Η ανατομία της Αμερικανικής Αυτοκρατορίας

Η ανατομία της Αμερικανικής Αυτοκρατορίας

Του George Friedman
Απόδοση στα ελληνικά: Ηρώ Ράντου

Η λέξη «αυτοκρατορία» είναι μια βρώμικη λέξη. Λαμβάνοντας υπόψη τη συμπεριφορά πολλών αυτοκρατοριών, αυτός δεν είναι ένας παράλογος ισχυρισμός. Όμως η αυτοκρατορία είναι επίσης και η περιγραφή μιας κατάστασης, πολλές φορές απρογραμμάτιστης και σπανίως σκόπιμης. Πρόκειται για μια κατάσταση που προκύπτει από μια τεράστια ανισορροπία δυνάμεων. Πράγματι, οι αυτοκρατορίες που δημιουργήθηκαν σκοπίμως, όπως αυτές της Ναπολεόντειας Γαλλίας και της Ναζιστικής Γερμανίας, σπάνια διήρκεσαν.

Οι περισσότερες αυτοκρατορίες δεν το σχεδιάζουν να γίνουν. Πρώτα γίνονται και στη συνέχεια συνειδητοποιούν τι πραγματικά είναι. Μερικές φορές δεν αντιλαμβάνονται για μεγάλο χρονικό διάστημα τι είναι, και αυτή ακριβώς η αποτυχία να δουν την πραγματικότητα μπορεί να επιφέρει τεράστιες συνέπειες.

Β “ Παγκόσμιος Πόλεμος και η Γέννηση μιας Αυτοκρατορίας

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, έγιναν αυτοκρατορία το 1945. Είναι αλήθεια, ότι κατά τον Ισπανο-Αμερικανικό Πόλεμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες πήραν σκοπίμως τον έλεγχο των Φιλιππίνων και της Κούβας. Είναι επίσης αλήθεια, ότι τότε ξεκίνησαν να θεωρούν τον εαυτό τους αυτοκρατορία, όμως στην πραγματικότητα δεν ήταν. Η Κούβα και οι Φιλιππίνες ήταν στην ουσία φαντασίωση αυτοκρατορίας, και αυτή η ψευδαίσθηση διαλύθηκε κατά τη διάρκεια του Α” Παγκοσμίου Πολέμου και τη μεταγενέστερη περίοδο του απομονωτισμού και της μεγάλης ύφεσης.

Η γνήσια αμερικανική αυτοκρατορία, που προέκυψε στη συνέχεια, ήταν ένα υποπροϊόν άλλων γεγονότων. Δεν υπήρξε καμία μεγάλη συνωμοσία. Κατά κάποιο τρόπο, οι συνθήκες δημιουργίας της την κατέστησε πιο ισχυρή. Η δυναμική του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οδήγησε στην κατάρρευση της Ευρωπαϊκής Χερσονήσου και στην κατάληψή της από τους Σοβιετικούς και τους Αμερικανούς. Η ίδια αυτή δυναμική, οδήγησε στην κατάληψη της Ιαπωνίας και στην άμεση διακυβέρνηση της από τις ΗΠΑ ως de facto αποικία, με τον στρατηγό Douglas MacArthur στο αξίωμα του αντιβασιλέα.

Οι ΗΠΑ απέκτησαν μια εξαιρετική αυτοκρατορία, που σκόπευαν να εγκαταλείψουν. Επρόκειτο για μια πραγματική επιθυμία και όχι για μια απλή προπαγάνδα. Πρώτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν το πρώτο αντιιμπεριαλιστικό μόρφωμα κατά τους νεότερους χρόνους. Αυτό ήταν επί της αρχής αντίθετο με την «αυτοκρατορία». Κυρίως όμως, η αυτοκρατορία εξαντλούσε τους αμερικανικούς πόρους και δεν αποτελούσε πηγή πλούτου. Ο Β’ Παγκόσμιος, πόλεμος είχε συντρίψει τόσο την Ιαπωνία όσο και την Δυτική Ευρώπη. Οι ΗΠΑ είχαν ελάχιστο ή και κανένα οικονομικό πλεονέκτημα από την εκμετάλλευση αυτών των χωρών. Τέλος, οι ΗΠΑ βγήκαν από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο σε μεγάλο βαθμό αλώβητες και ίσως, ως μια από τις λίγες χώρες που επωφελήθηκαν από αυτόν. Τα χρήματα θα έβγαιναν στις ΗΠΑ, όχι στην αυτοκρατορία. Τα στρατεύματα και οι στρατηγοί ήθελαν να πάνε πίσω στα σπίτια τους.

