Vladimir Ilits Oulianov- Lenin

Τρεις γυναίκες στη ζωή του Λένιν


good-bye-Lenin

Σαν σήμερα, στις 21 Ιανουαρίου του 1924 φεύγει από τη ζωή ο Βλαντίμιρ Ιλίτς Ουλιάνοβ, ο επονομαζόμενος «Λένιν», μεγαλοφυής πολιτικός, στοχαστής και θεωρητικός του Μαρξισμού, ένας από τους βασικούς ηγέτες της Οκτωβριανής Επανάστασης και του μετεπαναστατικού σοβιετικού κράτους.

Γιώργος Ν. Θεοφάνους.

Η Ναντέζντα Κρούπσκαγια ήταν, χωρίς αμφιβολία, η γυναίκα που ένωσε τη ζωή της με τη ζωή του Λένιν, αυτή που περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη τον επηρέασε, συμμερίστηκε όλες τις πίκρες και τις δυστυχίες της ζωής του, αλλά και όλες τις δόξες του και έμεινε πιστή σ' αυτόν ως το τέλος της ζωής του, αλλά και μετά απ' αυτό. (Φωτογραφία στη κορυφή από την ταινία "Good Bye Lenin")

Υπήρξε, εξάλλου, η μόνη γυναίκα, που ο Λένιν παντρεύτηκε. Ο γάμος τους έγινε τον Μάιο του 1898, στο Σασένσκογιε της Σιβηρίας, όπου ο Λένιν ήταν εξόριστος και κράτησε ως τον θάνατό του, μέσα από όλες τις τρικυμίες της ζωής του μεγάλου επαναστάτη. Πέρα από τις φροντίδες, που για μια ολόκληρη ζωή και υπό συνθήκες εξορίας, φτώχειας, διώξεων, η Κρούπσκαγια συμπαραστάθηκε στον Λένιν με πίστη και αφοσίωση, αφού υπήρξε και ο στενότερος συνεργάτης του στην κομματική και επαναστατική δουλειά του. Ο Λένιν σε ολόκληρη τη ζωή του δεν έκαμε καμία άλλη δουλειά εκτός από την κομματική-επαναστατική, έως ότου κατέλαβε την εξουσία αλλά και κατόπιν, όταν το κόμμα των μπολσεβίκων, με τον ίδιο επικεφαλής, έγινε κυβέρνηση της Ρωσίας.

Η Κρούπσκαγια, εκτός από τις άλλες, άκρως εμπιστευτικές, υπηρεσίες, που παρείχε στον σύζυγό της, ως το πιο έμπιστό του κομματικό στέλεχος, έγινε και υποκομισάριος (υφυπουργός) Εκπαιδεύσεως και βοήθησε πολύ τα πρώτα δύσκολα χρόνια του νεαρού Σοβιετικού κράτους. Και έγινε με την αξία της υφυπουργός γιατί ο Λένιν δεν έκανε, βέβαια, ρουσφέτια! Όμως, για την Κρούπσκαγια, θα πρέπει, ίσως, ν' αφιερώσουμε ένα άλλο άρθρο, αφού θ' απαιτηθεί πολύς χώρος για να εξιστορηθεί η ζωή και η δράση τής, πραγματικά, σπουδαίας αυτής γυναίκας - που σφράγισε τη ζωή του Λένιν. Στο άρθρο αυτό θα ασχοληθούμε με δύο άλλες γυναίκες, που έπαιξαν ρόλο στη ζωή του Λένιν: Την Ελισάβετ Κ. και την Ινέσα Αρμάν.

Krupskaya-Lenin-Eure-Feb-1920

Η Ελισάβετ Κ.

