος, ο πολιτικός, ο Πολίτης της Ευρώπης υπήρξε προσωπικότητα της ελληνικής και της ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Η παρέμβασή του στην Ευρωβουλή χαρακτηρίστηκε από την προσπάθειά του να προωθηθεί η δημοκρατική - πολιτική ενοποίηση της Ε.Ε. Μέσα σ' αυτόν τον ορίζοντα προώθησε τη συνεργασία με ευρωβουλευτές από άλλες ευρωομάδες, απέδειξε ότι η Ευρωβουλή δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως άθροισμα εθνικών εκπροσωπήσεων, αλλά ως δυναμικό πεδίο του ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου. Υπήρξε ο πρώτος Έλληνας αριστερός - οικολόγος ευρωβουλευτής, με σταθερό μέτωπο απέναντι στον λαϊκισμό.
Ήρθε ως ανανεωτής και άνοιξε νέα κεφάλαια στην ατζέντα μιας ιστορικής παράταξης που έδειχνε ήδη σημάδια κόπωσης: της Αριστεράς, ήταν αδιάκοπα ανήσυχος και ερευνητικός. Περιφρονούσε κάθε στατικότητα στη σκέψη και στη δράση και κυνηγούσε με πάθος κάθε καινούργιο.
Μίλησε για την περιβαλλοντική κρίση. Ενέταξε την οικολογία στον πολιτικό και προγραμματικό λόγο της ανανεωτικής Αριστεράς από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όχι ως μια απλή παράμετρο αλλά ως δομικό συστατικό της πολιτικής εκφώνησης του ΣΥΝ. "Οι συνέπειες της οικολογικής καταστροφής έχουν κοινωνικό πρόσημο, θα την πληρώσουν οι πιο φτωχοί και οι πιο αδύναμοι", υπογράμμιζε.
Ο Παπαγιαννάκης ήταν από τους πρώτους και από τους λίγους που είδαν
ότι δημιουργούνταν ένα νέο πεδίο σύγκρουσης του καπιταλισμού με την ανθρώπινη κοινωνία, σύγκρουσης παγκοσμίων διαστάσεων όπου έμπαιναν προβλήματα όχι μόνο ταξικής εκμετάλλευσης αλλά επιβίωσης. Έφερε στις πρώτες γραμμές του αγώνα και της καθημερινής πάλης ζητήματα όχι μόνο για το μεροκάματο, αλλά και για την ποιότητα της ζωής, για την περιφρούρηση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.
Προειδοποίησε εγκαίρως για την "εκρηκτική αντίφαση" και τη στρεβλή αρχιτεκτονική της ΟΝΕ και του ευρώ. Ανέδειξε τη θεσμική και πολιτική ανεπάρκεια της Ε.Ε. και πρότεινε την ισχυρή πολιτική – δημοκρατική ενοποίησή της, για να μπορεί να αντιμετωπίζει με όρους πολιτικής, και
όχι εκβιασμών της αγοράς, τα οικονομικά ζητήματα και διλήμματα.
Επέμενε σταθερά ότι η Αριστερά δεν μπορεί να περιορίζεται στην
καταγγελία και να αποτελεί μόνο δύναμη διαμαρτυρίας, αλλά πρέπει
να έχει προγραμματικές προτάσεις και πολιτικό σχέδιο. Μας βοήθησε
να συνειδητοποιήσουμε για τη μεγάλη αναγκαιότητα των θεσμικών μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται για να γίνει η Ευρώπη, πιο διαφανής,
πιο δημοκρατική, πιο συνεκτική αλλά και για να μπορέσει η Ελλάδα να βαδίσει σε νέους δρόμους βασισμένους στις αρχές της δικαιοσύνης και
της ισότητας.
Μίλησε για την παγκοσμιοποίηση ως τάση αναπόφευκτη στον σύγχρονο κόσμο, η οποία, κατά την άποψή του, έπρεπε να συντελεστεί με όρους πολιτικής και δημοκρατικής διεύθυνσης, και όχι αποκλειστικά οικονομικούς.
Αφουγκράστηκε τον παλμό του alterglobal κινήματος, μπολιάστηκε απ'
αυτό και το μπόλιασε με τις ρηξικέλευθες ιδέες του. Ήταν βαθιά κινηματικός, αλλά δεν χάιδευε τα κινήματα.
Στάθηκε εξαρχής και αταλάντευτα ενάντιος στη μεγάλη ολυμπιακή φιέστα της μίζας και του μπετόν "Αθήνα 2004". Έγραφε στις 5 Σεπτεμβρίου 2004: "Θα ακολουθήσουν μέρες λιτότητας, με τόσα χρήματα που ξοδεύτηκαν, ο οποιοσδήποτε θα μπορούσε να είχε οργανώσει Ολυμπιακούς Αγώνες [...] το γιγάντιο κόστος έχει σχέση με την εκτόξευση του δημοσίου χρέους και του ελλείμματος [...] τεράστια η ανισορροπία που έφερε στην περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας, γιατί η Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα".
Ο Παπαγιαννάκης ήταν ένα υπόδειγμα σύγχρονου αριστερού ηγέτη. Ένα φρέσκο, πλούσιο μυαλό, ένας άνθρωπος της κινηματικής δράσης από το παγκόσμιο μέχρι το τοπικό επίπεδο, ένας ακομπλεξάριστος συλλογικός άνθρωπος, ένας αδιάλλακτος δημοκράτης, ένας εμπνευσμένος ρήτορας που πάντα αναζητούσε την πρωτοτυπία για να κάνει τον λόγο του κρουστικό. Ήταν έτοιμος να πειστεί αν τα επιχειρήματα ήταν τεκμηριωμένα, απεχθανόταν τις βεβαιότητες, τα δόγματα και τις μοναδικές αλήθειες.
Ήταν ο μάγος των επιχειρημάτων!
Ο Παπαγιαννάκης, μαζί με άλλους, άνοιξε δρόμους, διαμόρφωσε καθοριστικά την ευρωπαϊκή, οικολογική, προγραμματική φυσιογνωμία του ΣΥΝ. Τον τιμούμε και τον ευχαριστούμε γι' αυτή του την πολύτιμη παρακαταθήκη.
ΥΓ: Τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατό του και ενώ υπάρχουν αίθουσες
που φέρουν το όνομά του και ιδρύματα πολιτικού προβληματισμού, δεν υπάρχει στο διαδίκτυο μια οργανωμένη βάση δεδομένων με τις παρεμβάσεις του, τις τοποθετήσεις του, τους λόγους του, την προσφορά του. Κρίμα!
* Ο Κώστας Ζαχαριάδης είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ
πηγή: Αυγή
=================
Μιχάλη, Αντίο....
Δείτε το βίντεο αυτό. Είναι ένας φόρος τιμής και ένα θερμό στερνό Αντίο στον Μιχάλη Παπαγιαννάκη που "έφυγε" σήμερα μακριά μας. Για πάντα...
https://youtu.be/pfO0BaRuZes
Και καλή αντάμωση από εμένα προσωπικά, που σε πίστεψα, σε αγάπησα και σε θαύμασα σαν μεγάλο και έντιμο πολιτικό στην υπηρεσία της Αριστεράς, της Προόδου και του Πολιτισμού...
@radical30
ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ
Μία παλαιά προεκλογική συνέντευξη του Μιχάλη Παπαγιαννάκη
https://youtu.be/cnvyWKfoWbI
https://youtu.be/cnvyWKfoWbI
radical30 έγραψε: Η τάξη του Μιχάλη
του Χρήστου Μαχαίρα - πηγή: ethnos.gr 30/4/2010
ΚΟΙΤΟΥΣΑΝ ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ μπροστά και κάπως ψηλά... Hταν σαν να τον έβλεπαν. Απόγευμα Πέμπτης, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου της Αθήνας.
Τα Βαρβακειόπαιδα μιας άλλης εποχής, η τάξη του ‘60, μαζεύτηκε για να θυμηθεί τον παλιό συμμαθητή. Μαζί τους, δεκάδες φίλοι, μεγαλύτεροι ή νεότεροι, αριστεροί, πασόκοι, ακόμα και κάποιοι δεξιοί, όλοι μια αγκαλιά για τον «καλύτερο, τον πιο προικισμένο τηςγενιάς του»
Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ έφυγε σχεδόν πριν από έναν χρόνο. Η φιγούρα του, όμως, έμεινε πίσω. Καθαρή, γνώριμη, φιλική... Ο αριστοκράτης της Αριστεράς έκλεισε την πόρτα ευγενικά, με στυλ και αξιοπρέπεια, έτσι όπως έζησε μέχρι τα εξήντα οκτώ του, άδειασε την πίπα στο τασάκι και έκλεισε το μάτι πονηρά... Κατά βάθος το ήξερε: δεν θα τον ξεφορτώνονταν εύκολα...
ΤΟ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ «Αντώνης Τρίτσης» ξεχείλιζε από νοσταλγία, αλλά το χθεσινό reunion δεν είχε σχέση με νεκρολογίες. Το αντίθετο. Οι συμμαθητές του Μιχάλη και όσοι πήραν τον λόγο διέλυσαν μια παρεξήγηση: ο Παπαγιαννάκης δεν υπήρξε σε καμία στιγμή της πολιτικής διαδρομής του, όπως συνήθως παρουσιάζεται, ούτε συγκαταβατικός, ούτε νηφάλιος, ούτε φίλος των μέσων όρων. Ο αυθεντικότερος ίσως εκφραστής της ανανεωτικής Αριστεράς αποζητούσε τα μέτωπα, σνόμπαρε τις ισορροπίες, τρεφόταν από τις ιδεολογικές συγκρούσεις...
ΑΥΤΟΣ ΗΤΑΝ ο Μιχάλης. Ενα πρόσωπο που έψαχνε μέχρι τέλους το νέο, το αιρετικό, το διαφορετικό... Ενας πολιτικός που δεν φοβήθηκε ποτέ τους μεγάλους ύθους. Ενας γοητευτικός Αριστερός, που βρήκε τον δικό του μοναδικό τρόπο για να κατεβάσει την πολιτική από τα εικονίσματα, δίνοντάς της διάσταση κοντινή και πνοή ανθρώπινη.
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ του Παπαγιαννάκη και τα αποτυπώματα που άφησε στην πολιτική ζωή και στον πολιτικό του χώρο κάνουν την απουσία του, σήμερα, ακόμα πιο ηχηρή. Γιατί, στην πραγματικότητα, δεν λείπει μόνο το πρόσωπο. Στις θύελλες που ζούμε λείπει η αύρα του, που προσέθετε πάντοτε φρέσκο αέρα στις προσεγγίσεις της Αριστεράς και έδινε κύρος στις παρεμβάσεις και βαρύτητα στον λόγο της.[/font]
Ανδρέας Παπανδρέου
του Άρη Δαβαράκη 22/03/2010
Ο Σημίτης με την Δάφνη περίμεναν ν' ανάψει το πράσινο ανθρωπάκι για να περάσουν απέναντι την Πατριάρχου Ιωακείμ, ο ήλιος έλαμπε, κι εγώ καθόμουν με δικούς μου ανθρώπους και κουβεντιάζαμε στο “Top’s”, Παρασκευή μεσημεράκι. Αυτή η εικόνα, του Σημίτη με την Δάφνη στην Πατριάρχου Ιωακείμ να περιμένουνε το πράσινο κουβεντιάζοντας (γελαστοί) μεταξύ τους και με τους δύο φρουρούς που τούς «προστάτευαν» (λες και διέσχιζαν εχθρική πολεμική ζώνη η περιοχή υψηλού κινδύνου), είναι η φλασιά που περίμενα μέρες.
Με αυτή την εικόνα, αυτόματα, είναι σαν να τραβάω τα δυό χαρτιά που ελευθερώνουν την κολλημένη μου πασιέντζα: Ενας ρήγας κούπα και, καπάκι, ένας βαλές σπαθί. Τι έγινε με τον Σημίτη; Τι έχουμε εναντίον του; Γιατί εξαφανίστηκε έτσι ξαφνικά απ' το τοπίο και δεν τον κουβεντιάζουμε καν, αυτόν που κυβέρνησε την Ελλάδα για εννιά σχεδόν χρόνια, τα πιό πλούσια, τα πιό χλιδάτα, αυτά με τα ακατάσχετα χρηματιστήρια και την περιβόητη «ελεύθερη οικονομία», τα δάνεια, τις κάρτες, τα Cayenne και τους πισινόκηπους, τους Ολυμπιακούς Αγώνες, την Γιάννα Αγγελοπούλου, τα διακοποδάνεια, την ΟΝΕ, τα πανάκριβα σκάφη στο Ιόνιο και το Αιγαίο, τη σεμνή τελετή με το κλαδί της ελιάς, τα δισεκατομμύρια δανεικά ευρώ στα παραφουσκωμένα πορτοφόλια, τούς αστακούς στο Φισκάρδο, τον Δημήτρη Παπαϊωάννου και τούς χιλιάδες νέους ενθουσιώδεις εθελοντές ενός ευοίωνου μέλλοντος, την Ελλάδα που είχε ξαφνικά αναστηθεί και έλαμπε, «ηγέτης» πια των Βαλκανίων και «εργοδότης» των φτωχών μεταναστών που την κατέκλυζαν γεμάτοι ελπίδες;
Και ο Καραμανλής, πεντέμισι χρόνια πρωθυπουργός, γιατί σιωπά με τόση επιμονή; Γιατί δεν τολμά να ανοίξει το στόμα του και να απαντήσει στούς επικριτές του, να μας εξηγήσει τι έγινε, σε μας τουλάχιστον, τους φίλους και ψηφοφόρους του που τον στηρίξαμε με χίλια; Πώς μας αφήνει ακάλυπτους και χωρίς επιχειρήματα; Γιατί δεν δίνει μια έντιμη ζωντανή συνέντευξη σε κάποιο ΜΜΕ, και στο internet ακόμα αν δεν τον «παίζουν» οι ιδιοκτήτες της ενημέρωσης ή δεν τους εμπιστεύεται, να εξηγήσει στον ελληνικό λαό, τον μαλάκα ελληνικό λαό (με πρώτο εμένα) που τον ψήφισε επι τρείς συνεχείς φορές τι τελοσπάντων συνέβη και φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, με τον γκρεμό μπροστά μας και πίσω μας το ρέμα;
Τι στην ευχή της Παναγίας κρύβουν και τι φοβούνται τόσο πολύ αυτοί οι δύο άνδρες που κυβέρνησαν την Ελλάδα επι 14 ολόκληρα χρόνια «μεγαλοπρεπώς» και χωρίς να δίνουνε λογαριασμό σε κανέναν - και την παρέδωσαν στον Γιώργο Παπανδρέου (και σε όλους εμάς τους υπόλοιπους) σ’ αυτή την άθλια, αξιοθρήνητη, σχεδόν μη αναστρέψιμη, κατάντια;
Λυπάμαι, δεν μ’ αρέσει να σκέφτομαι έτσι, αλλά πολύ φοβάμαι οτι αυτοί οι δύο κύριοι, αν δεν είναι συνειδητά συνεργοί σε ένα προμελετημένο και αγριευτικά ψυχρό εθνικό ξεπούλημα - κάτι που δεν θέλω να πιστέψω - είναι τουλάχιστον δειλοί και ανίκανοι, yes-men και βολεψάκηδες, ριψάσπιδες και ανίκανοι. Παραλάβανε μιαν Ελλάδα ελεύθερη, μετά απο δεκαετίες σκληρών αγώνων και ποταμών αίματος, και, μέ μια πάσα στον σημερινό πρωθυπουργό, παραδίδουν αύριο-μεθαύριο στο έλεος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ένα κράτος ταπεινωμένο, άφραγκο και χρεωκοπημένο.
Πάντα νόμιζα οτι έφταιγε ο Ανδρέας Παπανδρέου για όλα τα δεινά του τόπου απο την μεταπολίτευση και μετά. Και συνειδητοποιώ σήμερα οτι ο Ανδρέας ήταν ο τελευταίος Ελληνας
που κράτησε το τιμόνι αυτής της χώρα : Ο τελευταίος Ελληνας ηγέτης. Τον ακολούθησαν δυό "Ευρωπαίοι υπάλληλοι", ο Σημίτης και ο Κώστας Καραμανλής, που δέχτηκαν να συμμορφωθούν με όλες τις υποδείξεις, άσχετα αν αυτές εξυπηρετούσαν το μακροπρόθεσμο συμφέρον της μικρής, αλλά αγαπημένης μας πατρίδας, της Ελλάδας μας. Και με την πρόθυμη συνεργασία των ιδίων, του μεγάλου κεφαλαίου, των τραπεζών, των μαφιόζων, των απατεώνων, των ΜΜΕ μεγάλης εμβέλειας, των Εθνικών μας εκβιαστών και των στενών συνεργατών τους στις διάφορες θέσεις-κλειδιά εδώ και στις Βρυξέλλες και, πάνω απ' όλα του "πολιτικού συστήματος" και της ομερτά που το κρατάει καλά προστατευμένο, άρχισε το συστηματικό πια, ξεπούλημα.
Μπήκε σε εφαρμογή το σχέδιο και, νάτο, ολοκληρώνεται σήμερα, αύριο, την 26η Μαρτίου, άντε τον Απρίλη τον ξανθό, ή τον Μάη τον μυρωδάτο. Οι ενημερωμένοι και οι διορατικοί βγήκαν καθαροί και πάρα πολύ πιο πλούσιοι απο την εθνική αυτή προδοσία. Οι υπόλοιποι έχουμε δύο επιλογές : Η θα αποδεχθούμε τα γεγονότα ως έχουν και θα προσπαθήσουμε να επιβιώσουμε κάνοντας την πάπια, ή θα πούμε τα πράγματα με το όνομά τους και θα διεκδικήσουμε το δίκηο μας.