Όμως σε αντίθεση με τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο, οι Αμερικανοί δεν μπορούσαν να τα αφήσουν όλα και να φύγουν. Ο προηγούμενος πόλεμος, κατέστρεψε σχεδόν όλους όσους συμμετείχαν σε αυτόν. Κανείς δεν είχε την ενέργεια να επιχειρήσει την εγκαθιδρύσει μιας ηγεμονίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ικανοποιημένες με το να αφήσουν την Ευρώπη στη δική της δυναμική. Όμως ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος, έληξε διαφορετικά.

Η Σοβιετική Ένωση ήταν κατεστραμμένη μεν, αλλά παρόλα αυτά παρέμενε ισχυρή. Ήταν μια ηγεμονία στην Ανατολή, και με τις Ηνωμένες Πολιτείες απούσες, θα μπορούσε να κυριαρχήσει σε όλη την Ευρώπη. Αυτό συνιστούσε πρόβλημα για την Ουάσιγκτον, καθώς μια πραγματικά ενωμένη Ευρώπη — είτε στη βάση μιας αποτελεσματικής Ομοσπονδίας είτε κυριαρχούμενη από μια μεμονωμένη χώρα — είχε επαρκείς πόρους για να προκαλέσει την δύναμη των ΗΠΑ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούσαν να φύγουν. Δεν θεωρούσαν τον εαυτό τους ως μια αυτοκρατορία που επιτηρεί, και αυτό σίγουρα επέτρεψε μεγαλύτερη εσωτερική πολιτική αυτονομία από αυτή που παρείχαν οι Σοβιετικοί στην περιοχή τους. Ακόμα, εκτός από τη διατήρηση μιας στρατιωτικής παρουσίας, οι ΗΠΑ οργάνωσαν την ευρωπαϊκή οικονομία και δημιούργησαν και συμμετείχαν στο ευρωπαϊκό αμυντικό σύστημα. Αν η ουσία της κυριαρχίας, είναι η δυνατότητα να αποφασίζεις αν πρέπει ή όχι να πας σε πόλεμο, τότε αυτή η δύναμη δεν ήταν στο Λονδίνο, το Παρίσι ή τη Βαρσοβία. Ήταν στη Μόσχα και την Ουάσιγκτον.

Η οργανωτική αρχή της στρατηγικής των ΗΠΑ ήταν αυτή της ανάσχεσης. Αφού ήταν αδύνατη η εισβολή στη Σοβιετική Ένωση, η προεπιλεγμένη στρατηγική της Ουάσιγκτον ήταν να την ελέγξει. Η επιρροή των ΗΠΑ διασκορπίστηκε, μέσω της Ευρώπης, στο Ιράν. Η Σοβιετική στρατηγική εδραζόταν στον περιορισμό του συστήματος ανάσχεσης, με την υποστήριξη εξεγέρσεων και συμμαχικών κινήσεων όσο το δυνατόν πιο μακριά από την περίμετρο των ΗΠΑ.

Τα Οικονομικά της Αυτοκρατορίας

Ένα από τα πλεονεκτήματα της συμμαχίας με τους Σοβιετικούς, ιδιαίτερα για τις ανταρτικές ομάδες, ήταν η γενναιόδωρη προμήθεια όπλων. Το πλεονέκτημα της συμμαχίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ήταν το ανήκειν σε μια δυναμική ζώνη εμπορίου και η πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια και τεχνολογία. Κάποιες χώρες, όπως η Νότια Κορέα, επωφελήθηκαν εξαιρετικά από αυτό. Άλλες όχι. Ηγέτες σε χώρες όπως η Νικαράγουα, θεώρησαν ότι είχαν περισσότερα να κερδίσουν από τη Σοβιετική πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη, από το εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν μακράν η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη, με πλήρη έλεγχο της θάλασσας, βάσεις ανά τον κόσμο, και ένα δυναμικό εμπόριο και σύστημα επενδύσεων, που ωφέλησε χώρες που ήταν στρατηγικά κρίσιμες για τις ΗΠΑ. Τότε ήταν η στιγμή, στις αρχές του ψυχρού πολέμου, που οι ΗΠΑ άρχισαν να συμπεριφέρονται σαν αυτοκρατορία ακόμη και αν αυτό δεν γινόταν συνειδητά. Η γεωγραφία της αμερικανικής αυτοκρατορίας, βασιζόταν μερικώς σε στρατιωτικές σχέσεις και σε μεγάλο βαθμό σε οικονομικές σχέσεις.