Η ιστορία της ερωτικής σχέσης του Λένιν με την κυρία Ελισάβετ Κ., παρουσιάσθηκε το 1936 από το γαλλικό περιοδικό "Αδιάλλακτος" και την εκδιδόμενη στο Παρίσι ρωσική εβδομαδιαία επιθεώρηση "Εικονογραφημένη Ρωσία" στα φύλλα της 31ης Οκτωβρίου και της 7ης, 14ης και 21ης Νοεμβρίου 1936. Όμως, η διεύθυνση της επιθεωρήσεως αυτής, που περιελάμβανε τους διάσημους Ρώσους συγγραφείς Ιβάν Μπούνιν, Ντμίτρι Μερετσκόφσκυ, Μπόρις Τσάιτσεφ και Τσινάιτα Γκίπιους, δεν απεκάλυψε την ταυτότητα της Ελισάβετ Κ., όπως δεν την απεκάλυψε και ο συγγραφεύς των άρθρων, που αναφέραμε, Γρηγόρης Αλεξίνσκυ. Αυτός ήταν άλλοτε στενός φίλος και συνεργάτης του Λένιν για πολλά χρόνια και ο επικεφαλής των μπολσεβίκων βουλευτών στη Δεύτερη Δούμα. Έζησαν, αυτός και η γυναίκα του Τατιάνα, μαζί με τον Λένιν για ορισμένα χρόνια, πρώτα στη Φινλανδία, αργότερα στην Ελβετία και στο Παρίσι.

Όμως, κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, συγκρούσθηκε με τον Λένιν
και έγινε εχθρός του. Έγραψε διάφορα βιβλία για τη Ρωσία και τη Ρωσική Επανάσταση, που δημοσιεύτηκαν στη γαλλική και στην αγγλική γλώσσα.
Η Ελισάβετ Κ., διηγήθηκε την ιστορία της στον Αλεξίνσκυ και ανέφερε συναντήσεις και συζητήσεις με μερικούς πολύ γνωστούς μπολσεβίκους που ζούσαν τότε (το 1936) στη Μόσχα. Κανένας απ' αυτούς δεν αρνήθηκε την αλήθεια όσων είπε. Επι-πλέον, η Ελισάβετ Κ. έδωσε -και δημοσιεύθηκαν- φωτοστατικά αντίγραφα αποσπασμάτων επιστολών του Λένιν προς αυτήν, που είναι γραμμένες χωρίς αμφιβολία με τον γραφικό χαρακτήρα του Λένιν. Τέλος, όσα θα εκτεθούν παρακάτω, επιβεβαιώνονται από δημοσιευμένες αναμνήσεις συνεργατών του Λένιν και άλλων προσώπων που, κατά καιρούς, βρίσκονταν κοντά του.

Τον Νοέμβριο του 1905, όταν η τσαρική κυβέρνηση είχε -προσωρινά- παραχωρήσει, μερικές ελευθερίες, ο Λένιν, στο Πέτρογκραντ, εξέδωσε με άλλους μπολσεβίκους την καθημερινή εφημερίδα "Νόβαγια Τζιζν", μοιράζοντας το χρόνο του μεταξύ των γραφείων της και μυστικών επαναστατικών συσκέψεων για την κατάρτιση επαναστατικών σχεδίων.

Για ένα διάστημα, έκρινε ασφαλέστερο να ζει χωριστά από τη γυναίκα του
με ένα πλαστό διαβατήριο στο όνομα Ουίλιαμ Φρέυ. Ένα βράδυ, ενώ ο "Φρέυ" δειπνούσε με ένα στενό συνεργάτη του στο εστιατόριο "Ταρτάρ", παρατήρησε μια όμορφη νέα γυναίκα να κάθεται μόνη σ' ένα διπλανό τραπέζι. Ο φίλος του, που είδε το ενδιαφέρον του Λένιν, πλησίασε την κυρία, την οποία γνώριζε, και είπε:. "Αν δεν περιμένετε κανένα, γιατί δεν έρχεστε στο τραπέζι μας; Θα γνωρίσετε έναν πολύ ενδιαφέροντα άνθρωπο. Είναι πολύ γνωστός αλλά μη ρωτήσετε λεπτομέρειες".