Η δεύτερη επιλογή είναι, όπως ήταν πάντα, από την αρχή της Ιστορίας, πάρα πολύ δύσκολη. Θέλει θυσίες και αυταπάρνηση, «καθαρόν νούν, σώφρονα λογισμόν και καρδίαν νήφουσαν», ψυχραιμία, αίσθηση Ιστορίας, πολλή δύναμη, υπομονή και πίστη. «Πίστη» δεν εννοώ βέβαια στην Εκκλησία της Ελλάδος, το Βατικανό, τούς Ευαγγελιστές, το Πατριαρχείο ή το Ισλάμ. Εννοώ πίστη στην δυνατότητα ανατροπής του γενικά αποδεκτού ως «αναπόφευκτου» – δηλαδή πίστη στην Ανάσταση και ο,τι σημαίνει αυτή για τον καθένα μας, αλλά και για την τύχη της σύγχρονης Ελλάδας.
Για να το καταφέρει κανείς αυτό, να ενδυναμώσει την πίστη του, πρέπει πρώτα να παραδεχτεί τα λάθη του και να ζητήσει συγγνώμη. Προσωπικά το κάνω με μεγάλη καθυστέρηση αλλά το κάνω : Λυπάμαι πραγματικά για ό,τι έχω πεί και έχω γράψει για τον Ανδρέα Γεωργίου Παπανδρέου. Μπορεί να είχε, σαν άνθρωπος, μεγάλα ελαττώματα (και μεγάλα προτερήματα επίσης), αγαπούσε όμως αυτόν τον τόπο και ηταν υπερήφανος που ήταν Ελληνας. Ο Σημίτης θα προτιμούσε σίγουρα να ήταν Γερμανός και ο Κώστας Καραμανλής δεν ξέρω, δεν καταφέρνω να κατανοήσω τι σκέφτεται και σε ποιον Θεό πιστεύει. Είχε αποφασιστεί πάντως απο την οικογένεια του (και ερήμην του) να γίνει κάποτε Πρωθυπουργός και, με μισή καρδιά νομίζω, έγινε – ο χειρότερος Πρωθυπουργός που γνωρίσαμε εμείς οι ζωντανοί.
Είχα πολύ μεγάλο άδικο λοιπόν για τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο φανατισμός, η
χειρότερη μορφή τύφλωσης, μου απαγόρευε να δω το εμφανές, αυτό δηλαδή που έγραψα ήδη παραπάνω: Ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν, μέχρι σήμερα, ο τελευταίος Ελληνας ηγέτης.
Και λέω «μέχρι σήμερα» γιατι, αν θέλω να είμαι δίκαιος, πρέπει να αφήσω ανοιχτό το ενδεχόμενο ο πρωτότοκος γυιός του να αποδείξει το αντίθετο: Ότι δηλαδή, όχι, ο πατέρας του δεν ήταν "ο τελευταίος Ελληνας ηγέτης" -όπως λέω εγώ – και οτι απλώς, απο τον θάνατό του μέχρι τον Οκτώβριο του 2009, μεσολάβησαν ανίκανες, αν όχι προδοτικές ηγεσίες. Και εύχομαι με όλη μου την καρδιά να τα καταφέρει και να τιμήσει έτσι την μνήμη του πατέρα του και του παππού του, βρίσκοντας λύσεις ρεαλιστικές για την διάσωση της Ελλάδας που ο Σημίτης και ο Κώστας Καραμανλής ή την πουλήσανε ή απλώς δεν τούς ενδιέφερε η τύχη της.
πηγή: protagon.gr
Ο Σημίτης με την Δάφνη περίμεναν ν' ανάψει το πράσινο ανθρωπάκι για να περάσουν απέναντι την Πατριάρχου Ιωακείμ, ο ήλιος έλαμπε, κι εγώ καθόμουν με δικούς μου ανθρώπους και κουβεντιάζαμε στο “Top’s”, Παρασκευή μεσημεράκι. Αυτή η εικόνα, του Σημίτη με την Δάφνη στην Πατριάρχου Ιωακείμ να περιμένουνε το πράσινο κουβεντιάζοντας (γελαστοί) μεταξύ τους και με τους δύο φρουρούς που τούς «προστάτευαν» (λες και διέσχιζαν εχθρική πολεμική ζώνη η περιοχή υψηλού κινδύνου), είναι η φλασιά που περίμενα μέρες.
Με αυτή την εικόνα, αυτόματα, είναι σαν να τραβάω τα δυό χαρτιά που ελευθερώνουν την κολλημένη μου πασιέντζα: Ενας ρήγας κούπα και, καπάκι, ένας βαλές σπαθί. Τι έγινε με τον Σημίτη; Τι έχουμε εναντίον του; Γιατί εξαφανίστηκε έτσι ξαφνικά απ' το τοπίο και δεν τον κουβεντιάζουμε καν, αυτόν που κυβέρνησε την Ελλάδα για εννιά σχεδόν χρόνια, τα πιό πλούσια, τα πιό χλιδάτα, αυτά με τα ακατάσχετα χρηματιστήρια και την περιβόητη «ελεύθερη οικονομία», τα δάνεια, τις κάρτες, τα Cayenne και τους πισινόκηπους, τους Ολυμπιακούς Αγώνες, την Γιάννα Αγγελοπούλου, τα διακοποδάνεια, την ΟΝΕ, τα πανάκριβα σκάφη στο Ιόνιο και το Αιγαίο, τη σεμνή τελετή με το κλαδί της ελιάς, τα δισεκατομμύρια δανεικά ευρώ στα παραφουσκωμένα πορτοφόλια, τούς αστακούς στο Φισκάρδο, τον Δημήτρη Παπαϊωάννου και τούς χιλιάδες νέους ενθουσιώδεις εθελοντές ενός ευοίωνου μέλλοντος, την Ελλάδα που είχε ξαφνικά αναστηθεί και έλαμπε, «ηγέτης» πια των Βαλκανίων και «εργοδότης» των φτωχών μεταναστών που την κατέκλυζαν γεμάτοι ελπίδες;
Και ο Καραμανλής, πεντέμισι χρόνια πρωθυπουργός, γιατί σιωπά με τόση επιμονή; Γιατί δεν τολμά να ανοίξει το στόμα του και να απαντήσει στούς επικριτές του, να μας εξηγήσει τι έγινε, σε μας τουλάχιστον, τους φίλους και ψηφοφόρους του που τον στηρίξαμε με χίλια; Πώς μας αφήνει ακάλυπτους και χωρίς επιχειρήματα; Γιατί δεν δίνει μια έντιμη ζωντανή συνέντευξη σε κάποιο ΜΜΕ, και στο internet ακόμα αν δεν τον «παίζουν» οι ιδιοκτήτες της ενημέρωσης ή δεν τους εμπιστεύεται, να εξηγήσει στον ελληνικό λαό, τον μαλάκα ελληνικό λαό (με πρώτο εμένα) που τον ψήφισε επι τρείς συνεχείς φορές τι τελοσπάντων συνέβη και φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, με τον γκρεμό μπροστά μας και πίσω μας το ρέμα;
Τι στην ευχή της Παναγίας κρύβουν και τι φοβούνται τόσο πολύ αυτοί οι δύο άνδρες που κυβέρνησαν την Ελλάδα επι 14 ολόκληρα χρόνια «μεγαλοπρεπώς» και χωρίς να δίνουνε λογαριασμό σε κανέναν - και την παρέδωσαν στον Γιώργο Παπανδρέου (και σε όλους εμάς τους υπόλοιπους) σ’ αυτή την άθλια, αξιοθρήνητη, σχεδόν μη αναστρέψιμη, κατάντια;
Λυπάμαι, δεν μ’ αρέσει να σκέφτομαι έτσι, αλλά πολύ φοβάμαι οτι αυτοί οι δύο κύριοι, αν δεν είναι συνειδητά συνεργοί σε ένα προμελετημένο και αγριευτικά ψυχρό εθνικό ξεπούλημα - κάτι που δεν θέλω να πιστέψω - είναι τουλάχιστον δειλοί και ανίκανοι, yes-men και βολεψάκηδες, ριψάσπιδες και ανίκανοι. Παραλάβανε μιαν Ελλάδα ελεύθερη, μετά απο δεκαετίες σκληρών αγώνων και ποταμών αίματος, και, μέ μια πάσα στον σημερινό πρωθυπουργό, παραδίδουν αύριο-μεθαύριο στο έλεος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ένα κράτος ταπεινωμένο, άφραγκο και χρεωκοπημένο.
Πάντα νόμιζα οτι έφταιγε ο Ανδρέας Παπανδρέου για όλα τα δεινά του τόπου απο την μεταπολίτευση και μετά. Και συνειδητοποιώ σήμερα οτι ο Ανδρέας ήταν ο τελευταίος Ελληνας
που κράτησε το τιμόνι αυτής της χώρα : Ο τελευταίος Ελληνας ηγέτης. Τον ακολούθησαν δυό "Ευρωπαίοι υπάλληλοι", ο Σημίτης και ο Κώστας Καραμανλής, που δέχτηκαν να συμμορφωθούν με όλες τις υποδείξεις, άσχετα αν αυτές εξυπηρετούσαν το μακροπρόθεσμο συμφέρον της μικρής, αλλά αγαπημένης μας πατρίδας, της Ελλάδας μας. Και με την πρόθυμη συνεργασία των ιδίων, του μεγάλου κεφαλαίου, των τραπεζών, των μαφιόζων, των απατεώνων, των ΜΜΕ μεγάλης εμβέλειας, των Εθνικών μας εκβιαστών και των στενών συνεργατών τους στις διάφορες θέσεις-κλειδιά εδώ και στις Βρυξέλλες και, πάνω απ' όλα του "πολιτικού συστήματος" και της ομερτά που το κρατάει καλά προστατευμένο, άρχισε το συστηματικό πια, ξεπούλημα.
Μπήκε σε εφαρμογή το σχέδιο και, νάτο, ολοκληρώνεται σήμερα, αύριο, την 26η Μαρτίου, άντε τον Απρίλη τον ξανθό, ή τον Μάη τον μυρωδάτο. Οι ενημερωμένοι και οι διορατικοί βγήκαν καθαροί και πάρα πολύ πιο πλούσιοι απο την εθνική αυτή προδοσία. Οι υπόλοιποι έχουμε δύο επιλογές : Η θα αποδεχθούμε τα γεγονότα ως έχουν και θα προσπαθήσουμε να επιβιώσουμε κάνοντας την πάπια, ή θα πούμε τα πράγματα με το όνομά τους και θα διεκδικήσουμε το δίκηο μας.
Η δεύτερη επιλογή είναι, όπως ήταν πάντα, από την αρχή της Ιστορίας, πάρα πολύ δύσκολη. Θέλει θυσίες και αυταπάρνηση, «καθαρόν νούν, σώφρονα λογισμόν και καρδίαν νήφουσαν», ψυχραιμία, αίσθηση Ιστορίας, πολλή δύναμη, υπομονή και πίστη. «Πίστη» δεν εννοώ βέβαια στην Εκκλησία της Ελλάδος, το Βατικανό, τούς Ευαγγελιστές, το Πατριαρχείο ή το Ισλάμ. Εννοώ πίστη στην δυνατότητα ανατροπής του γενικά αποδεκτού ως «αναπόφευκτου» – δηλαδή πίστη στην Ανάσταση και ο,τι σημαίνει αυτή για τον καθένα μας, αλλά και για την τύχη της σύγχρονης Ελλάδας.
Για να το καταφέρει κανείς αυτό, να ενδυναμώσει την πίστη του, πρέπει πρώτα να παραδεχτεί τα λάθη του και να ζητήσει συγγνώμη. Προσωπικά το κάνω με μεγάλη καθυστέρηση αλλά το κάνω : Λυπάμαι πραγματικά για ό,τι έχω πεί και έχω γράψει για τον Ανδρέα Γεωργίου Παπανδρέου. Μπορεί να είχε, σαν άνθρωπος, μεγάλα ελαττώματα (και μεγάλα προτερήματα επίσης), αγαπούσε όμως αυτόν τον τόπο και ηταν υπερήφανος που ήταν Ελληνας. Ο Σημίτης θα προτιμούσε σίγουρα να ήταν Γερμανός και ο Κώστας Καραμανλής δεν ξέρω, δεν καταφέρνω να κατανοήσω τι σκέφτεται και σε ποιον Θεό πιστεύει. Είχε αποφασιστεί πάντως απο την οικογένεια του (και ερήμην του) να γίνει κάποτε Πρωθυπουργός και, με μισή καρδιά νομίζω, έγινε – ο χειρότερος Πρωθυπουργός που γνωρίσαμε εμείς οι ζωντανοί.
Είχα πολύ μεγάλο άδικο λοιπόν για τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο φανατισμός, η
χειρότερη μορφή τύφλωσης, μου απαγόρευε να δω το εμφανές, αυτό δηλαδή που έγραψα ήδη παραπάνω: Ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν, μέχρι σήμερα, ο τελευταίος Ελληνας ηγέτης.
Και λέω «μέχρι σήμερα» γιατι, αν θέλω να είμαι δίκαιος, πρέπει να αφήσω ανοιχτό το ενδεχόμενο ο πρωτότοκος γυιός του να αποδείξει το αντίθετο: Ότι δηλαδή, όχι, ο πατέρας του δεν ήταν "ο τελευταίος Ελληνας ηγέτης" -όπως λέω εγώ – και οτι απλώς, απο τον θάνατό του μέχρι τον Οκτώβριο του 2009, μεσολάβησαν ανίκανες, αν όχι προδοτικές ηγεσίες. Και εύχομαι με όλη μου την καρδιά να τα καταφέρει και να τιμήσει έτσι την μνήμη του πατέρα του και του παππού του, βρίσκοντας λύσεις ρεαλιστικές για την διάσωση της Ελλάδας που ο Σημίτης και ο Κώστας Καραμανλής ή την πουλήσανε ή απλώς δεν τούς ενδιέφερε η τύχη της.
πηγή: protagon.gr
Γιάννης Ρίτσος (2)
Γιάννης Ρίτσος: Ερωτας και Επανάσταση
Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΜΠΙΘΙΚΩΤΣΗ
Χθές Δευτέρα, 7 Απριλίου 2008, συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από το θάνατο του Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ο Μπιθικώτσης υπήρξε ένας τραγουδιστής που ύμνησε το έργο των ποιητών, μεταφέροντάς το από τα σκονισμένα ράφια των βιβλιοθηκών στα στόματα όλου του κόσμου. Και οι ποιητές απλόχερα του ανταπέδωσαν αυτή την υπηρεσία. Αδιάψευστη μαρτυρία το παρακάτω κείμενο του Γιάννη Ρίτσου που αλιεύσαμε από την εφημερίδα Ελευθεροτυπία, την επομένη του θανάτου του Μπιθικώτση (8/4/2005).
Μ.Π.
Το Βήμα
-----
Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης είναι ένας μεγάλος τραγουδιστής, ένας έξοχος, γνήσιος λαϊκός τραγουδιστής. Η φωνή του διαθέτει ένα καταπληκτικό, ένα εξαίσιο τέμπο, μια μεγάλη εκφραστική κλίμακα. Διαθέτει δύναμη και διαύγεια.
Η φωνή του Μπιθικώτση έλαμψε στα τραγούδια του Θεοδωράκη, αλλά και η μουσική του Θεοδωράκη έλαμψε με τη φωνή του Μπιθικώτση.
Η φωνή του Μπιθικώτση, δεν διαθέτει μονάχα τα τεράστια μουσικά προσόντα, αλλά διαθέτει και μια άρθρωση μοναδική που δεν διαθέτουν μεγάλοι ηθοποιοί. Ποτέ δεν χάνεται, δεν σβήνει, δεν θαμπώνει ούτε μία συλλαβή, ούτε ένα φωνήεν, ούτε ένα σύμφωνο. Ακόμα και το τελικό «σίγμα» στο τέλος μια μουσικής φράσης - που εξαφανίζεται πλήρως στους περισσότερους τραγουδιστές, στον Μπιθικώτση ακούγεται με απόλυτη καθαρότητα.
Έτσι, ο μεγάλος ποιητικός λόγος με τη μουσική του Θεοδωράκη και με τη φωνή του Μπιθικώτση, βρίσκει μπορώ να πω τη μεγαλύτερη και εκφραστικότερη δικαίωση. Ο Μπιθικώτσης έχει στο ενεργητικό του τεράστιες επιτυχίες, τραγουδώντας ποίηση μεγάλων ποιητών, του Σεφέρη, του Ελύτη, του Λειβαδίτη και άλλων ακόμα, αλλά μέσα σ' αυτές τις μεγάλες του επιτυχίες νομίζω πως η κορυφαία του επιτυχία ήταν η «Ρωμιοσύνη», μια ερμηνεία μοναδική, ασύγκριτη, ανεπανάληπτη...
Μέσα στη φωνή του, όλο ο καημός του Ελληνικού Λαού, όλο του το μεράκι και όλη του η λεβεντιά, φαίνεται σ' όλο τους το μεγαλείο!
Θυμάμαι, ότι σε μεγάλα γεγονότα της Νεοελληνικής μας Ιστορία εδώ και 15 χρόνια, σε κρίσιμες αγωνιστικές στιγμές του Ελληνικού Λαού, η φωνή του Μπιθικώτση βρισκόταν πάντοτε μπροστά τραγουδώντας τη «Ρωμιοσύνη». Ακόμα και τον τελευταίο καιρό, στο Πολυτεχνείο πριν από 10 χρόνια, ο παράνομος σταθμός των σπουδαστών άρχιζε τις εκπομπές του με τη «Ρωμιοσύνη» του Θεοδωράκη και με τη φωνή του Μπιθικώτση και έκλεινε τις εκπομπές του με τη «Ρωμιοσύνη».
Θα ’θελα να ευχαριστήσω τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, που με τη λαμπρότητα της φωνής του έφερε την Ελληνική Ποίηση κοντά στον Ελληνικό Λαό, απ' όπου και προήλθε.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
Νοέμβριος 1983
-----
Από το δισκογραφικό άλμπουμ: «Mπιθικώτσης»-EMIAL Α.Ε. 1988
(Ελευθεροτυπία, 8 Απριλίου 2005)
================
"Την πρώτη και την τελευταία σου λέξη/την είπαν ο έρωτας
και η Επανάσταση./Ολη σου την σιωπή την είπε η ποίηση".