Στην αρχή, οι οικονομικές αυτές σχέσεις ήταν αρκετά ασήμαντες για τις αμερικανικές επιχειρήσεις. Όμως, όσο το σύστημα ωρίμαζε, η αξία των επενδύσεων εκτοξευόταν μαζί με τις εισαγωγές, τις εξαγωγές και τις αγορές εργασίας. Όπως κάθε πραγματικά επιτυχημένη αυτοκρατορία, δεν ξεκίνησε με κάποιο μεγάλο σχέδιο ή όνειρο. Η στρατηγική αναγκαιότητα δημιούργησε μια οικονομική πραγματικότητα από χώρα σε χώρα, μέχρι που κάποιες μεγάλες βιομηχανίες έφτασαν να εξαρτώνται από κάποιες τουλάχιστον χώρες. Τα προφανή παραδείγματα ήταν Σαουδική Αραβία και η Βενεζουέλα, των οποίων το πετρέλαιο τροφοδότησε αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρίες, και οι οποίες ως εκ τούτου— πέρα από τη συμβατική στρατηγική σημασία — άκμασαν οικονομικά. Αυτό τις κατέστησε τελικά στρατηγικής σημασίας.

Όσο μια αυτοκρατορία ωριμάζει, η οικονομική της αξία αυξάνει, ιδιαίτερα όταν αυτό δεν εξαναγκάζει τους άλλους. Ο εξαναγκασμός είναι δαπανηρός και υπονομεύει την αξία μιας αυτοκρατορίας. Η ιδανική αποικία είναι αυτή που σε καμία περίπτωση δεν είναι αποικία, αλλά ένα έθνος που επωφελείται από τις οικονομικές σχέσεις με την ιμπεριαλιστική δύναμη και με το υπόλοιπο της αυτοκρατορίας. Η πρωταρχική στρατιωτική σχέση, θα πρέπει να είναι είτε αμοιβαίας εξάρτησης είτε εξάρτηση του ευάλωτου κράτους-πελάτη από την ιμπεριαλιστική δύναμη.

Έτσι οι ΗΠΑ κατόρθωσαν να γίνουν αυτοκρατορία. Πρώτον, ήταν μια εξαιρετικά πλούσια και ισχυρή χώρα. Δεύτερον, αντιμετώπισαν έναν πιθανό αντίπαλο, ικανό να τις προκαλέσει σε παγκόσμιο επίπεδο, σε έναν μεγάλο αριθμό χωρών. Τρίτον, χρησιμοποίησαν το οικονομικό τους πλεονέκτημα για να δημιουργήσουν, με τουλάχιστον ορισμένες από αυτές τις χώρες, οικονομικές και ως εκ τούτου, πολιτικές και στρατιωτικές σχέσεις. Τέταρτον, αυτές οι χώρες έγιναν σημαντικές σε διάφορους τομείς της αμερικανικής οικονομίας.

Τα Όρια της Αμερικανικής Αυτοκρατορίας

Το πρόβλημα της αμερικανικής αυτοκρατορίας, ήταν ο ψυχρός πόλεμος. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι ΗΠΑ αναμένονταν να πάνε στον πόλεμο με έναν συνασπισμό, αλλά και να φέρουν το κύριο βάρος του πολέμου. Όταν ξέσπασε η επιχείρηση «καταιγίδα της ερήμου», επικράτησε η βασική αρχή του ψυχρού πολέμου. Υπήρξε ένας συνασπισμός, με τις ΗΠΑ στο κέντρο. Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, πάρθηκε η απόφαση να αγωνιστούν οι ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ, με το πρότυπο του πυρήνα. Υπήρξε ένας συνασπισμός, αλλά η κεντρική στρατιωτική δύναμη ήταν αμερικανική, και θεωρήθηκε ότι τα οικονομικά οφέλη των σχέσεων με τις ΗΠΑ, θα ήταν αυταπόδεικτα. Με πολλούς τρόπους, οι πόλεμοι μετά την 11η Σεπτεμβρίου πήραν τον βασικό τους σχεδιασμό από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Οι σχεδιαστές του πολέμου στο Ιράκ, μιλούσαν ρητά για κατοχή της Γερμανίας και της Ιαπωνίας.