Η Ελισάβετ Κ., μια πλούσια, ελκυστική νέα γυναίκα, ήταν περίεργη να γνωρίσει τον "Ουίλιαμ Φρέυ". "Είσθε Άγγλος;", ρώτησε. "Όχι εντελώς", απάντησε αυτός γελώντας. Έμειναν μαζί εκεί μια ώρα φλυαρώντας ευχάριστα προτού χωρίσουν. Λίγες ημέρες μετά η Κ. πήγε στα γραφεία της "Νόβαγια Τζιζν" να επισκεφθεί ένα δημοσιογράφο.

Μουσική συντροφιά

Ο μυστηριώδης κ. Φρέυ ήταν εκεί και τη χαιρέτησε με το συνηθισμένο ειρωνικό του χαμόγελο: "Πώς είσθε; Είμαι πολύ ευτυχής που σας ξαναβλέπω. Δεν διευθύνετε πια το εστιατόριο "Ταρτάρ""; Η Ελισάβετ θεώρησε ότι αυτό αποτελούσε πρόσκληση. Όταν το είπε στον μπολσεβίκο που την είχε συστήσει, αυτός γέλασε.

Ο καλός μου φίλος Φρέυ ενδιαφέρεται, βέβαια, για το γυναικείο ζήτημα, αλλά πρωταρχικά από μια συλλογική, κοινωνική και πολιτική άποψη. Ποτέ δεν θα υπέθετα ότι θα το έβλεπε προσωπικά. Επιτρέψτε μου να προσθέσω τούτο: Μετά το γεύμα μας με ρώτησε αν μπορούσα να εγγυηθώ για σας. Είναι καχύποπτος και αποφεύγει νέες γνωριμίες, για να μην πέσει σε πληροφοριοδότες της ασφάλειας. Αναγκάστηκα να του πώ ποια είστε και ότι το διαμέρισμά σας είναι καταλληλότατο για μυστικές συναθροίσεις".

Δυο ημέρες αργότερα, οι τρεις δείπνησαν πάλι στο εστιατόριο "Ταρτάρ".
Η κυρία Κ. συμφώνησε να χρησιμοποιεί ο Φρέυ το διαμέρισμά της δυο φορές την εβδομάδα για συσκέψεις με συντρόφους, που δεν θα μπορούσαν να γίνουν με ασφάλεια αλλού. Την καθορισμένη ημέρα η κα Κ. έδιωχνε την υπηρέτριά της και υποδεχόταν προσωπικά τους επισκέπτες που είχαν απαντήσει στο σύνθημα. Δεν έμενε ποτέ στο δωμάτιο κατά τη διάρκεια της συσκέψεως, αλλά αποσυρόταν διακριτικά σε άλλα δωμάτια, όπου δεν ακούγονταν οι φωνές των συσκεπτομένων.

Όμως, άλλα βράδια ο Λένιν ερχόταν μόνος. Βοηθούσε την Ελισάβετ να ετοιμάσει το σαμοβάρι με το τσάι και να το φέρει στην τραπεζαρία. Μια θερμή φιλία αναπτύχθηκε μεταξύ τους. Μερικές φορές αυτή έπαιζε πιάνο για τον Λένιν. Έμεινε, όμως, έκπληκτη από το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του για ένα συγκεκριμένο μέρος της "Απασιονάτας" του Μπετόβεν, που της ζητούσε να παίξει πάλι και πάλι. Κάθε φορά που έφθανε σ' αυτό, ο Λένιν ενθουσιαζόταν. Ένα βράδυ της ζήτησε να του δείξει το μέρος αυτό στην παρτιτούρα.

Τελικά, της αποκάλυψε ότι η αιτία του ενδιαφέροντός του ήταν ότι του θύμιζε τον επαναστατικό ύμνο του Εβραϊκού Σοσιαλιστικού Συνδέσμου! Η κυρία Κ., που ήταν πολύ περισσότερο άνετη με τον μουσικό και φιλολογικό κόσμο της Πετρούπολης, παρά με τους μαρξιστές, γέλασε περιφρονητικά.