[/font][/i]Ετσι, μ' αυτά τα λόγια, αποκρυπτογράφησε προς το τέλος του βίου τη μεγάλη του πορεία ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος, αφήνοντας την τελευταία του πνοή μια Κυριακή πρωϊ, λίγες ώρες διαφορά από τον Αλέξη Μινωτή, στις 11 Νοεμβρίου 1990.
"Να με θυμόσαστε-είπε.Χιλιάδες χιλιόμετρα περπάτησα/χωρίς ψωμί, χωρίς νερό, πάνω
σε πέτρες και αγκάθια,/για να σας φέρω ψωμί και νερό και τριαντάφυλλα."
Είκοσι τεράστια χρόνια μετά το μεγάλο ταξίδι ο Γιάννης Ρίτσος είναι εδώ. Με τον επιβλητικό λόγο του και τη σεβάσμια μορφή να μας οδηγεί στα μονοπάτια του Ερωτα και της Επανάστασης. Πολυγραφότατος και ακόμα αστείρευτος, αφού απο το ογκώδες έργο που πρόλαβε να γράψει, δεκάδες τόμοι δεν έχουν εκδοθεί ακόμα. Εργο που είναι τρεις φορές μεγαλύτερο από το ογκώδες ποιητικό έργο του Παλαμά, το οποίο με τη σειρά του, είναι σχεδόν διπλάσιο σε έκταση από το ποιητικό έργο του Σικελιανού, που θα μπορούσε κι αυτός να χαρακτηρισθεί πολυγραφότατος, μας πληροφορεί ο καθηγητής Νάσος Βαγενάς.
Μεταφρασμένος σχεδόν στα πέρατα της Oικουμένης, ο Γιάννης Ρίτσος, ήταν ένας ζωντανός μύθος, αφού το κόμμα στο οποίο έντάχθηκε απο τα πρώτα χρόνια της ζωής του και μέσα από το οποίο πάλεψε, εξορίστηκε, βασανίστηκε, είχε φροντίσει να του στήσει ένα "ζωντανό άγαλμα". Και αυτός συνέχιζε να μεταλλάσσει τον δικό του πόνο,τους μύχιους καημούς και σκέψες, σε πόνο της Ρωμιοσύνης, εξασφαλίζοντας έτσι την αθανασία του.
"Πιστεύω στον Ερωτα και την Επανασταση/γι΄αυτό ακριβώς πιστεύω στην Αθανασία" 'εγραψε κάποια στιγμή. Ισως γιατί ήξερε πως μέσα από τον προσωπικό αγώνα καθε άνθρωπος και μέσα από τις μαζικές διαδικασίες -όπως έλεγε το κόμμα- βαδίζει προς την τελική ανεξαρτησία.
"Ξέρω/καθενας μονάχος πορεύεται στον έρωτα.Μονάχος/στη δόξα και στο θάνατο/
Το ξέρω. Το δοκίμασα. Δεν ωφελεί" κραυγάζει στην "Σονάτα του Σεληνόφωτος " τον Ιούνιο του 1956.
Δειλιάζει όποιος στέκεται μπροστά στο επιβλητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου,γιατί καταπιάστηκε με το καθετί και έβαλε την μοναδική προσωπική του σφραγίδα. Στην ποίηση, όπου χαρακτηρίστηκε ως "ο μεγαλύτερος ζων ποιητής", στην πεζογραφία γιατί στο "Ισως νά 'ναι κι έτσι" και στα «Προκυνητάρια» του, προκάλεσε το κόμμα και έστρεψε πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας, έστω χωρίς να το θέλει, στη ζωγραφική, επειδη κανένας άλλος δεν μίλησε μ΄αυτό τον απαράμιλλο τρόπο στον χρωστήρα, κανένας άλλος δεν σμίλεψε τόσο ανθρώπινα, πέτρες και ρίζες δεντρων, με τόση επάρκεια και τόση εμπύρετη μνήμη χεριών και μυαλού.
"Πόση γνώση -σημειώνει ο Παντελής Μπουκάλας- χρειάζεται γιά να φτάσει ο ποιητής, ο πολυγραφότατος ποιητής, αυτός που κατ' επανάληψη απέσπασε από τη γλώσσα ισχυρότατους ρυθμούς και νοήματα ατίμητης παραμυθητικής τρυφερότητας, αυτός που τίμησε και ύψωσε τις πιό ταπεινές λέξεις, που στέγασε στη γενναιοδωρία του τα πιό ταπεινά πράγματα και συντρόφεψε και με το βίο του, προπαντός μ΄αυτόν και με την ποίησή του τούς ταπεινούς των ανθρώπων, πόση γνώση, λοιπον, και πόση απόγνωση χρειάζεται γιά να γράψει "με το δάκτυλό του/ένα ΜΗΔΕΝ".
Γιατί όπως ο ποιητής της Ρωμιοσύνης και του Επιτάφιου γράφει τον Αύγουστο του 1987: «εκεινα που δεν έλεγες ποτέ, ακριβώς εκείνα/έδιναν αίμα στα λόγια που ελεγες και έμεναν στον αέρα/μετέωρα, διφορούμενα, σαν ανεξήγητοι ήχοι/νυχτερινής μελλοντικής μουσικής".
Και ακόμα γιατί:
"Ισως και νά'χουν κάποια αξία/αυτά που αφήσαμε πίσω μας/...Μα τώρα και τούτο το "ίσως" πάνω στα χείλη σου/έχει χλωμιάσει και γεράσει".
Αν ζούσε σήμερα αυτός ο γίγαντας της ποίησης δεν θα ήξερε που να γείρει τη μνήμη του με τόσα γεγονότα που συμβαίνουν. Γεγονότα που είναι βέβαιο πως θα τον πήγαιναν πίσω στα χρόνια της εφηβείας, της άντρωσης και της πάλης γιά ένα καλύτερο Αύριο. Πόσα από τα καλλιγραφικά του γράμματα δεν θα ξεδίπλωνε στο άγραφο χαρτί γιά να τραγουδήσει και να κλάψει συνάμα, για τα τόσα που εκτυλίχθηκαν σαν σκοτεινα γεφύρια στη Σρεμπένιτσα, το Πάλε, την Κράϊνα, τόπους δηλαδή που είχε γνωρίσει παλιά, κάτω από άλλες συνθήκες.
Τοτε που κλείνανε ερμητικά οι γέφυρες της Επανάστασης και οι σύντροφοι του ξεκληρίζονταν στις πέντε ηπείρους, ενώ όσοι έμειναν στην Πατρίδα τη γνώριζαν μέσα απο το πιό άγριο προσωπό της. Βασανιστήρια, φυλακίσεις, εξορίες, εκτελέσεις, βιασμούς του κορμιού και της συνείδησης.
Τι να γράψεις όμως μέσα σε ένα σύντομο σημείωμα γιά τον μεγάλο αυτό Ανθρωπο;
"Εκείνα που δεν έλεγες ποτέ, ακριβώς εκείνα/έδιναν αίμα στα λόγια που έλεγες κι έμεναν στον αέρα/μετέωρα, διφορούμενα, σαν ανεξήγητοι ήχοι/νυχτερινής μελλοντικής μουσικής. Τώρα/δεν έχεις τίποτε να πεις , αφού δεν έχεις τίποτε να κρύψεις» εγραφε στο Καρλόβασι,καθισμένος σ' εκείνη την πέτρα που ο ίδιος είχε σμιλέψει στ' ακρογιάλι και αναπολώντας όλα αυτά που έκανε κι εκείνα που δεν προλάβαινε,γιατί
"τι να πρωτοδιορθώσεις;" μέσα στα ανελέητα ξερά καλοκαίρια και τους βομβαρδισμένους χειμώνες.
Πέτρες, κόκκαλα, ρίζες
Στις μέρες της μοναξιάς του, όταν ούτε οι σύντροφοι μπορούσαν να ανταλλάξουν ένα ζεστό λόγο, στις πέτρες, τα κόκκαλα, τις ρίζες, που βρισκονταν άφθονα γύρω του,
"Οι ριζες υποβάλλουν μιάν αγριότητα. Τα κόκκαλα και οι πέτρες, το κάλλος ή την ελεγειακότητα. Και η
ευτυχία στην τέχνη περιέχει πολύ συχνά ένα στοιχείο ελεγειακό", έγραφε σε ένα σημείωμα του στο περιοδικό
"Η Λέξη" τον Οκτώβριο του 1981.
Σε ένα άλλο κείμενό του στο περιοδικό "ΑΝΤΙ",τον Ιούλιο του 1975, ο ιδιος ο ποιητής δίνει την προσωπικη
του μαρτυρία, γιά την ενασχόλησή του με τις ρίζες, τις πέτρες,τ η ζωγραφική, τα κόκκαλα.
"Περα όμως από τις αυθαίρετες ίσως συσχετίσεις, γενικεύσεις και τους απλοϊκους συμβολισμούς (που κολακεύουν τη σπουδαιοφάνειά μας και ευκολύνουν τάχα τη συνεννόησή μας με τη μεταφορά ακαθόριστων αισθησεων και συλλογισμών στο "ευανάγνωστο" και προσιτό επίπεδο των εικόνων και των σχημάτων), εξακολουθούμε να ανακαλύπτουμε στις ρίζες κάτι βαθύτατο και τολμηρότατα ανθρώπινο, κάτι πολύ πιό δικό μας, κάτι το "ανείπωτο", ειπωμένο με αποστομωτική ειλικρίνεια. Γι΄αυτό μπορεί να συνεχίσει κανείς να δουλεύει τις ρίζες, παρ' όλο το φόβο της επανάληψης. Κι οι ρίζες επαναλαμβάνονται, όπως επαναλαμβάνονται τα ένστικτα κι όπως επαναλαμβάνονται οι βασικές αλήθειες: γέννηση, έρωτας, θάνατος ή , καλύτερα, όπως επαναλαμβάνονται τα τρία βασικά άγνωστα :ζωή, έρωτας, θάνατος".
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΙΠΟΥΡΑΣ - πηγή: Eθνος
Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΜΠΙΘΙΚΩΤΣΗ
Χθές Δευτέρα, 7 Απριλίου 2008, συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από το θάνατο του Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ο Μπιθικώτσης υπήρξε ένας τραγουδιστής που ύμνησε το έργο των ποιητών, μεταφέροντάς το από τα σκονισμένα ράφια των βιβλιοθηκών στα στόματα όλου του κόσμου. Και οι ποιητές απλόχερα του ανταπέδωσαν αυτή την υπηρεσία. Αδιάψευστη μαρτυρία το παρακάτω κείμενο του Γιάννη Ρίτσου που αλιεύσαμε από την εφημερίδα Ελευθεροτυπία, την επομένη του θανάτου του Μπιθικώτση (8/4/2005).
Μ.Π.
Το Βήμα
-----
Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης είναι ένας μεγάλος τραγουδιστής, ένας έξοχος, γνήσιος λαϊκός τραγουδιστής. Η φωνή του διαθέτει ένα καταπληκτικό, ένα εξαίσιο τέμπο, μια μεγάλη εκφραστική κλίμακα. Διαθέτει δύναμη και διαύγεια.
Η φωνή του Μπιθικώτση έλαμψε στα τραγούδια του Θεοδωράκη, αλλά και η μουσική του Θεοδωράκη έλαμψε με τη φωνή του Μπιθικώτση.
Η φωνή του Μπιθικώτση, δεν διαθέτει μονάχα τα τεράστια μουσικά προσόντα, αλλά διαθέτει και μια άρθρωση μοναδική που δεν διαθέτουν μεγάλοι ηθοποιοί. Ποτέ δεν χάνεται, δεν σβήνει, δεν θαμπώνει ούτε μία συλλαβή, ούτε ένα φωνήεν, ούτε ένα σύμφωνο. Ακόμα και το τελικό «σίγμα» στο τέλος μια μουσικής φράσης - που εξαφανίζεται πλήρως στους περισσότερους τραγουδιστές, στον Μπιθικώτση ακούγεται με απόλυτη καθαρότητα.
Έτσι, ο μεγάλος ποιητικός λόγος με τη μουσική του Θεοδωράκη και με τη φωνή του Μπιθικώτση, βρίσκει μπορώ να πω τη μεγαλύτερη και εκφραστικότερη δικαίωση. Ο Μπιθικώτσης έχει στο ενεργητικό του τεράστιες επιτυχίες, τραγουδώντας ποίηση μεγάλων ποιητών, του Σεφέρη, του Ελύτη, του Λειβαδίτη και άλλων ακόμα, αλλά μέσα σ' αυτές τις μεγάλες του επιτυχίες νομίζω πως η κορυφαία του επιτυχία ήταν η «Ρωμιοσύνη», μια ερμηνεία μοναδική, ασύγκριτη, ανεπανάληπτη...
Μέσα στη φωνή του, όλο ο καημός του Ελληνικού Λαού, όλο του το μεράκι και όλη του η λεβεντιά, φαίνεται σ' όλο τους το μεγαλείο!
Θυμάμαι, ότι σε μεγάλα γεγονότα της Νεοελληνικής μας Ιστορία εδώ και 15 χρόνια, σε κρίσιμες αγωνιστικές στιγμές του Ελληνικού Λαού, η φωνή του Μπιθικώτση βρισκόταν πάντοτε μπροστά τραγουδώντας τη «Ρωμιοσύνη». Ακόμα και τον τελευταίο καιρό, στο Πολυτεχνείο πριν από 10 χρόνια, ο παράνομος σταθμός των σπουδαστών άρχιζε τις εκπομπές του με τη «Ρωμιοσύνη» του Θεοδωράκη και με τη φωνή του Μπιθικώτση και έκλεινε τις εκπομπές του με τη «Ρωμιοσύνη».
Θα ’θελα να ευχαριστήσω τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, που με τη λαμπρότητα της φωνής του έφερε την Ελληνική Ποίηση κοντά στον Ελληνικό Λαό, απ' όπου και προήλθε.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
Νοέμβριος 1983
-----
Από το δισκογραφικό άλμπουμ: «Mπιθικώτσης»-EMIAL Α.Ε. 1988
(Ελευθεροτυπία, 8 Απριλίου 2005)
================
"Την πρώτη και την τελευταία σου λέξη/την είπαν ο έρωτας
και η Επανάσταση./Ολη σου την σιωπή την είπε η ποίηση".
[/font][/i]Ετσι, μ' αυτά τα λόγια, αποκρυπτογράφησε προς το τέλος του βίου τη μεγάλη του πορεία ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος, αφήνοντας την τελευταία του πνοή μια Κυριακή πρωϊ, λίγες ώρες διαφορά από τον Αλέξη Μινωτή, στις 11 Νοεμβρίου 1990.
"Να με θυμόσαστε-είπε.Χιλιάδες χιλιόμετρα περπάτησα/χωρίς ψωμί, χωρίς νερό, πάνω
σε πέτρες και αγκάθια,/για να σας φέρω ψωμί και νερό και τριαντάφυλλα."
Είκοσι τεράστια χρόνια μετά το μεγάλο ταξίδι ο Γιάννης Ρίτσος είναι εδώ. Με τον επιβλητικό λόγο του και τη σεβάσμια μορφή να μας οδηγεί στα μονοπάτια του Ερωτα και της Επανάστασης. Πολυγραφότατος και ακόμα αστείρευτος, αφού απο το ογκώδες έργο που πρόλαβε να γράψει, δεκάδες τόμοι δεν έχουν εκδοθεί ακόμα. Εργο που είναι τρεις φορές μεγαλύτερο από το ογκώδες ποιητικό έργο του Παλαμά, το οποίο με τη σειρά του, είναι σχεδόν διπλάσιο σε έκταση από το ποιητικό έργο του Σικελιανού, που θα μπορούσε κι αυτός να χαρακτηρισθεί πολυγραφότατος, μας πληροφορεί ο καθηγητής Νάσος Βαγενάς.
Μεταφρασμένος σχεδόν στα πέρατα της Oικουμένης, ο Γιάννης Ρίτσος, ήταν ένας ζωντανός μύθος, αφού το κόμμα στο οποίο έντάχθηκε απο τα πρώτα χρόνια της ζωής του και μέσα από το οποίο πάλεψε, εξορίστηκε, βασανίστηκε, είχε φροντίσει να του στήσει ένα "ζωντανό άγαλμα". Και αυτός συνέχιζε να μεταλλάσσει τον δικό του πόνο,τους μύχιους καημούς και σκέψες, σε πόνο της Ρωμιοσύνης, εξασφαλίζοντας έτσι την αθανασία του.
"Πιστεύω στον Ερωτα και την Επανασταση/γι΄αυτό ακριβώς πιστεύω στην Αθανασία" 'εγραψε κάποια στιγμή. Ισως γιατί ήξερε πως μέσα από τον προσωπικό αγώνα καθε άνθρωπος και μέσα από τις μαζικές διαδικασίες -όπως έλεγε το κόμμα- βαδίζει προς την τελική ανεξαρτησία.
"Ξέρω/καθενας μονάχος πορεύεται στον έρωτα.Μονάχος/στη δόξα και στο θάνατο/
Το ξέρω. Το δοκίμασα. Δεν ωφελεί" κραυγάζει στην "Σονάτα του Σεληνόφωτος " τον Ιούνιο του 1956.
Δειλιάζει όποιος στέκεται μπροστά στο επιβλητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου,γιατί καταπιάστηκε με το καθετί και έβαλε την μοναδική προσωπική του σφραγίδα. Στην ποίηση, όπου χαρακτηρίστηκε ως "ο μεγαλύτερος ζων ποιητής", στην πεζογραφία γιατί στο "Ισως νά 'ναι κι έτσι" και στα «Προκυνητάρια» του, προκάλεσε το κόμμα και έστρεψε πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας, έστω χωρίς να το θέλει, στη ζωγραφική, επειδη κανένας άλλος δεν μίλησε μ΄αυτό τον απαράμιλλο τρόπο στον χρωστήρα, κανένας άλλος δεν σμίλεψε τόσο ανθρώπινα, πέτρες και ρίζες δεντρων, με τόση επάρκεια και τόση εμπύρετη μνήμη χεριών και μυαλού.