Καμιά αυτοκρατορία δεν μπορεί να αντέξει ασκώντας άμεση εξουσία. Οι Ναζί ήταν, ίσως, το καλύτερο παράδειγμα. Προσπάθησαν να κυριαρχήσουν επί της Πολωνίας, κατέλαβαν σοβιετικό έδαφος, έδιωξαν την γαλλική κυβέρνηση για να κυβερνήσουν όχι τη μισή αλλά ολόκληρη τη Γαλλία και ούτω καθεξής. Οι Βρετανοί, από την άλλη πλευρά, κυβέρνησαν την Ινδία με λίγους αξιωματούχους και αξιωματικούς και με περισσότερους επιχειρηματίες, που προσπαθούσαν να κάνουν τις περιουσίες τους. Οι Βρετανοί προφανώς έδρασαν πιο σωστά. Οι Γερμανοί εξάντλησαν τους εαυτούς τους, όχι μόνο επειδή το παράκαναν, αλλά και επειδή μετέτρεψαν στρατεύματα και διοικητές σε επιθεωρητές/επιτηρητές ορισμένων χωρών. Οι Βρετανοί, κατόρθωσαν να μετατρέψουν την αυτοκρατορία τους σε κάτι εξαιρετικά σημαντικό για το παγκόσμιο σύστημα. Οι Γερμανοί έχασαν όχι μόνο από τους εχθρούς τους, αλλά και από τις κατακτήσεις τους.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναδύθηκαν, μετά το 1992, ως η μοναδική παγκόσμια ισορροπημένη δύναμη. Δηλαδή, ήταν το μόνο έθνος που μπορούσε να αναπτύξει οικονομική, πολιτική και στρατιωτική δύναμη σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν και σήμερα εξαιρετικά ισχυρές. Ωστόσο, αυτό είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από την παντοδυναμία. Παρακολουθώντας πολιτικά debate στη Ρωσία, το Ιράν ή την Υεμένη, παίρνεις την αίσθηση ότι οι πολιτικοί νιώθουν πως η εξουσία των ΗΠΑ δεν έχει όρια. Πάντα όμως υπάρχουν όρια, και οι αυτοκρατορίες επιβιώνουν γνωρίζοντας και τηρώντας τα.

Το πρώτο όριο της αμερικανικής αυτοκρατορίας, είναι το ίδιο με αυτό της Βρετανικής και της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας: δημογραφικό. Στην Ευρασία, οι Αμερικανοί είναι λιγότεροι αριθμητικά, από τη στιγμή που πατούν το πόδι τους στο ξένο έδαφος. Ο στρατός των ΗΠΑ, βασίζεται σε όπλα που μπορούν να καταστρέψουν τον εχθρό, πριν ο εχθρός καταστρέψει την σχετικά μικρή δύναμη που αναπτύχθηκε. Μερικές φορές η στρατηγική αυτή λειτουργεί. Μακροπρόθεσμα όμως, δεν μπορεί να λειτουργήσει.

Ο εχθρός μπορεί να απορροφήσει πολύ καλύτερα τη φθορά, από ό, τι μπορεί η μικρή αμερικανική δύναμη. Αυτό ήταν το μάθημα από το Βιετνάμ, το οποίο ενισχύθηκε στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Το Ιράκ είναι μια χώρα 25 εκατομμυρίων κατοίκων. Οι Αμερικανοί έστειλαν περίπου 130.000 στρατιώτες. Αναπόφευκτα, το ποσοστό φθοράς κατέβαλε τους Αμερικανούς. Ο μύθος ότι οι Αμερικανοί δεν έχουν το στομάχι για πόλεμο, δεν λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πολεμούσαν στο Βιετνάμ επί επτά χρόνια και στο Ιράκ παρόμοιο χρονικό διάστημα. Το κοινό μπορεί να υπομένει αρκετά. Τα μαθηματικά του πολέμου όμως είναι το ζήτημα. Σε κάποιο σημείο, το ποσοστό φθοράς για πολιτικούς σκοπούς δεν αξίζει τον κόπο.