Αργότερα, το 1906, όταν ο Λένιν ήταν στη Στοκχόλμη για μια κοινή σύσκεψη μπολσεβίκων και μενσεβίκων, συνάντησε πάλι την Ελισάβετ Κ.
Τον είχε ακολουθήσει εκεί, έπειτα από προηγούμενη συνεννόηση με έναν Σουηδό σοσιαλδημοκράτη. Όταν έφθασε, επικοινώνησε με τον τελευταίο και κανόνισε να ιδωθούν με τον Λένιν την άλλη μέρα, όπως και έγινε. Το συνέδριο δεν άφηνε πολύ χρόνο στον Λένιν, αλλά τουλάχιστον μια Κυριακή μπόρεσε να περάσει πολλές ώρες με την Ελισάβετ στην εξοχή κοντά στη Στοκχόλμη. Στις όχθες μιας λίμνης νοίκιασαν μια βάρκα, ο Λένιν πήρε τα κουπιά και σε λίγο κωπηλατούσε με γοργό ρυθμό.

"Δεν είσαι φτιαγμένος για τον ρόλο ενός επαγγελματία επαναστάτη", τον κορόιδεψε η Ελισάβετ. "Θα έπρεπε να είσαι γεωργός, ψαράς, ναύτης ή σιδεράς". Ο Λένιν γέλασε με την καρδιά του. Καθώς η βάρκα έκανε στροφή και μπροστά τους φάνηκε ένα τοπίο μεγάλης βόρειας φυσικής ομορφιάς, η Ελισάβετ παρατήρησε ότι το τοπίο αυτό της θύμιζε τα μυθιστορήματα του Κνουτ Χάμσουν. "Ναι, πράγματι", απάντησε ο Λένιν. "Ο Χάμσουν είναι εξαιρετικός συγγραφεύς. Στην "Πείνα" δίνει μια αξιοσημείωτη εικόνα των φυσικών και ψυχολογικών συμπτωμάτων κάποιου που υποφέρει από πείνα -ενός δυστυχισμένου θύματος του καπιταλιστικού καθεστώτος".

Η Ελισάβετ σήκωσε τους ώμους της και γέλασε. Όταν έκανε την παρατήρησή της, είχε υπόψη της πιο ρομαντικά έργα, τον "Πάνα" και τη "Βικτώρια". Και πάλι: όπως όταν είχε παίξει την "Απασιονάτα" για χάρη του, έβλεπε ότι οι κόσμοι τους ήταν εντελώς διαφορετικοί. Καθώς το Συνέδριο συνεχιζόταν και ο Λένιν είχε πολύ λίγο χρόνο να είναι μαζί της, η ανυπομονησία την κατέλαβε και στο τέλος έφυγε από τη Στοκχόλμη, χωρίς να τον ειδοποιήσει για την αναχώρησή της. Αρκετές εβδομάδες μετά, όταν είχε γυρίσει στην Πετρούπολη, έλαβε ένα σημείωμα του Λένιν, στο οποίο δεν απάντησε. Είχε αποφασίσει την εποχή εκείνη να διακόψει κάθε σχέση μαζί του για πάντα.

"Αυτά είναι παρελθόν"

Αλλά, δυο χρόνια αργότερα, όταν βρισκόταν στο Παρίσι, δεν μπόρεσε να αντισταθεί στον πειρασμό, να παρακολουθήσει μια συγκέντρωση, όπου ο Λένιν ήταν ο ομιλητής. Στο διάλειμμα πήγε στα παρασκήνια να τον δει. Αυτός περιβαλλόταν από το συνηθισμένο πλήθος των θαυμαστών. Όταν την είδε τα μάτια του άνοιξαν έκπληκτα, αλλά γρήγορα ανέκτησε τον έλεγχο του εαυτού του και ρώτησε ήρεμα: "Τι σ' έφερε εδώ;". "Ήλθα ν' ακούσω την ομιλία σου", απάντησε. "Εκτός αυτού, έχω μια παραγγελία για σένα από κάποιο πρόσωπο" και του έδωσε ένα φάκελο που περιείχε τη διεύθυνσή της, το τηλέφωνό της και τις ώρες που ήταν στο σπίτι.