"Πόση γνώση -σημειώνει ο Παντελής Μπουκάλας- χρειάζεται γιά να φτάσει ο ποιητής, ο πολυγραφότατος ποιητής, αυτός που κατ' επανάληψη απέσπασε από τη γλώσσα ισχυρότατους ρυθμούς και νοήματα ατίμητης παραμυθητικής τρυφερότητας, αυτός που τίμησε και ύψωσε τις πιό ταπεινές λέξεις, που στέγασε στη γενναιοδωρία του τα πιό ταπεινά πράγματα και συντρόφεψε και με το βίο του, προπαντός μ΄αυτόν και με την ποίησή του τούς ταπεινούς των ανθρώπων, πόση γνώση, λοιπον, και πόση απόγνωση χρειάζεται γιά να γράψει "με το δάκτυλό του/ένα ΜΗΔΕΝ".
Γιατί όπως ο ποιητής της Ρωμιοσύνης και του Επιτάφιου γράφει τον Αύγουστο του 1987: «εκεινα που δεν έλεγες ποτέ, ακριβώς εκείνα/έδιναν αίμα στα λόγια που ελεγες και έμεναν στον αέρα/μετέωρα, διφορούμενα, σαν ανεξήγητοι ήχοι/νυχτερινής μελλοντικής μουσικής".
Και ακόμα γιατί:
"Ισως και νά'χουν κάποια αξία/αυτά που αφήσαμε πίσω μας/...Μα τώρα και τούτο το "ίσως" πάνω στα χείλη σου/έχει χλωμιάσει και γεράσει".
Αν ζούσε σήμερα αυτός ο γίγαντας της ποίησης δεν θα ήξερε που να γείρει τη μνήμη του με τόσα γεγονότα που συμβαίνουν. Γεγονότα που είναι βέβαιο πως θα τον πήγαιναν πίσω στα χρόνια της εφηβείας, της άντρωσης και της πάλης γιά ένα καλύτερο Αύριο. Πόσα από τα καλλιγραφικά του γράμματα δεν θα ξεδίπλωνε στο άγραφο χαρτί γιά να τραγουδήσει και να κλάψει συνάμα, για τα τόσα που εκτυλίχθηκαν σαν σκοτεινα γεφύρια στη Σρεμπένιτσα, το Πάλε, την Κράϊνα, τόπους δηλαδή που είχε γνωρίσει παλιά, κάτω από άλλες συνθήκες.
Τοτε που κλείνανε ερμητικά οι γέφυρες της Επανάστασης και οι σύντροφοι του ξεκληρίζονταν στις πέντε ηπείρους, ενώ όσοι έμειναν στην Πατρίδα τη γνώριζαν μέσα απο το πιό άγριο προσωπό της. Βασανιστήρια, φυλακίσεις, εξορίες, εκτελέσεις, βιασμούς του κορμιού και της συνείδησης.
Τι να γράψεις όμως μέσα σε ένα σύντομο σημείωμα γιά τον μεγάλο αυτό Ανθρωπο;
"Εκείνα που δεν έλεγες ποτέ, ακριβώς εκείνα/έδιναν αίμα στα λόγια που έλεγες κι έμεναν στον αέρα/μετέωρα, διφορούμενα, σαν ανεξήγητοι ήχοι/νυχτερινής μελλοντικής μουσικής. Τώρα/δεν έχεις τίποτε να πεις , αφού δεν έχεις τίποτε να κρύψεις» εγραφε στο Καρλόβασι,καθισμένος σ' εκείνη την πέτρα που ο ίδιος είχε σμιλέψει στ' ακρογιάλι και αναπολώντας όλα αυτά που έκανε κι εκείνα που δεν προλάβαινε,γιατί
"τι να πρωτοδιορθώσεις;" μέσα στα ανελέητα ξερά καλοκαίρια και τους βομβαρδισμένους χειμώνες.
Πέτρες, κόκκαλα, ρίζες
Στις μέρες της μοναξιάς του, όταν ούτε οι σύντροφοι μπορούσαν να ανταλλάξουν ένα ζεστό λόγο, στις πέτρες, τα κόκκαλα, τις ρίζες, που βρισκονταν άφθονα γύρω του,
"Οι ριζες υποβάλλουν μιάν αγριότητα. Τα κόκκαλα και οι πέτρες, το κάλλος ή την ελεγειακότητα. Και η
ευτυχία στην τέχνη περιέχει πολύ συχνά ένα στοιχείο ελεγειακό", έγραφε σε ένα σημείωμα του στο περιοδικό
"Η Λέξη" τον Οκτώβριο του 1981.
Σε ένα άλλο κείμενό του στο περιοδικό "ΑΝΤΙ",τον Ιούλιο του 1975, ο ιδιος ο ποιητής δίνει την προσωπικη
του μαρτυρία, γιά την ενασχόλησή του με τις ρίζες, τις πέτρες,τ η ζωγραφική, τα κόκκαλα.
"Περα όμως από τις αυθαίρετες ίσως συσχετίσεις, γενικεύσεις και τους απλοϊκους συμβολισμούς (που κολακεύουν τη σπουδαιοφάνειά μας και ευκολύνουν τάχα τη συνεννόησή μας με τη μεταφορά ακαθόριστων αισθησεων και συλλογισμών στο "ευανάγνωστο" και προσιτό επίπεδο των εικόνων και των σχημάτων), εξακολουθούμε να ανακαλύπτουμε στις ρίζες κάτι βαθύτατο και τολμηρότατα ανθρώπινο, κάτι πολύ πιό δικό μας, κάτι το "ανείπωτο", ειπωμένο με αποστομωτική ειλικρίνεια. Γι΄αυτό μπορεί να συνεχίσει κανείς να δουλεύει τις ρίζες, παρ' όλο το φόβο της επανάληψης. Κι οι ρίζες επαναλαμβάνονται, όπως επαναλαμβάνονται τα ένστικτα κι όπως επαναλαμβάνονται οι βασικές αλήθειες: γέννηση, έρωτας, θάνατος ή , καλύτερα, όπως επαναλαμβάνονται τα τρία βασικά άγνωστα :ζωή, έρωτας, θάνατος".
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΙΠΟΥΡΑΣ - πηγή: Eθνος
Έχει επεξεργασθεί από τον/την radical30 στις Παρ 01 Μάης 2015, 01:51, 1 φορά
Απ: Προσωπικότητες (Έλληνες & Ελληνίδες)
"Στο τέλος, ο Μίκης Θεοδωράκης θέλησε να θυμίσει κάτι που είχε πει παλιότερα: «ο Ελληνας πρέπει να αισθανθεί ότι δεν μπορεί να υποχωρήσει πιά. Πηγαίνει πίσω, πίσω, πίσω... κι όταν θ' ακουμπήσει τον τοίχο, τότε γίνεται ή προδότης ή ήρωας. Προσέξτε γιατί αυτή η ώρα φτάνει για σας τους νεότερους. Διαλέξτε!».
πηγή: Ριζοσπάστης
Αν αυτή η φράση είχε γραφτεί στο αρχικό του κείμενο, αντί της κοινότυπης "φάκα και τυρί", ίσως να μην είχα κάνει αυτό το σχόλιο που ενόχλησε εσένα και πιθανότατα τους παραλήπτες του σχετικού mail..... Προφανώς ή εγώ βιάστηκα ή εκείνος άργησε και έτσι προέκυψε το λάθος.
Το δικό μου λάθος είναι ασήμαντο λόγω της μετριότητάς μου, όμως το λάθος του Μίκη σε τέτοια κομβική στιγμή της ζωής του, που δεν γνωρίζει αν θα φτάσει τα 86, μετράει και μετράει πιο πολύ γι αυτούς που τον αγάπησαν αληθινά, περισσότερο σαν συναγωνιστή παρά σαν καλλιτέχνη.... Και ένας από αυτούς υπήρξε και η αφεντιά μου.
radical30
Έχει επεξεργασθεί από τον/την radical30 στις Κυρ 04 Δεκ 2011, 13:01, 2 φορές συνολικά
Τα στερνά τιμούν τα πρώτα ...
Με ρωτάς Geo Man, γιατί το μετέφερα και εδώ, ενώ το είχα βάλει στη "γωνιά του radical30" και γιατί το έστειλα και με mail...
"Ετσι γούσταρα", θα μπορούσε να ήταν μια κατάλληλη απάντηση, αλλά θα έριχνα λάδι στη φωτιά. Προτιμώ να σου εξηγήσω:
1. Γιατί παρά τους επαίνους που εισέπραξε ο Μίκης, στα δημοσιεύματα του Έθνους και της Ελευθεροτυπίας, κανείς τους δεν δημοσίευσε ολόκληρη την δημόσια επιστολή-χαιρετισμό, την οποία σχολίασα εγώ. Και επιμένω. Επείδη σαν μουσικός είναι αξεπέραστος - αυτό τονίζουν και τα δύο δημοσιεύματα- δεν μπορεί κάποιος που τον είχε τοποθετήσει ψηλά και σαν αγωνιστή της Αριστεράς για μεγάλο διάστημα, να του συγχωρέσει και τις πολιτικές κωλοτούμπες που έκανε, όχι μια ή δύο φορές μόνο, αλλά ξεπερνώντας και τον Λούα Λούα (αν τον θυμάσαι). Και ναι, ακόμη και η δομή του κειμένου του ήταν άστα να πάνε.'Ενα κουρασμένο γεροντάκι μου θύμισε. Ο Μίκης που ήξερα εγώ, ίσως είναι παρελθόν, πια...
2. Το mail που έστειλα δεν ήταν υπερβολή. 'Ηθελα να διαβαστεί και να κριθεί η άποψή μου και από κάποιους άλλους, εκτός από εσένα και τους φίλους-μέλη του Radical World Forum.
"Ετσι γούσταρα", θα μπορούσε να ήταν μια κατάλληλη απάντηση, αλλά θα έριχνα λάδι στη φωτιά. Προτιμώ να σου εξηγήσω:
1. Γιατί παρά τους επαίνους που εισέπραξε ο Μίκης, στα δημοσιεύματα του Έθνους και της Ελευθεροτυπίας, κανείς τους δεν δημοσίευσε ολόκληρη την δημόσια επιστολή-χαιρετισμό, την οποία σχολίασα εγώ. Και επιμένω. Επείδη σαν μουσικός είναι αξεπέραστος - αυτό τονίζουν και τα δύο δημοσιεύματα- δεν μπορεί κάποιος που τον είχε τοποθετήσει ψηλά και σαν αγωνιστή της Αριστεράς για μεγάλο διάστημα, να του συγχωρέσει και τις πολιτικές κωλοτούμπες που έκανε, όχι μια ή δύο φορές μόνο, αλλά ξεπερνώντας και τον Λούα Λούα (αν τον θυμάσαι). Και ναι, ακόμη και η δομή του κειμένου του ήταν άστα να πάνε.'Ενα κουρασμένο γεροντάκι μου θύμισε. Ο Μίκης που ήξερα εγώ, ίσως είναι παρελθόν, πια...
2. Το mail που έστειλα δεν ήταν υπερβολή. 'Ηθελα να διαβαστεί και να κριθεί η άποψή μου και από κάποιους άλλους, εκτός από εσένα και τους φίλους-μέλη του Radical World Forum.
Έχει επεξεργασθεί από τον/την radical30 στις Κυρ 04 Δεκ 2011, 13:56, 1 φορά
Να τα χιλιάσεις Μίκη ...
Πολλά ερωτηματικά μου δημιούργησε το σχόλιο σου Radical30. Μήπως μου ξεφεύγει κάτι ? Δεν βλέπω κάτι μεμπτό ή παράξενο στα αφιερώματα και κέιμενα για τον Μίκη. ]
Έχει επεξεργασθεί από τον/την Admin στις Πεμ 10 Μαρ 2011, 01:58, 2 φορές συνολικά
Τα στερνά τιμούν τα πρώτα
Ο Μίκης είναι μια ξεχωριστή φυσιογνωμία της σύγχρονης Ελλάδας. Σαν μουσικός, δεν χωράει αμφιβολία πως τίμησε τη πατρίδα μας όσο κανείς άλλος, αφού δεν υπάρχει χώρα και λαός που να αγνοεί το έργο του. Σαν άνθρωπος, φοβάμαι ότι το πράγμα αλλάζει. Τα τελευταία χρόνια είναι αλήθεια πως έχει δώσει δικαιώματα για κριτική, ίσως και αυστηρή, με διάφορες πράξεις και θέσεις του, που θολώνουν εκείνη τη λαμπερή εικόνα του πολύπλευρα μαχόμενου έλληνα πολίτη. Μέρα που είναι σήμερα - γιορτάζει τα 85 του χρόνια με μια μια μεγάλη συναυλία που δίνεται προς τιμήν του στο θέατρο του Λυκαβητού - δεν είναι για γκρίνιες και επικρίσεις. Όμως ο γραπτός χαιρετισμός που απευθύνει, με αυτή την ευκαιρία, προς όλους εμάς τους φίλους και θαυμαστές του, νομίζω πως θα ήταν καλύτερα να μην είχε γραφτεί ποτέ.
Η εντύπωση που μου έδωσε το κείμενό του, ήταν: ο Μίκης γέρασε.... Καλύτερα να σιωπά όσο περισσότερο γίνεται και ας παραμείνει στα μουσικά θέματα που δεν πρόκειται να τον εκθέσουν ποτέ. Γιατί όταν επιχειρεί να μιλήσει σαν πολίτης και να αναφερθεί στα φλέγοντα κοινωνικά προβλήματα της κοινωνίας μας, δεν μιλάει σαν κομουνιστής. Θα ήταν δικαίωμά του να το κάνει, μόνο αν είχε αποκηρύξει αυτή την ιδεολογία. Και επειδή δεν το έχει κάνει, με αναγκάζει να του θυμίσω, σαν σχεδόν συνομίλικός του, τη σοφή λαϊκή ρήση: ΤΑ ΣΤΕΡΝΑ ΤΙΜΟΥΝ ΤΑ ΠΡΩΤΑ!!!
radical30
Η εντύπωση που μου έδωσε το κείμενό του, ήταν: ο Μίκης γέρασε.... Καλύτερα να σιωπά όσο περισσότερο γίνεται και ας παραμείνει στα μουσικά θέματα που δεν πρόκειται να τον εκθέσουν ποτέ. Γιατί όταν επιχειρεί να μιλήσει σαν πολίτης και να αναφερθεί στα φλέγοντα κοινωνικά προβλήματα της κοινωνίας μας, δεν μιλάει σαν κομουνιστής. Θα ήταν δικαίωμά του να το κάνει, μόνο αν είχε αποκηρύξει αυτή την ιδεολογία. Και επειδή δεν το έχει κάνει, με αναγκάζει να του θυμίσω, σαν σχεδόν συνομίλικός του, τη σοφή λαϊκή ρήση: ΤΑ ΣΤΕΡΝΑ ΤΙΜΟΥΝ ΤΑ ΠΡΩΤΑ!!!
radical30
Έχει επεξεργασθεί από τον/την radical30 στις Κυρ 04 Δεκ 2011, 13:19, 1 φορά
Να τα χιλιάσεις Μίκη ...
Κείμενο του Μίκη Θεοδωράκη για τη συνέντευξη τύπου της Λαϊκής Ορχήστρας «Μίκης Θεοδωράκης», για τη συναυλία που θα πραγματοποιηθεί στο θέατρο Λυκαβηττού, την Πέμπτη 29 Ιουλίου 2010
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Με την ευθύνη που μου δίνουν τα 85 μου χρόνια και με την ευκαιρία αυτής της συνεντεύξεως θεωρώ ότι είναι καθήκον μου να σας πω λίγα λόγια που θα σας ωφελήσουν.
Εμείς οι μουσικοί θεωρούμεθα και είμεθα προνομιούχα όντα, γιατί ασχολούμεθα με την Αρμονία. Δηλαδή τον τελικό σκοπό και το μέγιστο ιδανικό της φυσικής και κοινωνικής ζωής. Όμως αν κρίνω από τον εαυτό μου, μονάχα στην τελευταία πενταετία συνειδητοποίησα ότι ο τελειότερος οργανισμός από όσους εγνώρισα – τελειότερος ακόμα και από την Μουσική- είναι ο Άνθρωπος. Και ο ανθρώπινος οργανισμός, για να λειτουργήσει ομαλά χρειάζεται πάνω απ’ όλα απόλυτη ισορροπία στις κινήσεις και στις συνήθειές μας.
Για τον λόγο αυτό κρίνω σκόπιμο να σας περιγράψω τις δικές μου καθημερινές επιλογές, που μου εξασφαλίζουν σωματική γαλήνη και πνευματική διαύγεια. Πρωινό ξύπνημα έως τις εννέα και μισή. Πρωινό ραντεβού με την Μυρτώ. Κάθοδος στο γραφείο του ισογείου, όπου εντελώς μόνος από τις δέκα έως τη μία γράφω, διαβάζω και ακούω μουσική. Μετά το γεύμα, ανάπαυση έως τις πέντε. Δεύτερο ραντεβού με την Μυρτώ έως τις έξι. Νέα κάθοδος στο γραφείο είτε άνοδος στο δώμα, όπου δέχομαι φίλους και συνεργάτες έως τις οκτώ και μισή. Επάνοδος στο δεύτερο πάτωμα και τρίτο ραντεβού με την Μυρτώ, την Μαργαρίτα και τον Γιώργο και κάπου-κάπου τους τέσσερις εγγονούς και την εγγονή που έχει το όνομα της γιαγιάς της. Έντεκα και μισή διάβασμα στο κρεβάτι και ύπνος.