Η ανάπτυξη μιας κύριας δύναμης στην Ευρασία δεν μπορεί να υποστηριχθεί, εκτός από συγκεκριμένες περιπτώσεις, όταν η συντριπτική αριθμητικά στρατιωτική δύναμη μπορεί να εξαγοραστεί για να πάρει μια θέση που είναι σημαντικό να νικήσει. Αυτές οι περιπτώσεις είναι συνήθως λίγες και αποσπασματικές. Διαφορετικά, η μόνη στρατηγική είναι αυτή του έμμεσου πολέμου: Μετατοπίζοντας το βάρος του πολέμου σε όσους θέλουν να το υποστούν ή που δεν μπορούν να το αποφύγουν. Τα πρώτα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο έμμεσος πόλεμος χρησιμοποιήθηκε για την υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου και της Σοβιετικής Ένωσης κατά της Γερμανίας.

Υπάρχουν δύο είδη έμμεσου πολέμου. Ο πρώτος, υποστηρίζει τις εγχώριες δυνάμεις, των οποίων τα συμφέροντα είναι παρόμοια. Αυτό έγινε στα πρώτα στάδια του πολέμου στο Αφγανιστάν. Ο δεύτερος, είναι η διατήρηση της ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ των Εθνών. Αυτή τη μορφή την βλέπουμε στη Μέση Ανατολή, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες κινούνται μεταξύ των τεσσάρων μεγάλων περιφερειακών δυνάμεων- Ιράν, Σαουδική Αραβία, Ισραήλ και Τουρκία — υποστηρίζοντας τη μία, μετά κάποια άλλη, σε ένα αδιάκοπο έργο εξισορρόπησης. Στο Ιράκ, οι μαχητές των ΗΠΑ πραγματοποιούν αεροπορικές επιδρομές, παράλληλα με τις ιρακινές χερσαίες δυνάμεις. Στην Υεμένη, οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν τις Σαουδικές αεροπορικές επιθέσεις εναντίον των Houthis, που έχουν λάβει ιρακινή εκπαίδευση.

Αυτή είναι η ουσία της αυτοκρατορίας. Ένα βρετανικό ρητό λέει ότι «δεν έχει μόνιμους φίλους ούτε μόνιμους εχθρούς, παρά μόνο μόνιμα συμφέροντα». Αυτό το παλιό κλισέ, όπως και τα περισσότερα κλισέ, είναι αληθινό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι στη διαδικασία του να μάθουν το μάθημα. Με πολλούς τρόπους, οι ΗΠΑ ήταν πιο γοητευτικές όταν αναγνώριζαν φίλους και εχθρούς. Όμως αυτό συνιστά πολυτέλεια για τις αυτοκρατορίες, που δεν μπορούν εύκολα να διαχειριστούν.

Χτίζοντας ένα Σύστημα Ισορροπίας

Τώρα, βλέπουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες να αναπροσαρμόζουν τη στρατηγική τους, με το να μαθαίνουν να ισορροπούν. Μια παγκόσμια δύναμη, δεν έχει την πολυτέλεια να συμμετέχει άμεσα σε όλες τις συγκρούσεις που θα συναντήσει στον κόσμο. Θα εξαντλούνταν γρήγορα. Χρησιμοποιώντας διάφορα εργαλεία, πρέπει να δημιουργεί περιφερειακές και παγκόσμιες ισορροπίες, χωρίς να σφετερίζεται την εσωτερική κυριαρχία. Το κόλπο είναι να δημιουργεί τις καταστάσεις εκείνες, όπου άλλες χώρες θα θέλουν να κάνουν αυτό που είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ.