Το επόμενο πρωί, αντί για το αναμενόμενο τηλεφώνημα, ο ίδιος ο Λένιν εμφανίστηκε, με ύφος ταπεινό. "Νόμιζα πως δεν ζεις πια", είπε και, καθώς έσφιγγαν τα χέρια, προσπάθησε να τη φιλήσει. Αλλά τον σταμάτησε, λέγοντας: "Λυπάμαι, φίλε μου, όλα αυτά είναι πια παρελθόν". "Έχεις δίκιο" είπε αυτός γελώντας. "Όλα αυτά είναι παρελθόν. Αλλά ακόμη είσαι μια ενδιαφέρουσα γυναίκα. Είναι κρίμα που δεν είσαι σοσιαλδημοκράτισσα".
Η απάντηση της Ελισάβετ ήρθε αμέσως: " Εσύ είσαι ένας ενδιαφέρων άνδρας. Είναι κρίμα που είσαι μόνο σοσιαλδημοκράτης".

Ο Λένιν γέλασε δυνατά. Η ατμόσφαιρα ξεκαθάρισε και η ένταση πέρασε. Συζήτησαν ευχάριστα για ώρες. Αυτή θύμισε στον Λένιν την εκδρομή τους στα περίχωρα της Στοκχόλμης. "Τότε ήταν που για πρώτη φορά κατάλαβα", παρατήρησε ο Λένιν "ότι δεν είσαι καθόλου σοσιαλδημοκράτισσα. Είχες διαβάσει όλα τα έργα του Χάμσουν, εκτός από την "Πείνα"". "Κι εγώ επίσης διεπίστωσα σ' αυτό το ταξίδι, πόσο μακριά βρισκόμαστε ο ένας από τον άλλο", απάντησε η Ελισάβετ. "Μου φάνηκε ότι είχες διαβάσει μόνο την "Πείνα". Χωρίστηκαν με τη συμφωνία να ξαναβρεθούν στην Ελβετία.
Η σχέση τους ήταν τόσο διακριτική και τόσο έξω από τον κανονικό κύκλο της ζωής του Λένιν, ώστε τα στοιχεία που υπάρχουν από εδώ και πέρα είναι πολύ λίγα. Στην Ελβετία ο Λένιν συνάντησε πάλι την Ελισάβετ Κ., που δεν έμενε μακριά από τη Γενεύη και συχνά την επισκεπτόταν με το ποδήλατό του.

Καμιά φορά έφερνε μαζί του ένα σκάκι για να τη μάθει να παίζει, αλλά εκείνη δεν έκανε σπουδαία πρόοδο. Με κάποιο χιούμορ ο Λένιν παρατηρούσε: "Ακόμη δεν έχω συναντήσει έστω και μία γυναίκα, που να μπορεί να κάνει τα εξής τρία πράγματα: Να καταλαβαίνει τον Μαρξ, να παίζει σκάκι και να διαβάζει τον κατάλογο των δρομολογίων των τραίνων".

Το φθινόπωρο του 1909 το ζεύγος Λένιν μετακόμισε στο Παρίσι, στην αρχή σ' ένα πολύ άβολο σπίτι. Αλλ' από το 1910 βρήκαν ένα καλό σπίτι στην ήσυχη οδό Μαρί Ροζ, όχι μακριά από τη λεωφόρο Μονπαρνάς. Ο Λένιν έφευγε κάθε πρωί στις οκτώ και πήγαινε στη Βιβλιοθήκη, επιστρέφοντας στις δύο. Κατόπιν εργαζόταν στο σπίτι, ενώ η Κρούπσκαγια προσπαθούσε, όσο μπορούσε, να τον προφυλάξει από τις ενοχλήσεις των συντρόφων του.