Επειδή γνωρίζω ότι θα με αντικαταστήσουν σήμερα τρεις εξαιρετικοί μου συνάδελφοι συνθέτες-μουσικοί και στιχουργοί, για τους οποίους αισθάνομαι εκτός από θαυμασμό και μια δίκαια νομίζω στοργή και υπερηφάνεια, δεδομένου ότι τους παρακολουθώ από τα πρώτα-πρώτα τους βήματα, τους καλώ να αναπαραστήσουν μελωδικά αλλά και αρμονικά αυτές τις καθημερινές, απολύτως ισόρροπες κινήσεις μου. Εγώ πάντως με βάση τα σημεία στίξεως (Ξύπνημα, Ραντεβού, Κάθοδος, Άνοδος, Ραντεβού, Άνοδος-Κάθοδος είτε Κάθοδος-Άνοδος, Δεύτερο πάτωμα (Δεσπόζουσα), Ραντεβού με οικογένεια, Ύπνος. Δηλαδή έχουμε 12 στίξεις-νότες. Με βάση το ΝΤΟ Ματζόρε εγώ θα έγραφα την εξής μελωδία:
[ακολουθούν οι πρώτες νότες από την Άρνηση (Στο περιγιάλι)]
Φυσικά μπορεί να υπάρξουν δεκάδες-εκατοντάδες-χιλιάδες παραλλαγές. Τούτων λεχθέντων κάθε έξοδος απ’ αυτό το κλειστό αρμονικό κύκλωμα μάς προκαλεί αφάνταστη σωματική κόπωση και επικίνδυνη πνευματική δυσφορία.
Και το χειρότερο, από την επομένη ο ανθρώπινος οργανισμός, διαμαρτυρόμενος μάς εκδικείται. Και πρέπει να περάσουν πολλές μέρες, συχνά με γιατρούς και φάρμακα, για να ξανακερδίσουμε τη χαμένη μας ισορροπία.
Είναι όμως κάτι τέτοιο φυσιολογικό; Φυσικά όχι. Με την προϋπόθεση ότι σε κάθε μας έξοδο η κερδισμένη από μας εσωτερική αρμονία θα συναντούσε στους άλλους και γενικά στην κοινωνία που μας περιβάλλει μιαν αντίστοιχη αρμονία. Στην περίπτωση αυτή η έξοδος για μας δεν θα ήταν μια πληγή αλλά αντίθετα θα μας πλούτιζε.
Όμως δυστυχώς τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι, γιατί από καιρό η δυσαρμονία και η κακοφωνία κερδίζουν συνεχώς έδαφος και μπορούμε να πούμε ότι σήμερα η κατάσταση αυτή έφτασε στο αποκορύφωμά της, κάτι που οπωσδήποτε επηρεάζει τους ανθρώπους ψυχικά, πνευματικά και σωματικά.
Νομίζω μάλιστα ότι έχουμε φτάσει στο σημείο ΜΗΔΕΝ, που από κει και πέρα η κοινωνική δυσαρμονία γίνεται Βροντή-Κρότος-Σεισμός. Γι’ αυτό το λόγο μετριάζω όσο μπορώ τις εξόδους μου, που τις έχω περιορίσει σε εξαιρετικές περιπτώσεις, καθαρά μουσικού ενδιαφέροντος. Άλλωστε και εάν υποθέσουμε ότι σήμερα θα ήμουν μαζί σας, απ’ τη μια μεριά εγώ θα είχα μόνο ένα σκοπό, να ευχαριστήσω όλους αυτούς που με οποιονδήποτε τρόπο με τιμούν, ενώ από τη δική σας διαβλέπω καθαρά ότι το ενδιαφέρον σας περιορίζεται σε ένα και μοναδικό θέμα:
«Ποια είναι η γνώμη σας για τη σημερινή κατάσταση;» Και πιο ειδικά « Τι πιστεύετε για το ΔΝΤ;»
Όπως πιθανόν θα το έχετε κι εσείς πια καταλάβει, το ΔΝΤ είναι η ΦΑΚΑ. Και τώρα πια δεν έχουμε παρά να περιμένουμε τη ΓΑΤΑ. Όλα αυτά τα έχω διατυπώσει εκτενώς στο φιλόξενο φύλλο της εφημερίδας Espresso της περασμένης Δευτέρας, μιας και ο συνάδελφός σας κ. Μαρδάς είχε την καλωσύνη να με ρωτήσει: «Ο καθείς και τα όπλα του, είπα», μας λέει ο Ελύτης. « Ο καθείς και αυτοί που τον εκτιμούν και τον τιμούν και δεν τον φιμώνουν», λέω εγώ. Ο οποίος, ευτυχώς, βρίσκομαι έξω από την ΦΑΚΑ μη γνωρίζοντας πια τι να σκεφτώ και τι να κάνω.
Σας ευχαριστώ που με ακούσατε, σας χαιρετώ και σας εύχομαι Καλή Τύχη.
Μίκης Θεοδωράκης - Αθήνα, Πέμπτη 22 Ιούλη 2010
πηγή: facebook (Μαργαρίτα Θεοδωράκη)
Έχει επεξεργασθεί από τον/την radical30 στις Παρ 30 Ιουλ 2010, 12:17, 2 φορές συνολικά
Μιχάλης Παπαγιαννάκης
Η τάξη του Μιχάλη
του Χρήστου Μαχαίρα - πηγή: ethnos.gr 30/4/2010
ΚΟΙΤΟΥΣΑΝ ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ μπροστά και κάπως ψηλά... Hταν σαν να τον έβλεπαν. Απόγευμα Πέμπτης, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου της Αθήνας. Τα Βαρβακειόπαιδα μιας άλλης εποχής, η τάξη του ‘60, μαζεύτηκε για να θυμηθεί τον παλιό συμμαθητή. Μαζί τους, δεκάδες φίλοι, μεγαλύτεροι ή νεότεροι, αριστεροί, πασόκοι, ακόμα και κάποιοι δεξιοί, όλοι μια αγκαλιά για τον «καλύτερο, τον πιο προικισμένο τηςγενιάς του»
Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ έφυγε σχεδόν πριν από έναν χρόνο. Η φιγούρα του, όμως, έμεινε πίσω. Καθαρή, γνώριμη, φιλική... Ο αριστοκράτης της Αριστεράς έκλεισε την πόρτα ευγενικά, με στυλ και αξιοπρέπεια, έτσι όπως έζησε μέχρι τα εξήντα οκτώ του, άδειασε την πίπα στο τασάκι και έκλεισε το μάτι πονηρά... Κατά βάθος το ήξερε: δεν θα τον ξεφορτώνονταν εύκολα...
ΤΟ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ «Αντώνης Τρίτσης» ξεχείλιζε από νοσταλγία, αλλά το χθεσινό reunion δεν είχε σχέση με νεκρολογίες. Το αντίθετο. Οι συμμαθητές του Μιχάλη και όσοι πήραν τον λόγο διέλυσαν μια παρεξήγηση: ο Παπαγιαννάκης δεν υπήρξε σε καμία στιγμή της πολιτικής διαδρομής του, όπως συνήθως παρουσιάζεται, ούτε συγκαταβατικός, ούτε νηφάλιος, ούτε φίλος των μέσων όρων. Ο αυθεντικότερος ίσως εκφραστής της ανανεωτικής Αριστεράς αποζητούσε τα μέτωπα, σνόμπαρε τις ισορροπίες, τρεφόταν από τις ιδεολογικές συγκρούσεις...
ΑΥΤΟΣ ΗΤΑΝ ο Μιχάλης. Ενα πρόσωπο που έψαχνε μέχρι τέλους το νέο, το αιρετικό, το διαφορετικό... Ενας πολιτικός που δεν φοβήθηκε ποτέ τους μεγάλους ύθους. Ενας γοητευτικός Αριστερός, που βρήκε τον δικό του μοναδικό τρόπο για να κατεβάσει την πολιτική από τα εικονίσματα, δίνοντάς της διάσταση κοντινή και πνοή ανθρώπινη.
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ του Παπαγιαννάκη και τα αποτυπώματα που άφησε στην πολιτική ζωή και στον πολιτικό του χώρο κάνουν την απουσία του, σήμερα, ακόμα πιο ηχηρή. Γιατί, στην πραγματικότητα, δεν λείπει μόνο το πρόσωπο. Στις θύελλες που ζούμε λείπει η αύρα του, που προσέθετε πάντοτε φρέσκο αέρα στις προσεγγίσεις της Αριστεράς και έδινε κύρος στις παρεμβάσεις και βαρύτητα στον λόγο της.
του Χρήστου Μαχαίρα - πηγή: ethnos.gr 30/4/2010
ΚΟΙΤΟΥΣΑΝ ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ μπροστά και κάπως ψηλά... Hταν σαν να τον έβλεπαν. Απόγευμα Πέμπτης, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου της Αθήνας. Τα Βαρβακειόπαιδα μιας άλλης εποχής, η τάξη του ‘60, μαζεύτηκε για να θυμηθεί τον παλιό συμμαθητή. Μαζί τους, δεκάδες φίλοι, μεγαλύτεροι ή νεότεροι, αριστεροί, πασόκοι, ακόμα και κάποιοι δεξιοί, όλοι μια αγκαλιά για τον «καλύτερο, τον πιο προικισμένο τηςγενιάς του»
Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ έφυγε σχεδόν πριν από έναν χρόνο. Η φιγούρα του, όμως, έμεινε πίσω. Καθαρή, γνώριμη, φιλική... Ο αριστοκράτης της Αριστεράς έκλεισε την πόρτα ευγενικά, με στυλ και αξιοπρέπεια, έτσι όπως έζησε μέχρι τα εξήντα οκτώ του, άδειασε την πίπα στο τασάκι και έκλεισε το μάτι πονηρά... Κατά βάθος το ήξερε: δεν θα τον ξεφορτώνονταν εύκολα...
ΤΟ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ «Αντώνης Τρίτσης» ξεχείλιζε από νοσταλγία, αλλά το χθεσινό reunion δεν είχε σχέση με νεκρολογίες. Το αντίθετο. Οι συμμαθητές του Μιχάλη και όσοι πήραν τον λόγο διέλυσαν μια παρεξήγηση: ο Παπαγιαννάκης δεν υπήρξε σε καμία στιγμή της πολιτικής διαδρομής του, όπως συνήθως παρουσιάζεται, ούτε συγκαταβατικός, ούτε νηφάλιος, ούτε φίλος των μέσων όρων. Ο αυθεντικότερος ίσως εκφραστής της ανανεωτικής Αριστεράς αποζητούσε τα μέτωπα, σνόμπαρε τις ισορροπίες, τρεφόταν από τις ιδεολογικές συγκρούσεις...
ΑΥΤΟΣ ΗΤΑΝ ο Μιχάλης. Ενα πρόσωπο που έψαχνε μέχρι τέλους το νέο, το αιρετικό, το διαφορετικό... Ενας πολιτικός που δεν φοβήθηκε ποτέ τους μεγάλους ύθους. Ενας γοητευτικός Αριστερός, που βρήκε τον δικό του μοναδικό τρόπο για να κατεβάσει την πολιτική από τα εικονίσματα, δίνοντάς της διάσταση κοντινή και πνοή ανθρώπινη.
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ του Παπαγιαννάκη και τα αποτυπώματα που άφησε στην πολιτική ζωή και στον πολιτικό του χώρο κάνουν την απουσία του, σήμερα, ακόμα πιο ηχηρή. Γιατί, στην πραγματικότητα, δεν λείπει μόνο το πρόσωπο. Στις θύελλες που ζούμε λείπει η αύρα του, που προσέθετε πάντοτε φρέσκο αέρα στις προσεγγίσεις της Αριστεράς και έδινε κύρος στις παρεμβάσεις και βαρύτητα στον λόγο της.
Έχει επεξεργασθεί από τον/την radical30 στις Δευ 16 Ιουλ 2012, 12:20, 1 φορά
Περικλής Κοροβέσης
> Περικλής Κοροβέσης (1) > Περικλής Κοροβέσης (2)
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Περικλής Κοροβέσης, μιλά στην Κρυσταλία Πατούλη για το tvxs.gr με αφορμή το νέο βιβλίο του "Παράπλευρες καθημερινές απώλειες".
Π.Κ.: Καταρχήν αυτό το βιβλίο, δεν ξεκίνησε σαν βιβλίο. Από την μια πλευρά, ήταν κάποιες σκέψεις σε στιγμές που η μνήμη ερχόταν από παλιά, και έβγαιναν κειμενάκια που έγραφα από δω και από κει, σε χαρτοπετσέτες, σε λογαριασμούς, σε ότι έβρισκα μπροστά μου. Και τα έγραφα, όπως είναι μια φιλική κουβέντα σ’ ένα μπαρ, σα να μιλούσα με κάποιον και λέγαμε τα εσώψυχά μας.
Από την άλλη, ήταν σημειώσεις που κράταγα από εντυπωσιακά θέματα.
Για παράδειγμα, ότι η Deutsche Bank χρηματοδοτούσε το Άουσβιτς, ή ότι
ο Hugo Boss έντυσε τον χιτλερικό στρατό. Τα οποία, τα μάζευα σαν επιπλέον υλικό για να τα αξιοποιήσω σε άρθρα, τα οποία η επικαιρότητα
δεν μου επέτρεψε να τα χρησιμοποιήσω.
Οπότε, αυτό το υλικό μαζεύτηκε, αλλά δεν είχα σκοπό να το εκδώσω,
από την άποψη ότι ούτε δομή είχε, ούτε εννιαίο ήταν, ούτε τίποτα.
Μέχρι που από ένα τυχαίο συμβάν στο Φλοράλ, σε μια εκδήλωση για τη Μπαρτσελόνα, μου δόθηκε ευκαιρία να διαπιστώσω, ότι μία πολύ νέα κοπέλα, εκτός του ότι είχε διαβάσει σχεδόν όλα τα βιβλία μου, ήξερε κι
ένα ποίημά μου αν και δεν έχω εκδώσει ποτέ ποιητική συλλογή. Και ξεκίνησε ένας διάλογος.
Οπότε σκέφτηκα, πως αν ανάλογα κείμενα, έχουν ένα ενδιαφέρον
ειδικά για τόσο νέους ανθρώπους, γιατί δεν τα μαζεύω να κάνω μία παράθεση γεγονότων και αισθημάτων τα οποία μπορεί να είναι χρήσιμα στους νέους;
Βάλθηκα, λοιπόν, να τα μαζέψω, τα ξαναέγραψα πολλές φορές μέχρι την τελειωτική τους μορφή, και τα χώρισα σε ενότητες. Είναι δύσκολο να τα χαρακτηρίσεις. Είναι πεζά, είναι πεζοτράγουδα, είναι ποιήματα; Αλλά τι σημασία έχει; Σημασία έχει να διαβάζονται.
Όπου υπήρχαν ιστορικά στοιχεία, προσπάθησα να τους δώσω μία μορφή αλά Καβάφη. Όχι στο στυλ του Καβάφη, αλλά όπως ο Καβάφης έπαιρνε διάφορα ιστορικά γεγονότα και έκανε ένα αφήγημα, κατά παρόμοιο τρόπο, έκανα αυτά τα κείμενα μικρά αφηγήματα.
Κρ.Π.: Οι ενότητες του βιβλίου, περικλείουν τα βασικότερα θέματα που σας έχουν απασχολήσει σε όλη την πορεία σας μέχρι σήμερα;
Π.Κ.: Πιστεύω ότι η κοινωνία και οι άνθρωποι είναι κάτι ενιαίο. Δεν μπορείς να ξεχωρίσεις την οικονομία, την κοινωνία, τον πολιτισμό, την αρχιτεκτονική. Όλα αυτά αποτελούν ένα σύνολο μιας ανθρώπινης δραστηριότητας που είναι ενιαία. Δηλαδή, μπορεί, ένα οικονομικό κείμενο
να είναι και ένα βαθύτατα ποιητικό κείμενο. Όπως, πάλι, ένα ποιητικό κείμενο, να μην είναι καθόλου ποιητικό.
Όλα είναι ενιαία, και όλα είναι μέρος της ζωής. Επομένως, για μένα είναι εξίσου σημαντικός ο έρωτας, όπως είναι και ο πόλεμος. Άσχετα αν το ένα είναι καταστροφικό και το άλλο δημιουργικό. Όλα είναι μέσα στη ζωή ισοδύναμα. Γιατί σ’ αυτή τη ζωή που ζούμε, αν το φέρει η τύχη θα πολεμήσουμε, αν το φέρει η τύχη θα ερωτευτούμε. Ο πολεμιστής με τον ερωτευμένο, είναι σε διαφορετικές στιγμές της ζωής τους, αλλά ο άνθρωπος είναι ίδιος.
Έχοντας, λοιπόν, αυτή την εντύπωση, ότι ο άνθρωπος είναι ενιαίος και η κοινωνία είναι ενιαία, τα ανακάτωσα όλα μαζί, γιατί πιστεύω ότι όλα μαζί είναι εκφράσεις της ζωής.
Κρ.Π.: Το κάθε κείμενο, το οποίο είναι σαν μικρογραφία – απόσταγμα, της ανάλυσης ενός θέματος, καταλήγει σε έναν στοχασμό που θα μπορούσε να ξεκινήσει μία συνομιλία. Δηλαδή, το κάθε κομμάτι, είναι σαν να θέτει έναν βάσιμο προβληματισμό, για την αφετηρία μίας συζήτησης...
Π.Κ.: Το πιάνεις ακριβώς, πολύ σωστά, γιατί από τη γέννησή του αυτό το βιβλίο, είναι προϊόν συζήτησης. Με την κοπέλα που συνάντησα στο Φλοράλ, δημιουργήθηκε ένα είδος συζήτησης, που της απάντησα.
Οπότε με τη σειρά του, αυτό μεταφέρεται σε ένα ευρύτερο ακροατήριο, που αντί να δίνουμε απαντήσεις, βάζουμε ερωτήματα ή σκέψεις, για να μπορέσουμε να ανοίξουμε μία συζήτηση, ώστε να ξεφύγουμε από την καθημερινή ασημαντότητα.
Κρ.Π.: Γράφετε στο βιβλίο, ότι «Συνομιλητές υπάρχουν. Αρκεί να μπορείς
να μιλήσεις». Να μιλήσεις, και να ακούσεις, κι όχι μόνον τους άλλους αλλά και τον εαυτό σου;
Π.Κ.: Οπωσδήποτε. Το πιο δύσκολο είναι να μπορέσεις να ακούσεις τον εαυτό σου. Και είναι το πιο επώδυνο. Γιατί, συνήθως, θέλουμε να έχουμε την προσωπικότητα που φανταζόμαστε ότι έχουμε, και που είναι αντίγραφο κάποιου κοινωνικού μοντέλου, και όχι την προσωπικότητα που είμαστε.