Αυτό το εγχείρημα είναι δύσκολο. Το πρώτο βήμα, είναι να χρησιμοποιείς οικονομικά κίνητρα για να διαμορφώσεις την συμπεριφορά των άλλων χωρών. Δεν είναι το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ που το κάνει αυτό, αλλά οι επιχειρήσεις. Το δεύτερο, είναι να παρέχεις οικονομική βοήθεια σε αμφιταλαντευόμενες χώρες. Το τρίτο, είναι η παροχή στρατιωτικής βοήθειας. Το τέταρτο, είναι η αποστολή συμβούλων. Το πέμπτο, είναι η αποστολή μιας μεγάλης δύναμης. Η μετάβαση από το τέταρτο στο πέμπτο επίπεδο, είναι το πιο δύσκολο να κατακτηθεί. Σχεδόν ποτέ δεν πρέπει να χρησιμοποιείται μια μεγάλη δύναμη. Όταν όμως οι σύμβουλοι και η οικονομική βοήθεια δεν λύνουν ένα πρόβλημα, που πρέπει επειγόντως να επιλυθεί, τότε το μόνο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι μια μεγάλη στρατιωτική δύναμη. Οι ρωμαϊκές λεγεώνες χρησιμοποιήθηκαν με φειδώ, αλλά όταν χρησιμοποιήθηκαν, έφεραν συντριπτική δύναμη.

Οι Ευθύνες της Αυτοκρατορίας

Σκοπίμως αποκαλώ τις ΗΠΑ αυτοκρατορία, γνωρίζοντας ότι αυτός ο όρος έχει αρνητικό χρωματισμό. Όσοι αποκαλούν τις ΗΠΑ αυτοκρατορία, συνήθως εννοούν κατά κάποιο τρόπο ότι αυτό είναι κακό. Άλλοι, θα την αποκαλέσουν οτιδήποτε διαφορετικό. Αλλά είναι χρήσιμο να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα στην οποία βρίσκονται οι ΗΠΑ. Είναι πάντα χρήσιμο να είμαστε ειλικρινείς, ιδιαίτερα με τον εαυτό μας. Αλλά κυρίως, αν οι ΗΠΑ βλέπουν τον εαυτό τους ως μια αυτοκρατορία, τότε θα ξεκινήσουν να μαθαίνουν τα μαθήματα της ιμπεριαλιστικής δύναμης. Τίποτα δεν είναι περισσότερο επιζήμιο για μια αυτοκρατορία, από το να χρησιμοποιεί τη δύναμή της απερίσκεπτα.

Είναι αλήθεια ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν την πρόθεση να γίνουν αυτοκρατορία. Είναι όμως επίσης αλήθεια, ότι οι προθέσεις των ΗΠΑ δεν έχουν καμία σημασία. Η συγκυρία, η ιστορία και η γεωπολιτική έχουν δημιουργήσει μια οντότητα που, αν δεν είναι, τότε σίγουρα μοιάζει με αυτοκρατορία. Οι αυτοκρατορίες μπορεί να μην είναι καταπιεστικές. Οι Πέρσες, για παράδειγμα, ήταν αρκετά φιλελεύθεροι. Η αμερικανική ιδεολογία και η αμερικανική πραγματικότητα, δεν είναι εγγενώς ασυμβίβαστες.

Όμως δύο πράγματα πρέπει να αντιμετωπιστούν: Πρώτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να παραιτηθούν από τη δύναμη που έχουν. Δεν υπάρχει κάποιος πρακτικός τρόπος για να γίνει αυτό. Δεύτερον, δεδομένης της απέραντης έκτασης της εν λόγω εξουσίας, οι ΗΠΑ θα αναμιχθούν σε συγκρούσεις είτε το θέλουν είτε όχι. Οι αυτοκρατορίες συχνά προκαλούν φόβο, άλλοτε θαυμασμό, αλλά ποτέ αγάπη στον υπόλοιπο κόσμο. Και με το να προσποιείσαι ότι δεν είσαι αυτοκρατορία, δεν μπορείς να ξεγελάσεις κανέναν.

Η τρέχουσα προσπάθεια τήρησης των ισορροπιών στη Μέση Ανατολή, αποτελεί έναν θεμελιώδη επαναπροσδιορισμό της αμερικανικής στρατηγικής. Η εν λόγω στρατηγική είναι ακόμα αδέξια και μη επαρκώς μελετημένη, αλλά συμβαίνει. Και για τον υπόλοιπο κόσμο, η ιδέα ότι οι Αμερικανοί έρχονται θα γίνεται όλο και περισσότερο σπάνια. Οι ΗΠΑ δεν θα παρέμβουν. Θα διαχειριστούν την κατάσταση, μερικές φορές προς όφελος μιας χώρας και μερικές φορές προς όφελος κάποιας άλλης. Σαν πραγματκή Αυτοκρατορία, δηλαδή.


RIZOPOULOS POST.GR