Ο περίφημος Κάμο

Η κυρία Κ., που τώρα ζούσε στη Γαλλία, έβλεπε συχνά τον Λένιν. Αλλά αυτός δεν ξεχνούσε και τα κομματικά του έργα και πότε-πότε της ζητούσε σχετικές χάρες. Μια φορά, είχαν δώσει ραντεβού σε μια μικρή πλατεία κοντά στην Εθνική Βιβλιοθήκη. Ο Λένιν εμφανίσθηκε συνοδευόμενος από έναν περίεργο τύπο, με φοβερή εμφάνιση, μονόφθαλμο.

Τον συνέστησε στην Ελισάβετ με τα εξής λόγια: "Αυτός είναι ένας από τους καλούς μου φίλους. Είναι απαραίτητο να αναπαυθεί κάπου για λίγες ημέρες. Δεν πρέπει να δει κανέναν ή να τον δει κανείς". Με αυτή τη σύντομη εξήγηση ο Λένιν έφυγε και άφησε την Κ. μόνη μ' αυτό το παράξενο άτομο, που μιλούσε ρωσικά με βαριά καυκασιανή προφορά. Η Κ. φιλοξένησε τον ξένο στο σπίτι της, λίγο έξω από το Παρίσι, για τρεις ημέρες, κάνοντας το χατήρι του Λένιν. Ο ξένος αυτός ήταν ο περίφημος Κάμο που έγραψε ιστορία στο μπολσεβικικό κίνημα. Το πραγματικό του όνομα ήταν Τερ Πετροσιάν. Φεύγοντας, είπε στην Κ.: "Όχι, δεν είσαι πράκτορας της Οχράνα. Ο Ίλιτς μου εγγυήθηκε γι' αυτό. Είσαι, βέβαια, λίγο μπουρζουά, αλλά είσαι καλή συντρόφισσα. Αν έρθεις ποτέ στην Τιφλίδα, θα σε κρύψω από την Οχράνα".

Άλλη φορά ο Λένιν, γυρνώντας από την Κοπεγχάγη στο Παρίσι, ζήτησε από την K. να τον βοηθήσει να στείλει στη Ρωσία δέματα με παιχνίδια για παιδιά, δίνοντάς του μερικές διευθύνσεις γνωστών της, που είχαν παιδιά για να στείλει τα δέματα. Από εκεί θα τα παρελάμβαναν εργάτες, για τα παιδιά των οποίων προορίζονταν τα παιχνίδια. Αλλά δεν έπρεπε να σταλούν απευθείας σ' αυτούς γιατί ήταν μέλη του κόμματος και γνωστοί στην αστυνομία. Η Κ. δεν έφερε αντίρρηση και βοήθησε να σταλούν τα δέματα, όταν όμως άνοιξε ένα από αυτά είδε ότι αντί παιχνιδιών, περιείχαν επαναστατικά περιοδικά. Έκανε τότε πικρά παράπονα στον Λένιν, γιατί μπορούσε με αυτό που έκανε, να εκθέσει αθώους ανθρώπους, τους γνωστούς της στη Ρωσία, στους οποίους εστάλησαν τα δέματα.

Για τελευταία φορά, όπως φαίνεται, συναντήθηκαν η Ελισάβετ και ο Λένιν στη Γαλικία, το 1914, ακριβώς πριν από την έκρηξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Αλλά τότε ο Λένιν είχε μπλέξει με μια άλλη γυναίκα, την Ινέσα Αρμάν, που είχε γνωρίσει στο Παρίσι το 1910, όταν αυτός ήταν 40 ετών και εκείνη 36.