Και συχνά, είναι η κοινωνία που σου δίνει το ρόλο σου. Όπως, λόγου χάριν, οι «μαύροι» δεν ξέραν ότι είναι «μαύροι» πριν τους αναγκάσουν να πάνε δούλοι στην Αμερική. Όπως υποθέτω, ότι και ο πρώτος ομοφυλόφιλος στην ιστορία της ανθρωπότητας, δεν ήξερε ότι είναι ομοφυλόφιλος. Ήξερε ότι αγαπά έναν άνθρωπο του ίδιου φύλου. Η κοινωνία του έδωσε την ταυτότητα αυτή.
Κρ.Π.: Από τις ενότητες που υπάρχουν στο βιβλίο, όπως: Νοσταλγία, Έρωτας, Μοναξιά, Γυναίκες, Ξεχασμένοι, Άνθρωποι, Στιγμές Εξουσίας, κλπ., ποιά πιστεύετε ότι σήμερα έχει μεγαλύτερο νόημα, για ποιά ίσως αγωνιά περισσότερο ο σημερινός άνθρωπος;
Π.Κ.: Το πιο σημαντικό για μένα, είναι ότι σήμερα ο άνθρωπος έχει χάσει
τον εαυτό του και έχει κάνει έναν τηλεοπτικό εαυτό, που διαμορφώνεται όπως ο Θεός που έφτιαξε τον κόσμο από λάσπη, έτσι και η σκέψη του ανθρώπου σήμερα, χτίζεται με τηλεοπτικό υλικό.
Στο σημείο, που δεν πάψουμε να βλέπουμε τηλεόραση και να αρχίσουμε να μιλάμε πάλι μεταξύ μας, όπως ήταν παλιά, στα καφενεία, στα χωριά, στις συναθροίσεις, στα ταξίδια, στα λεωφορεία… Τώρα στα λεωφορεία δεν μιλάει κανένας. Θυμάμαι όταν κατέβαινα, φαντάρος, από την Αλεξανδρούπολη με λεωφορείο, μιλούσα συνέχεια με τον διπλανό. Δηλαδή, ο λόγος ήταν κοινός. Τώρα μας έχουν πάρει και το λόγο!
Κι όπως η τηλεόραση είναι ένα μονομερές ράντισμα με διακοπές, έτσι δεν μπορεί ο άνθρωπος να έχει έναν συνεχή λόγο. Γι’ αυτό και σε διακόπτουνε, και αρχίζουν να μιλάνε για να μιλάνε, κι όχι να ακούσουν ή να συνομιλήσουν. Δηλαδή, έχουμε στην ουσία μίμηση ομιλίας κι όχι πραγματική ομιλία.
Κρ.Π.: Και υποτίθεται, ότι όταν μιλάς με κάποιον, θέλεις να μοιραστείς κάποιες σκέψεις σου και κάποια συναισθήματα. Να κοινωνήσεις, που λέμε…
Π.Κ.: Να κοινωνήσεις, ακριβώς. Και στο σημείο που ο άλλος σε ακούει και αναπτύσσεται η σκέψη του, ταυτόχρονα αναπτύσσεις και εσύ την δικιά σου τη σκέψη. Δεν είναι τυχαίο, ότι τα κείμενα των αρχαίων ήταν διάλογοι!
Κρ.Π.: Και το μόνο που μπορούν να μοιραστούν οι άνθρωποι ισότιμα είναι τα συναισθήματά τους, τα οποία δεν εκφράζονται μόνο λεκτικά αλλά και έξωλεκτικά. Δεν μπορείς όμως να μοιραστείς κάτι με την τηλεόραση, ούτε ακόμα και μέσω των σόσιαλ μίντια, διότι γίνεται μονομερώς ή εν μέρει.
Π.Κ.: Γιατί ο άνθρωπος με τον άνθρωπο είναι ανεπανάληπτη σχέση. Τίποτα δεν μπορεί να την αντικαταστήσει.
Και η επικοινωνία μπορεί να γίνει και με τη σιωπή, και με τον χορό, και με τη μουσική. Δεν είναι τυχαίο, ότι οι σύγχρονες καφετέριες έχουν τόσο δυνατά τη μουσική που καταργούν την συνομιλία.
Υπάρχουν πολλά υποκατάστατα της ανθρώπινης ανάγκης και ευχαρίστησης, όπως είναι και η πρέζα. Η κάθε πρέζα λειτουργεί ως παρέα, αλλά στην ουσία είναι πλήρης απομόνωση.
Διάβαζα ένα σύνθημα, που έλεγε: "Έξω το κράτος από τις φλέβες μας".
Το έγραψαν για την πρέζα, αλλά αν το πάρουμε μεταφορικά, το κράτος δημιουργεί κάθε είδος υποκατάστατου της ανθρώπινης "ευδαιμονίας", που στην ουσία είναι μια πορεία προς την καταστροφή και την αυτοκτονία.
Κρ.Π.: Εξάρτηση είναι και ένας τρόπος συμπεριφοράς, όπως είναι και η βία που επαναλαμβάνεται από γενιά σε γενιά.
Π.Κ.: Ότι σε κάνει θεατή, είναι εξάρτηση, και ότι σε κάνει μιμητή, επίσης. Όταν επαναλαμβάνεις συμπεριφορές άλλων...
Κρ.Π.: Κάτι που μας έχει βοηθήσει να επιβιώσουμε στο παρελθόν, μπορεί να μη μας βοηθά να ζούμε στο παρόν. Αλλά επειδή το έχουμε συνηθίσει, σαν πρέζα, δεν μπορούμε να το αλλάξουμε;
Π.Κ.: Ακριβώς. Γιατί, όσο κι αν είναι δημιουργικό κάποια στιγμή, δεν είναι ζωή. Ποτέ κανένα ποίημα, όσο ερωτικό κι να ήταν, δεν αντικατέστησε τον πραγματικό έρωτα. Γράφω κάπου π.χ., για τους αιχμάλωτους του χαρτιού: «όσες σελίδες γράψαμε, τόση ζωή χάσαμε».
Κρ.Π.: Γράφετε κάπου στο βιβλίο, για την αλήθεια*, ότι για να την βρει κάποιος πρέπει να ψάξει στα σκουπίδια… Πώς το εννοείτε;
Π.Κ.: Ότι στο σημείο που υπάρχει το κέρδος, σημαίνει ότι όλη η ζωή γίνεται σκουπίδι. Επομένως το κέρδος, είναι κάτι το απάνθρωπο, από την άποψη ότι λογαριάζει για τον εαυτό του και όχι για την κοινωνία.
Είναι χαρακτηριστικό αυτό το παράδειγμα με τα εργοστάσια στην Αργεντινή, που τα κλείσανε –τα πετάξαν στα σκουπίδια…- διότι δεν είχανε όσο κέρδος θέλανε. Τα πήρανε όμως μετά εργαζόμενοι, και είδαν ότι όχι μονάχα μπορούσαν να ζήσουν καλά, αλλά και ότι μπορούσαν να προσφέρουν φτηνά προϊόντα στην κοινωνία.
Άρα, λοιπόν, δεν ήταν ζημιογόνα, ούτε σκουπίδια. Ήταν ζημιογόνα γι αυτούς που ήθελαν να βγάλουν χοντρά λεφτά. Να τα κάνουν τι; Να πάρουν ένα γιότ, να κάνουν μία βίλα, δηλαδή, να ζήσουνε εκτός κοινωνίας. Γιατί στην ουσία και ο πλούτος είναι μία φυλακή.
Στις πλούσιες γειτονιές σε όλο τον κόσμο, οχυρώνονται. Ζούνε σε κάστρα. Δεν ζούνε στην κοινωνία.
Κρ.Π.: Αλλά ακόμη κι αυτά που δεν θέλουμε να δούμε ή να καταλάβουμε, που με έναν τρόπο τα πετάμε στα σκουπίδια; Τα βάζουμε στο… περιθώριο;
Π.Κ.: Ναι, από την άποψη ότι δεν μας υπολογίζουνε. Είμαστε σκουπίδια! Αν μας υπολογίζανε θα είχαν μια άλλη συμπεριφορά απέναντί μας. Πώς πιάσανε αυτόν τον Τούρκο πολιτικό πρόσφυγα, στα Εξάρχεια, και τον μπαγλαρώσανε, τον κάνανε πακέτο, και ονόμασαν την επιχείρηση «Πακέτο από την Αθήνα»;
Δεν τους ένοιαζε καν, αν υπήρχε κόσμος που τους έβλεπε, που κατέγραφε το αυτοκίνητο. Ξέραν πολύ καλά ότι δεν θα πάθουν τίποτα. Και την άλλη μέρα τον έστειλαν στην Κωσταντινούπολη. 100% παράνομο. Αλλά ξέρουν ότι μπορούν να κάνουν ότι θέλουν και ότι κανείς δεν τους ελέγχει, κι ούτε θα μάθουμε ποτέ τα ονόματά τους. Κάνουν ότι θέλουν. Είναι ανεξέλεγκτοι.
Οπότε αναγκαστικά ο άλλος γίνεται σκουπίδι… Είναι σαν να πήρανε έναν κάδο σκουπιδιών, το φόρτωσαν στο αυτοκίνητο και τον πήγαν στην χωματερή!
Κρ.Π.: Πώς τα βλέπετε αυτά που γίνονται στην Τουρκία;
Π.Κ.: Είναι πολυσύνθετα, από την άποψη ότι είναι σίγουρα μια εξέγερση, ή τουλάχιστον έχει στοιχεία εξέγερσης. Αλλά φαίνεται έχει καλά οργανωμένα κέντρα και δεν ξέρουμε πια είναι η πολιτική τους έκφραση. Φημολογείται,
ότι πιθανότατα να χρησιμοποιηθούνε προς όφελος του στρατού για να μειώσουν την εξουσία του Ερντογάν. Αλλά ακόμα είναι νωρίς για να κάνουμε αναλύσεις. Αυτό που είναι αναμφισβήτητο, είναι ότι είναι ένα γνήσιο λαϊκό κίνημα. Τώρα ποιοι θα επωφεληθούν, είναι άγνωστο.
Κόμματα δεν φαίνεται να υπάρχουνε. Είναι αυτό το περίεργο φαινόμενο που συμβαίνει, που από μια ασήμαντη αφορμή γίνεται μια εξέγερση.
Κρ.Π.: Μια ασήμαντη αφορμή, η οποία όμως, δεν είναι και τελικά και τόσο ασήμαντη;
Π.Κ.: Είναι σαν να θέλανε να κάνουν εδώ ένα Mall στον Εθνικό Κήπο…
Ε, από εκεί πέρα, παίρνει διαστάσεις, γιατί βγαίνουν τα προβλήματα με οποιαδήποτε αφορμή. Ποιος το αποφάσισε, ποια εταιρεία το ανέλαβε, τι υπάρχει από πίσω; Όλα αυτά.
Κρ.Π.: Και βλέπουμε ότι τελικά είναι σα να υπάρχει ένας απόλυτος μονάρχης, ένας… σουλτάνος που αποφασίζει για τα πάντα, και η γνώμη του κόσμου δεν έχει καμία σημασία. Και μιλάμε για δημοκρατίες…
Π.Κ.: Στο βιβλιο που βγάλαμε με θέμα την Άμεση Δημοκρατία, υπάρχουν πολλές αναλύσεις σε ότι αφορά την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, που σε τελική ανάλυση είναι ένας μύθος ότι είναι δημοκρατία. Απλά, στήνουνε μια τεράστια "θεατρική παράσταση" στη βουλή με 300 ηθοποιούς και παίζουνε ρόλους για να περνάει η ώρα. Όμως, όλα τα υπόλοιπα… περνάνε.
Κρ.Π.: Και ¨αυτό το… "ελληνικό θέατρο", πώς το βλέπετε;
Π.Κ.: Το βλέπω ότι θα γίνεται όλο και χειρότερο και χειρότερο.
Αλλά ακόμα και αυτό το θέατρο, ήδη, τους εμποδίζει. Οι νόμοι περνάνε εκτός κοινοβουλίου. Με τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Ε, δηλαδή, κάνουν όπως αυτό που έκαναν οι ναζί, και όπως αυτό που έκανε η χούντα: Αποφασίζομεν και διατάζομεν.
Κρ.Π.: Και μια που είπατε για τους ναζί, τι λέτε για τους νεοναζί;
Π.Κ.: Είναι η βαθιά Ελλάδα, που εμφανίζεται...για να ‘μάστε και λίγο κυνικοί. Η Χρυσή Αυγή, πριν πάρει την εξουσία, κρατούσε το τιμόνι του αυτοκινήτου που σκότωνε κόσμο.
Είμαστε η χώρα που έχουμε τα πιο πολλά τροχαία εγκλήματα. Και κανείς δεν τιμωρείται. Αυτό το γεγονός, εκφράζει την βαθύτερη συμπεριφορά του Έλληνα, που χτυπάει το θύμα και το αφήνει στην άσφαλτο να πεθάνει. Δεν είναι ένας καθημερινός φασισμός αυτό το πράγμα; Είναι ένας κοινωνικός φασισμός, που βρήκε σήμερα πολιτική έκφραση. Όπως όλα τα κινήματα: πρώτα δημιουργούνται, και μετά βρίσκουν πολιτική έκφραση.
Κρ.Π.: Ένα από τα χαρακτηριστικά σας, που «επισημοποιείται» θα λέγαμε, με αυτό το βιβλίο, είναι ότι προσπαθείτε να δίνετε πάντα τροφή για σκέψη και προβληματισμό. Συμβαίνει εκ προθέσεως;
Π.Κ.: Ναι, εκ προθέσεως. Αν κάνω κάτι, είναι να δίνω εναύσματα για διάλογο και συζήτηση. Και όχι διδαχή.-
πηγή: tvxs.gr
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Περικλής Κοροβέσης, μιλά στην Κρυσταλία Πατούλη για το tvxs.gr με αφορμή το νέο βιβλίο του "Παράπλευρες καθημερινές απώλειες".
Π.Κ.: Καταρχήν αυτό το βιβλίο, δεν ξεκίνησε σαν βιβλίο. Από την μια πλευρά, ήταν κάποιες σκέψεις σε στιγμές που η μνήμη ερχόταν από παλιά, και έβγαιναν κειμενάκια που έγραφα από δω και από κει, σε χαρτοπετσέτες, σε λογαριασμούς, σε ότι έβρισκα μπροστά μου. Και τα έγραφα, όπως είναι μια φιλική κουβέντα σ’ ένα μπαρ, σα να μιλούσα με κάποιον και λέγαμε τα εσώψυχά μας.
Από την άλλη, ήταν σημειώσεις που κράταγα από εντυπωσιακά θέματα.
Για παράδειγμα, ότι η Deutsche Bank χρηματοδοτούσε το Άουσβιτς, ή ότι
ο Hugo Boss έντυσε τον χιτλερικό στρατό. Τα οποία, τα μάζευα σαν επιπλέον υλικό για να τα αξιοποιήσω σε άρθρα, τα οποία η επικαιρότητα
δεν μου επέτρεψε να τα χρησιμοποιήσω.
Οπότε, αυτό το υλικό μαζεύτηκε, αλλά δεν είχα σκοπό να το εκδώσω,
από την άποψη ότι ούτε δομή είχε, ούτε εννιαίο ήταν, ούτε τίποτα.
Μέχρι που από ένα τυχαίο συμβάν στο Φλοράλ, σε μια εκδήλωση για τη Μπαρτσελόνα, μου δόθηκε ευκαιρία να διαπιστώσω, ότι μία πολύ νέα κοπέλα, εκτός του ότι είχε διαβάσει σχεδόν όλα τα βιβλία μου, ήξερε κι
ένα ποίημά μου αν και δεν έχω εκδώσει ποτέ ποιητική συλλογή. Και ξεκίνησε ένας διάλογος.
Οπότε σκέφτηκα, πως αν ανάλογα κείμενα, έχουν ένα ενδιαφέρον
ειδικά για τόσο νέους ανθρώπους, γιατί δεν τα μαζεύω να κάνω μία παράθεση γεγονότων και αισθημάτων τα οποία μπορεί να είναι χρήσιμα στους νέους;
Βάλθηκα, λοιπόν, να τα μαζέψω, τα ξαναέγραψα πολλές φορές μέχρι την τελειωτική τους μορφή, και τα χώρισα σε ενότητες. Είναι δύσκολο να τα χαρακτηρίσεις. Είναι πεζά, είναι πεζοτράγουδα, είναι ποιήματα; Αλλά τι σημασία έχει; Σημασία έχει να διαβάζονται.
Όπου υπήρχαν ιστορικά στοιχεία, προσπάθησα να τους δώσω μία μορφή αλά Καβάφη. Όχι στο στυλ του Καβάφη, αλλά όπως ο Καβάφης έπαιρνε διάφορα ιστορικά γεγονότα και έκανε ένα αφήγημα, κατά παρόμοιο τρόπο, έκανα αυτά τα κείμενα μικρά αφηγήματα.
Κρ.Π.: Οι ενότητες του βιβλίου, περικλείουν τα βασικότερα θέματα που σας έχουν απασχολήσει σε όλη την πορεία σας μέχρι σήμερα;
Π.Κ.: Πιστεύω ότι η κοινωνία και οι άνθρωποι είναι κάτι ενιαίο. Δεν μπορείς να ξεχωρίσεις την οικονομία, την κοινωνία, τον πολιτισμό, την αρχιτεκτονική. Όλα αυτά αποτελούν ένα σύνολο μιας ανθρώπινης δραστηριότητας που είναι ενιαία. Δηλαδή, μπορεί, ένα οικονομικό κείμενο
να είναι και ένα βαθύτατα ποιητικό κείμενο. Όπως, πάλι, ένα ποιητικό κείμενο, να μην είναι καθόλου ποιητικό.
Όλα είναι ενιαία, και όλα είναι μέρος της ζωής. Επομένως, για μένα είναι εξίσου σημαντικός ο έρωτας, όπως είναι και ο πόλεμος. Άσχετα αν το ένα είναι καταστροφικό και το άλλο δημιουργικό. Όλα είναι μέσα στη ζωή ισοδύναμα. Γιατί σ’ αυτή τη ζωή που ζούμε, αν το φέρει η τύχη θα πολεμήσουμε, αν το φέρει η τύχη θα ερωτευτούμε. Ο πολεμιστής με τον ερωτευμένο, είναι σε διαφορετικές στιγμές της ζωής τους, αλλά ο άνθρωπος είναι ίδιος.
Έχοντας, λοιπόν, αυτή την εντύπωση, ότι ο άνθρωπος είναι ενιαίος και η κοινωνία είναι ενιαία, τα ανακάτωσα όλα μαζί, γιατί πιστεύω ότι όλα μαζί είναι εκφράσεις της ζωής.
Κρ.Π.: Το κάθε κείμενο, το οποίο είναι σαν μικρογραφία – απόσταγμα, της ανάλυσης ενός θέματος, καταλήγει σε έναν στοχασμό που θα μπορούσε να ξεκινήσει μία συνομιλία. Δηλαδή, το κάθε κομμάτι, είναι σαν να θέτει έναν βάσιμο προβληματισμό, για την αφετηρία μίας συζήτησης...
Π.Κ.: Το πιάνεις ακριβώς, πολύ σωστά, γιατί από τη γέννησή του αυτό το βιβλίο, είναι προϊόν συζήτησης. Με την κοπέλα που συνάντησα στο Φλοράλ, δημιουργήθηκε ένα είδος συζήτησης, που της απάντησα.
Οπότε με τη σειρά του, αυτό μεταφέρεται σε ένα ευρύτερο ακροατήριο, που αντί να δίνουμε απαντήσεις, βάζουμε ερωτήματα ή σκέψεις, για να μπορέσουμε να ανοίξουμε μία συζήτηση, ώστε να ξεφύγουμε από την καθημερινή ασημαντότητα.
Κρ.Π.: Γράφετε στο βιβλίο, ότι «Συνομιλητές υπάρχουν. Αρκεί να μπορείς
να μιλήσεις». Να μιλήσεις, και να ακούσεις, κι όχι μόνον τους άλλους αλλά και τον εαυτό σου;
Π.Κ.: Οπωσδήποτε. Το πιο δύσκολο είναι να μπορέσεις να ακούσεις τον εαυτό σου. Και είναι το πιο επώδυνο. Γιατί, συνήθως, θέλουμε να έχουμε την προσωπικότητα που φανταζόμαστε ότι έχουμε, και που είναι αντίγραφο κάποιου κοινωνικού μοντέλου, και όχι την προσωπικότητα που είμαστε.
Και συχνά, είναι η κοινωνία που σου δίνει το ρόλο σου. Όπως, λόγου χάριν, οι «μαύροι» δεν ξέραν ότι είναι «μαύροι» πριν τους αναγκάσουν να πάνε δούλοι στην Αμερική. Όπως υποθέτω, ότι και ο πρώτος ομοφυλόφιλος στην ιστορία της ανθρωπότητας, δεν ήξερε ότι είναι ομοφυλόφιλος. Ήξερε ότι αγαπά έναν άνθρωπο του ίδιου φύλου. Η κοινωνία του έδωσε την ταυτότητα αυτή.
Κρ.Π.: Από τις ενότητες που υπάρχουν στο βιβλίο, όπως: Νοσταλγία, Έρωτας, Μοναξιά, Γυναίκες, Ξεχασμένοι, Άνθρωποι, Στιγμές Εξουσίας, κλπ., ποιά πιστεύετε ότι σήμερα έχει μεγαλύτερο νόημα, για ποιά ίσως αγωνιά περισσότερο ο σημερινός άνθρωπος;
Π.Κ.: Το πιο σημαντικό για μένα, είναι ότι σήμερα ο άνθρωπος έχει χάσει
τον εαυτό του και έχει κάνει έναν τηλεοπτικό εαυτό, που διαμορφώνεται όπως ο Θεός που έφτιαξε τον κόσμο από λάσπη, έτσι και η σκέψη του ανθρώπου σήμερα, χτίζεται με τηλεοπτικό υλικό.
Στο σημείο, που δεν πάψουμε να βλέπουμε τηλεόραση και να αρχίσουμε να μιλάμε πάλι μεταξύ μας, όπως ήταν παλιά, στα καφενεία, στα χωριά, στις συναθροίσεις, στα ταξίδια, στα λεωφορεία… Τώρα στα λεωφορεία δεν μιλάει κανένας. Θυμάμαι όταν κατέβαινα, φαντάρος, από την Αλεξανδρούπολη με λεωφορείο, μιλούσα συνέχεια με τον διπλανό. Δηλαδή, ο λόγος ήταν κοινός. Τώρα μας έχουν πάρει και το λόγο!
Κι όπως η τηλεόραση είναι ένα μονομερές ράντισμα με διακοπές, έτσι δεν μπορεί ο άνθρωπος να έχει έναν συνεχή λόγο. Γι’ αυτό και σε διακόπτουνε, και αρχίζουν να μιλάνε για να μιλάνε, κι όχι να ακούσουν ή να συνομιλήσουν. Δηλαδή, έχουμε στην ουσία μίμηση ομιλίας κι όχι πραγματική ομιλία.
Κρ.Π.: Και υποτίθεται, ότι όταν μιλάς με κάποιον, θέλεις να μοιραστείς κάποιες σκέψεις σου και κάποια συναισθήματα. Να κοινωνήσεις, που λέμε…
Π.Κ.: Να κοινωνήσεις, ακριβώς. Και στο σημείο που ο άλλος σε ακούει και αναπτύσσεται η σκέψη του, ταυτόχρονα αναπτύσσεις και εσύ την δικιά σου τη σκέψη. Δεν είναι τυχαίο, ότι τα κείμενα των αρχαίων ήταν διάλογοι!
Κρ.Π.: Και το μόνο που μπορούν να μοιραστούν οι άνθρωποι ισότιμα είναι τα συναισθήματά τους, τα οποία δεν εκφράζονται μόνο λεκτικά αλλά και έξωλεκτικά. Δεν μπορείς όμως να μοιραστείς κάτι με την τηλεόραση, ούτε ακόμα και μέσω των σόσιαλ μίντια, διότι γίνεται μονομερώς ή εν μέρει.
Π.Κ.: Γιατί ο άνθρωπος με τον άνθρωπο είναι ανεπανάληπτη σχέση. Τίποτα δεν μπορεί να την αντικαταστήσει.
Και η επικοινωνία μπορεί να γίνει και με τη σιωπή, και με τον χορό, και με τη μουσική. Δεν είναι τυχαίο, ότι οι σύγχρονες καφετέριες έχουν τόσο δυνατά τη μουσική που καταργούν την συνομιλία.
Υπάρχουν πολλά υποκατάστατα της ανθρώπινης ανάγκης και ευχαρίστησης, όπως είναι και η πρέζα. Η κάθε πρέζα λειτουργεί ως παρέα, αλλά στην ουσία είναι πλήρης απομόνωση.
Διάβαζα ένα σύνθημα, που έλεγε: "Έξω το κράτος από τις φλέβες μας".
Το έγραψαν για την πρέζα, αλλά αν το πάρουμε μεταφορικά, το κράτος δημιουργεί κάθε είδος υποκατάστατου της ανθρώπινης "ευδαιμονίας", που στην ουσία είναι μια πορεία προς την καταστροφή και την αυτοκτονία.
Κρ.Π.: Εξάρτηση είναι και ένας τρόπος συμπεριφοράς, όπως είναι και η βία που επαναλαμβάνεται από γενιά σε γενιά.
Π.Κ.: Ότι σε κάνει θεατή, είναι εξάρτηση, και ότι σε κάνει μιμητή, επίσης. Όταν επαναλαμβάνεις συμπεριφορές άλλων...
Κρ.Π.: Κάτι που μας έχει βοηθήσει να επιβιώσουμε στο παρελθόν, μπορεί να μη μας βοηθά να ζούμε στο παρόν. Αλλά επειδή το έχουμε συνηθίσει, σαν πρέζα, δεν μπορούμε να το αλλάξουμε;
Π.Κ.: Ακριβώς. Γιατί, όσο κι αν είναι δημιουργικό κάποια στιγμή, δεν είναι ζωή. Ποτέ κανένα ποίημα, όσο ερωτικό κι να ήταν, δεν αντικατέστησε τον πραγματικό έρωτα. Γράφω κάπου π.χ., για τους αιχμάλωτους του χαρτιού: «όσες σελίδες γράψαμε, τόση ζωή χάσαμε».
Κρ.Π.: Γράφετε κάπου στο βιβλίο, για την αλήθεια*, ότι για να την βρει κάποιος πρέπει να ψάξει στα σκουπίδια… Πώς το εννοείτε;
Π.Κ.: Ότι στο σημείο που υπάρχει το κέρδος, σημαίνει ότι όλη η ζωή γίνεται σκουπίδι. Επομένως το κέρδος, είναι κάτι το απάνθρωπο, από την άποψη ότι λογαριάζει για τον εαυτό του και όχι για την κοινωνία.
Είναι χαρακτηριστικό αυτό το παράδειγμα με τα εργοστάσια στην Αργεντινή, που τα κλείσανε –τα πετάξαν στα σκουπίδια…- διότι δεν είχανε όσο κέρδος θέλανε. Τα πήρανε όμως μετά εργαζόμενοι, και είδαν ότι όχι μονάχα μπορούσαν να ζήσουν καλά, αλλά και ότι μπορούσαν να προσφέρουν φτηνά προϊόντα στην κοινωνία.
Άρα, λοιπόν, δεν ήταν ζημιογόνα, ούτε σκουπίδια. Ήταν ζημιογόνα γι αυτούς που ήθελαν να βγάλουν χοντρά λεφτά. Να τα κάνουν τι; Να πάρουν ένα γιότ, να κάνουν μία βίλα, δηλαδή, να ζήσουνε εκτός κοινωνίας. Γιατί στην ουσία και ο πλούτος είναι μία φυλακή.
Στις πλούσιες γειτονιές σε όλο τον κόσμο, οχυρώνονται. Ζούνε σε κάστρα. Δεν ζούνε στην κοινωνία.
Κρ.Π.: Αλλά ακόμη κι αυτά που δεν θέλουμε να δούμε ή να καταλάβουμε, που με έναν τρόπο τα πετάμε στα σκουπίδια; Τα βάζουμε στο… περιθώριο;
Π.Κ.: Ναι, από την άποψη ότι δεν μας υπολογίζουνε. Είμαστε σκουπίδια! Αν μας υπολογίζανε θα είχαν μια άλλη συμπεριφορά απέναντί μας. Πώς πιάσανε αυτόν τον Τούρκο πολιτικό πρόσφυγα, στα Εξάρχεια, και τον μπαγλαρώσανε, τον κάνανε πακέτο, και ονόμασαν την επιχείρηση «Πακέτο από την Αθήνα»;
Δεν τους ένοιαζε καν, αν υπήρχε κόσμος που τους έβλεπε, που κατέγραφε το αυτοκίνητο. Ξέραν πολύ καλά ότι δεν θα πάθουν τίποτα. Και την άλλη μέρα τον έστειλαν στην Κωσταντινούπολη. 100% παράνομο. Αλλά ξέρουν ότι μπορούν να κάνουν ότι θέλουν και ότι κανείς δεν τους ελέγχει, κι ούτε θα μάθουμε ποτέ τα ονόματά τους. Κάνουν ότι θέλουν. Είναι ανεξέλεγκτοι.
Οπότε αναγκαστικά ο άλλος γίνεται σκουπίδι… Είναι σαν να πήρανε έναν κάδο σκουπιδιών, το φόρτωσαν στο αυτοκίνητο και τον πήγαν στην χωματερή!
Κρ.Π.: Πώς τα βλέπετε αυτά που γίνονται στην Τουρκία;
Π.Κ.: Είναι πολυσύνθετα, από την άποψη ότι είναι σίγουρα μια εξέγερση, ή τουλάχιστον έχει στοιχεία εξέγερσης. Αλλά φαίνεται έχει καλά οργανωμένα κέντρα και δεν ξέρουμε πια είναι η πολιτική τους έκφραση. Φημολογείται,
ότι πιθανότατα να χρησιμοποιηθούνε προς όφελος του στρατού για να μειώσουν την εξουσία του Ερντογάν. Αλλά ακόμα είναι νωρίς για να κάνουμε αναλύσεις. Αυτό που είναι αναμφισβήτητο, είναι ότι είναι ένα γνήσιο λαϊκό κίνημα. Τώρα ποιοι θα επωφεληθούν, είναι άγνωστο.
Κόμματα δεν φαίνεται να υπάρχουνε. Είναι αυτό το περίεργο φαινόμενο που συμβαίνει, που από μια ασήμαντη αφορμή γίνεται μια εξέγερση.
Κρ.Π.: Μια ασήμαντη αφορμή, η οποία όμως, δεν είναι και τελικά και τόσο ασήμαντη;
Π.Κ.: Είναι σαν να θέλανε να κάνουν εδώ ένα Mall στον Εθνικό Κήπο…
Ε, από εκεί πέρα, παίρνει διαστάσεις, γιατί βγαίνουν τα προβλήματα με οποιαδήποτε αφορμή. Ποιος το αποφάσισε, ποια εταιρεία το ανέλαβε, τι υπάρχει από πίσω; Όλα αυτά.
Κρ.Π.: Και βλέπουμε ότι τελικά είναι σα να υπάρχει ένας απόλυτος μονάρχης, ένας… σουλτάνος που αποφασίζει για τα πάντα, και η γνώμη του κόσμου δεν έχει καμία σημασία. Και μιλάμε για δημοκρατίες…
Π.Κ.: Στο βιβλιο που βγάλαμε με θέμα την Άμεση Δημοκρατία, υπάρχουν πολλές αναλύσεις σε ότι αφορά την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, που σε τελική ανάλυση είναι ένας μύθος ότι είναι δημοκρατία. Απλά, στήνουνε μια τεράστια "θεατρική παράσταση" στη βουλή με 300 ηθοποιούς και παίζουνε ρόλους για να περνάει η ώρα. Όμως, όλα τα υπόλοιπα… περνάνε.
Κρ.Π.: Και ¨αυτό το… "ελληνικό θέατρο", πώς το βλέπετε;
Π.Κ.: Το βλέπω ότι θα γίνεται όλο και χειρότερο και χειρότερο.
Αλλά ακόμα και αυτό το θέατρο, ήδη, τους εμποδίζει. Οι νόμοι περνάνε εκτός κοινοβουλίου. Με τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Ε, δηλαδή, κάνουν όπως αυτό που έκαναν οι ναζί, και όπως αυτό που έκανε η χούντα: Αποφασίζομεν και διατάζομεν.
Κρ.Π.: Και μια που είπατε για τους ναζί, τι λέτε για τους νεοναζί;
Π.Κ.: Είναι η βαθιά Ελλάδα, που εμφανίζεται...για να ‘μάστε και λίγο κυνικοί. Η Χρυσή Αυγή, πριν πάρει την εξουσία, κρατούσε το τιμόνι του αυτοκινήτου που σκότωνε κόσμο.
Είμαστε η χώρα που έχουμε τα πιο πολλά τροχαία εγκλήματα. Και κανείς δεν τιμωρείται. Αυτό το γεγονός, εκφράζει την βαθύτερη συμπεριφορά του Έλληνα, που χτυπάει το θύμα και το αφήνει στην άσφαλτο να πεθάνει. Δεν είναι ένας καθημερινός φασισμός αυτό το πράγμα; Είναι ένας κοινωνικός φασισμός, που βρήκε σήμερα πολιτική έκφραση. Όπως όλα τα κινήματα: πρώτα δημιουργούνται, και μετά βρίσκουν πολιτική έκφραση.
Κρ.Π.: Ένα από τα χαρακτηριστικά σας, που «επισημοποιείται» θα λέγαμε, με αυτό το βιβλίο, είναι ότι προσπαθείτε να δίνετε πάντα τροφή για σκέψη και προβληματισμό. Συμβαίνει εκ προθέσεως;
Π.Κ.: Ναι, εκ προθέσεως. Αν κάνω κάτι, είναι να δίνω εναύσματα για διάλογο και συζήτηση. Και όχι διδαχή.-
πηγή: tvxs.gr
Έχει επεξεργασθεί από τον/την radical30 στις Πεμ 06 Ιουν 2013, 01:44, 3 φορές συνολικά
Χρόνης Μίσσιος
Χρόνης Μίσσιος
Ο Χρόνης Μίσσιος καταδικάστηκε σε θάνατο το 1947 κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου. Παρακάτω διηγείται τις αναμνήσεις του από τις φυλακές της Κέρκυρας:
Μόλις έκλεινε η φυλακή κι ετοιμαζόμασταν να φάμε, γκράγκα γκρούγκα οι σιδεριές, πλακώνανε τα καρακόλια. Ξέραμε ότι έρχονται να πάρουν για εκτέλεση. Άνοιγαν, που λες, το κελί απ’ το οποίο ήθελαν να πάρουν κάποιον, μας είχαν παστωμένους πέντ’ έξι σε κάθε κελί, που ήταν φτιαγμένο για έναν άνθρωπο, άσ’ τα, άνοιγαν που λες το κελί, στέκονταν στην πόρτα, και μας κοιτάζανε. Όλοι τώρα ήμαστε μελλοθάνατοι, ε; και ξέραμε ότι κάποιον από μας θα πάρουν. Κοιτάζανε που λες μια το χαρτί και μια εμάς… Αυτή η ιστορία μπορεί να κράταγε από πέντε λεπτά ως και ένα τέταρτο. Ύστερα, αφού έκριναν πως σιτέψαμε, λέγανε, ας πούμε, Γιώργο, έλα -μας ήξεραν, βλέπεις, και με τα μικρά μας ονόματα, οι χαμούρες. Τέλος, σηκωνόταν να πούμε ο Γιώργος, άφηνε το γράμμα του -όλοι μας είχαμε ένα γράμμα έτοιμο για τους δικούς μας- αγκαλιαζόμασταν, φιλιόμασταν, και την ώρα που έβγαινε από την πόρτα λέγανε, για στάσου μια στιγμή, α, λάθος, δεν είσαι συ, είναι ο Παύλος… Χαμούρες, σου λέω, εντελώς άνανδροι. Άλλες φορές πάλι, γράφανε σ’ ένα χαρτάκι τα ονόματα αυτών που θα ‘παιρναν το βράδυ για εκτέλεση, το έδεναν σ’ ένα σπαγκάκι και το ‘σερναν μέσα στο προαύλιο. Όλοι ήμασταν θανατηφόροι. Ε, άντε να μη συρθείς από πίσω να δεις αν είναι τ’ όνομά σου γραμμένο στο χαρτάκι. Εμείς φεύγαμε από το προαύλιο και κλεινόμασταν στα κελιά μας. Κι όμως, αυτοί οι άνθρωποι είχαν παιδιά, είχαν φίλους, αγαπούσαν ίσως κάποιους ανθρώπους. Τι να πεις…
ΧΡΟΝΗΣ ΜΙΣΣΙΟΣ “…ΚΑΛΑ, ΕΣΥ ΣΚΟΤΩΘΗΚΕΣ ΝΩΡΙΣ” Εκδόσεις ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Σκεφτείτε, κύριε, αν μπορούσαμε να ξέρουμε την ατομική ιστορία, τα ονόματα, το χαμόγελο, τα όνειρα, τις αγάπες, τις επιθυμίες και τις δημιουργικές ικανότητες των εκατομμυρίων νεκρών των πολέμων, αν τους γνωρίζαμε σαν τ’ αδέρφια μας, σαν τους ανθρώπους που μεγαλώσαμε μαζί και ονειρευτήκαμε μαζί, τι διάσταση θα είχε για μας η ανθρώπινη ιστορία και πόσο άγρυπνοι και προσεχτικοί θα ήμασταν σε κάθε επιλογή της εξουσίας, σε κάθε ιδεολογική πρόταση… Αν η συνείδηση και η γνώση του ανθρώπου μπορούσε να φτάσει στο επίπεδο να ερμηνεύει μ’ αυτή την ανθρώπινη έγνοια την είδηση “εκατό χιλιάδες νεκροί” ή “ένας άνθρωπος βασανίζεται σε κάποιο άντρο της εξουσίας”…
από το “ΧΑΜΟΓΕΛΑ, ΡΕ… ΤΙ ΣΟΥ ΖΗΤΑΝΕ” Εκδόσεις ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Ο Πόντιος Πιλάτος ήταν, να πούμε, σαν τους νομάρχες στις επιτροπές ασφαλείας που μας στέλνανε εξορία, απλώς γιατί δεν κάναμε ό,τι θέλαν αυτοί. Όταν λοιπόν πιάσανε το Χριστό και του τον πήγανε -πάντα οι κουφάλες την ίδια τακτική, να σε σπάσουνε, να τους πεις τι ωραίοι που είστε και τι καλά που τα κάνετε και ότι εγώ είμαι μαλάκας που θέλω να είμαι εγώ, κατάλαβες; Τα ίδια με την καθοδήγα μας. Τέλος, που λες, πάνε το Χριστό στον Πιλάτο, βασανισμένο και ταλαιπωρημένο από τους μπάτσους της εποχής, και του λέει η κουφάλα ο Πιλάτος: Έλα, ρε παιδάκι μου, τι θέλεις τώρα και τα σκαλίζεις, μια χαρά παιδί είσαι, νέος, ωραίος, έχεις μια τέχνη, σ’ αγαπάνε οι γυναίκες, μπορείς να παντρευτείς, να κάνεις παιδιά και να πεθάνεις σε βαθιά γεράματα. Δε λυπάσαι τα νιάτα σου και την ομορφιά σου; κάνε μια δήλωση, βάλε μια υπογραφή να λες ότι είσαι μαλάκας, και να γυρίσεις σπιτάκι σου ωραία κι όμορφα. Δε λυπάσαι, ρε, τη μάνα σου που σπαράζει από το κλάμα; Καλά, δεν έχεις αισθήματα μέσα σου εσύ; Τι σόι άνθρωπος είσαι δηλαδή; Εμείς τι είμαστε; Εσύ βρέθηκες να φκιάξεις τον κόσμο; και τα τέτοια που λένε όλες οι κουφάλες της εξουσίας. Και ο Χριστός τον κοίταγε με κείνα τα πανέμορφα, γεμάτα γλύκα και θανατερή κατανόηση μάτια του, σα να του ‘λεγε: Άσε μας, ρε Πιλατάκο, διότι μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι… Ο Πιλάτος το ‘πιασε βέβαια, αλλά βολεμένος μέσα στην ιεραρχία, στα δαχτυλίδα του, τ’ αρώματά του και τα σκατά του είπε: Εγώ πάντως είπα και ελάλησα, αμαρτίαν ουκ έχω και νίπτω τας χείρας μου. Όλες οι ασφάλειες όλου του κόσμου, καπιταλιστικές, σοσιαλιστικές και ουδετέρων, αυτή την κουφάλα αντέγραψαν…
από το “ΧΑΜΟΓΕΛΑ, ΡΕ… ΤΙ ΣΟΥ ΖΗΤΑΝΕ” Εκδόσεις ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Ο Χρόνης Μίσσιος καταδικάστηκε σε θάνατο το 1947 κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου. Παρακάτω διηγείται τις αναμνήσεις του από τις φυλακές της Κέρκυρας:
Μόλις έκλεινε η φυλακή κι ετοιμαζόμασταν να φάμε, γκράγκα γκρούγκα οι σιδεριές, πλακώνανε τα καρακόλια. Ξέραμε ότι έρχονται να πάρουν για εκτέλεση. Άνοιγαν, που λες, το κελί απ’ το οποίο ήθελαν να πάρουν κάποιον, μας είχαν παστωμένους πέντ’ έξι σε κάθε κελί, που ήταν φτιαγμένο για έναν άνθρωπο, άσ’ τα, άνοιγαν που λες το κελί, στέκονταν στην πόρτα, και μας κοιτάζανε. Όλοι τώρα ήμαστε μελλοθάνατοι, ε; και ξέραμε ότι κάποιον από μας θα πάρουν. Κοιτάζανε που λες μια το χαρτί και μια εμάς… Αυτή η ιστορία μπορεί να κράταγε από πέντε λεπτά ως και ένα τέταρτο. Ύστερα, αφού έκριναν πως σιτέψαμε, λέγανε, ας πούμε, Γιώργο, έλα -μας ήξεραν, βλέπεις, και με τα μικρά μας ονόματα, οι χαμούρες. Τέλος, σηκωνόταν να πούμε ο Γιώργος, άφηνε το γράμμα του -όλοι μας είχαμε ένα γράμμα έτοιμο για τους δικούς μας- αγκαλιαζόμασταν, φιλιόμασταν, και την ώρα που έβγαινε από την πόρτα λέγανε, για στάσου μια στιγμή, α, λάθος, δεν είσαι συ, είναι ο Παύλος… Χαμούρες, σου λέω, εντελώς άνανδροι. Άλλες φορές πάλι, γράφανε σ’ ένα χαρτάκι τα ονόματα αυτών που θα ‘παιρναν το βράδυ για εκτέλεση, το έδεναν σ’ ένα σπαγκάκι και το ‘σερναν μέσα στο προαύλιο. Όλοι ήμασταν θανατηφόροι. Ε, άντε να μη συρθείς από πίσω να δεις αν είναι τ’ όνομά σου γραμμένο στο χαρτάκι. Εμείς φεύγαμε από το προαύλιο και κλεινόμασταν στα κελιά μας. Κι όμως, αυτοί οι άνθρωποι είχαν παιδιά, είχαν φίλους, αγαπούσαν ίσως κάποιους ανθρώπους. Τι να πεις…
ΧΡΟΝΗΣ ΜΙΣΣΙΟΣ “…ΚΑΛΑ, ΕΣΥ ΣΚΟΤΩΘΗΚΕΣ ΝΩΡΙΣ” Εκδόσεις ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Σκεφτείτε, κύριε, αν μπορούσαμε να ξέρουμε την ατομική ιστορία, τα ονόματα, το χαμόγελο, τα όνειρα, τις αγάπες, τις επιθυμίες και τις δημιουργικές ικανότητες των εκατομμυρίων νεκρών των πολέμων, αν τους γνωρίζαμε σαν τ’ αδέρφια μας, σαν τους ανθρώπους που μεγαλώσαμε μαζί και ονειρευτήκαμε μαζί, τι διάσταση θα είχε για μας η ανθρώπινη ιστορία και πόσο άγρυπνοι και προσεχτικοί θα ήμασταν σε κάθε επιλογή της εξουσίας, σε κάθε ιδεολογική πρόταση… Αν η συνείδηση και η γνώση του ανθρώπου μπορούσε να φτάσει στο επίπεδο να ερμηνεύει μ’ αυτή την ανθρώπινη έγνοια την είδηση “εκατό χιλιάδες νεκροί” ή “ένας άνθρωπος βασανίζεται σε κάποιο άντρο της εξουσίας”…
από το “ΧΑΜΟΓΕΛΑ, ΡΕ… ΤΙ ΣΟΥ ΖΗΤΑΝΕ” Εκδόσεις ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Ο Πόντιος Πιλάτος ήταν, να πούμε, σαν τους νομάρχες στις επιτροπές ασφαλείας που μας στέλνανε εξορία, απλώς γιατί δεν κάναμε ό,τι θέλαν αυτοί. Όταν λοιπόν πιάσανε το Χριστό και του τον πήγανε -πάντα οι κουφάλες την ίδια τακτική, να σε σπάσουνε, να τους πεις τι ωραίοι που είστε και τι καλά που τα κάνετε και ότι εγώ είμαι μαλάκας που θέλω να είμαι εγώ, κατάλαβες; Τα ίδια με την καθοδήγα μας. Τέλος, που λες, πάνε το Χριστό στον Πιλάτο, βασανισμένο και ταλαιπωρημένο από τους μπάτσους της εποχής, και του λέει η κουφάλα ο Πιλάτος: Έλα, ρε παιδάκι μου, τι θέλεις τώρα και τα σκαλίζεις, μια χαρά παιδί είσαι, νέος, ωραίος, έχεις μια τέχνη, σ’ αγαπάνε οι γυναίκες, μπορείς να παντρευτείς, να κάνεις παιδιά και να πεθάνεις σε βαθιά γεράματα. Δε λυπάσαι τα νιάτα σου και την ομορφιά σου; κάνε μια δήλωση, βάλε μια υπογραφή να λες ότι είσαι μαλάκας, και να γυρίσεις σπιτάκι σου ωραία κι όμορφα. Δε λυπάσαι, ρε, τη μάνα σου που σπαράζει από το κλάμα; Καλά, δεν έχεις αισθήματα μέσα σου εσύ; Τι σόι άνθρωπος είσαι δηλαδή; Εμείς τι είμαστε; Εσύ βρέθηκες να φκιάξεις τον κόσμο; και τα τέτοια που λένε όλες οι κουφάλες της εξουσίας. Και ο Χριστός τον κοίταγε με κείνα τα πανέμορφα, γεμάτα γλύκα και θανατερή κατανόηση μάτια του, σα να του ‘λεγε: Άσε μας, ρε Πιλατάκο, διότι μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι… Ο Πιλάτος το ‘πιασε βέβαια, αλλά βολεμένος μέσα στην ιεραρχία, στα δαχτυλίδα του, τ’ αρώματά του και τα σκατά του είπε: Εγώ πάντως είπα και ελάλησα, αμαρτίαν ουκ έχω και νίπτω τας χείρας μου. Όλες οι ασφάλειες όλου του κόσμου, καπιταλιστικές, σοσιαλιστικές και ουδετέρων, αυτή την κουφάλα αντέγραψαν…
από το “ΧΑΜΟΓΕΛΑ, ΡΕ… ΤΙ ΣΟΥ ΖΗΤΑΝΕ” Εκδόσεις ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Μίκης Θεοδωράκης
Τον τελευταίο καιρό και με αιτία κάποιες εμφανίσεις και δηλώσεις του Μίκη, έχει ξεσπάσει ένας πόλεμος κριτικής και αντεγκλίσεων για τα σωστά και τα λάθη του. Νομίζω ότι το παρακάτω κείμενο υπήρξε εκείνο που πυροδότησε τη φωτιά. 'Εχω άποψη για τη ζωή και το έργο του Μίκη όπως κάθε Έλληνας, άλλωστε. Δεν είναι ο Μίκης όποιος όποιος, ούτε βέβαια και στο απυρόβλητο.
Σαν συμπέρασμα, μετά από όλες αυτές τις κριτικές που διάβασα, θα ήθελα να απευθυνθώ προσωπικά στο Μίκη Θεοδωράκη και μέσα από το βήμα τού έγκριτου (!) Radical World Forum, να του θυμήσω μια σοφή λαϊκή ρήση που λέει και εννοεί πάρα πολλά και ισχύει για όλους μας :
ΤΑ ΣΤΕΡΝΑ ΤΙΜΟΥΝ ΤΑ ΠΡΩΤΑ...
> Ο Μίκης της νίκης
Σαν συμπέρασμα, μετά από όλες αυτές τις κριτικές που διάβασα, θα ήθελα να απευθυνθώ προσωπικά στο Μίκη Θεοδωράκη και μέσα από το βήμα τού έγκριτου (!) Radical World Forum, να του θυμήσω μια σοφή λαϊκή ρήση που λέει και εννοεί πάρα πολλά και ισχύει για όλους μας :
ΤΑ ΣΤΕΡΝΑ ΤΙΜΟΥΝ ΤΑ ΠΡΩΤΑ...
> Ο Μίκης της νίκης
Νίκος Καζαντζάκης
ο Νίκος Καζαντζάκης, μετά από μια αποτυχημένη εγχείρηση, επιστρέφει από τη Γαλλία (Αντίμπ) τυφλός από το δεξί του μάτι. Με το που φθάνει στην Αθήνα κατηγορείται ως Ιερόσυλος από την Ιεραρχία της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Συγκλονισμένος από την άδικη, αυθαίρετη και σκοταδιστική κατηγορία, ο άνδρας που είχε ήδη προταθεί τρείς φορές για το Βραβείο Νόμπελ, λόγω του τεράστιου και παγκόσμια αναγνωρισμένου συγγραφικού έργου του, απαντά με μια απλή επιστολή, που δημοσιεύθηκε σε όλα τα ΜΜΕ της εποχής και ξεσήκωσε την απόλυτη κατακραυγή κατά της Ιεραρχίας της Ελλάδα. Ιδού το κείμενο της σύντομης αλλά ιστορικής επιστολής:
<< Moυ δώσατε μια κατάρα Άγιοι Πατέρες, σας δίνω μια ευχή : Σας εύχομαι να ΄ναι η συνείδησή σας τόσο καθαρή όσο η δική μου και να 'στε τόσο θρήσκιοι και ηθικοί όσο είμαι εγώ >>
Ο Καζαντζάκης απέφυγε εν τέλει τον "αφορισμό" λόγω των ισχυρών αντιρρήσεων του τότε Οικουμενικού Πατριάρχη, Αθηναγόρα. Ωστόσο, η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδας, τον "καταράστηκε" δια βίου!!!!
Στο τάφο του μέγιστου Έλληνα, άνθρωπου και συγγραφέα, χαράχθηκε η μνημειώδης επιγραφή:
<<Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι λέφτερος>>
<< Moυ δώσατε μια κατάρα Άγιοι Πατέρες, σας δίνω μια ευχή : Σας εύχομαι να ΄ναι η συνείδησή σας τόσο καθαρή όσο η δική μου και να 'στε τόσο θρήσκιοι και ηθικοί όσο είμαι εγώ >>
Ο Καζαντζάκης απέφυγε εν τέλει τον "αφορισμό" λόγω των ισχυρών αντιρρήσεων του τότε Οικουμενικού Πατριάρχη, Αθηναγόρα. Ωστόσο, η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδας, τον "καταράστηκε" δια βίου!!!!
Στο τάφο του μέγιστου Έλληνα, άνθρωπου και συγγραφέα, χαράχθηκε η μνημειώδης επιγραφή:
<<Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι λέφτερος>>
Έχει επεξεργασθεί από τον/την Admin στις Παρ 11 Ιουν 2010, 05:15, 3 φορές συνολικά (Λόγος της επεξεργασίας : Νίκος Καζαντζάκης)
Παρόμοια θέματα
» Προσωπικότητες (Ξένοι & Ξένες)
» ΕΛΛΗΝΕΣ και έλληνες!!!
» Αποψεις - Στοιχεια για την κριση κ.α.
» ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΙΚΑΣΤΕΣ...
» Mεγάλοι Έλληνες
» ΕΛΛΗΝΕΣ και έλληνες!!!
» Αποψεις - Στοιχεια για την κριση κ.α.
» ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΙΚΑΣΤΕΣ...
» Mεγάλοι Έλληνες
Radical30 World :: Περιεχόμενα :: κλικ > Το Blog/Forum Radical World - Περιεχόμενα :: ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΠΑIΔΕΙΑ :: Προσωπικότητες
Σελίδα 1 από 1
Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης
Κυρ 06 Μαρ 2016, 12:59 από radical30
» Forsaken-2015 ******
Δευ 22 Φεβ 2016, 10:13 από radical30
» The First Grader *******
Δευ 08 Φεβ 2016, 13:05 από radical30
» Περί των "Κοινών Αγαθών"
Παρ 05 Φεβ 2016, 02:20 από radical30
» Ο δικός μου "χιονάνθρωπος"
Τετ 03 Φεβ 2016, 06:11 από radical30
» Δημήτρης Βαρδαβάς
Τετ 03 Φεβ 2016, 04:52 από radical30
» Η "Νονά"
Σαβ 23 Ιαν 2016, 06:11 από radical30