Ινέσα Αρμάν

Η Ινέσα, που το οικογενειακό της όνομα ήταν Ελιζαμπέτ ντε Χερμπενβίλ, γεννήθηκε στο Παρίσι - ήταν Γαλλίδα. Ο πατέρας της ήταν ηθοποιός και η μητέρα της μουσικός. Μετά τον θάνατο του πατέρα της, όταν αυτή ήταν έξι ετών, μία θεία της, που έμενε στη Ρωσία, την πήρε κοντά της και την ανέθρεψε. Η θεία της αυτή ήταν οικονόμος στο σπίτι του Ευγενίου Αρμάν, ιδιοκτήτη ενός υφαντουργικού εργοστασίου στο Πούσκινο, κοντά στη Μόσχα. Η Ινέσα γοήτευσε τον γιο του εργοστασιάρχη, τον Αλέξανδρο Αρμάν. Την παντρεύθηκε όταν αυτή ήταν δέκα οκτώ ετών και απέκτησαν πέντε παιδιά.

Αλλά η Ινέσα είχε μεγάλες κοινωνιολογικές ανησυχίες, ιδίως αφότου διάβασε το έργο του Τσερνιτσέφσκυ "Τι πρέπει να κάνουμε;". Έτσι, το 1904, εγκατέλειψε τον σύζυγό της, μπήκε στο Μπολσεβικικό κόμμα και πήγε στη Σουηδία να σπουδάσει φεμινισμό. Εκεί διάβασε και το ομότιτλο έργο του Λένιν "Τι πρέπει να κάνουμε;", που, επίσης, την επηρέασε πολύ.

Το κόμμα την έστειλε σε μια οργανωτική αποστολή στη Ρωσία, όπου συνελήφθη τον Ιανουάριο του 1905. Αφέθηκε ελεύθερη με την αμνηστία του Οκτωβρίου 1905, αλλά συνελήφθη εκ νέου το 1907 και εξορίσθηκε για δύο χρόνια στην περιοχή του Αρχαγγέλου. Δραπέτευσε δύο μήνες πριν από τη λήξη της εξορίας της και κατόρθωσε να φύγει στο εξωτερικό, πρώτα στις Βρυξέλλες, έπειτα στο Παρίσι, όπου σπούδασε στη Σορβόννη και συνάντησε τον Λένιν.

Η Ινέσα επισκεπτόταν συχνά το διαμέρισμα του ζεύγους Λένιν, όπως, επίσης, συχνά καθόταν παρέα με τον Βλαντιμίρ Ίλιτς στο αγαπημένο του καφενείο στη λεωφόρο ντ' Ορλεάν. Από το 1911 το ενδιαφέρον του Λένιν για την Ινέσα μεγάλωνε συνεχώς. Όπως γράφει ο Γάλλος σοσιαλιστής Σαρλ Ραποπόρ "δεν μπορούσε να πάρει τα μικρά μογγόλικα μάτια του απ' αυτή τη μικρή Γαλλίδα".

"Είδα δύο φορές την Ινέσα Αρμάν", έγραψε η Γιεκατερίνα Κούσκοβα το 1957. "Όμορφη, κομψή, με λεπτούς τρόπους - με κανένα τρόπο δεν μπορούσε να συγκριθεί με την άκομψη Κρούπσκαγια... Όταν άνοιξε στο Παρίσι μια μπολσεβικική σχολή για εργάτες, ο Λένιν ανέθεσε στην Αρμάν να κάνει μαθήματα στους εργάτες και πάντοτε τα παρακολουθούσε ο ίδιος. Όμως, ποτέ δεν συνήθισε τους "προλεταριακούς κύκλους", αυτή η πρώην σύζυγος ενος πλουσίου βιομηχάνου. Η Κρούπσκαγια ουδέποτε παρακολούθησε τα μαθήματα της Ινέσα. Φαινομενικά, ζούσαν μια αρμονική οικογενειακή ζωή και οι τρεις τους. Όμως, η Κρούπσκαγια υπέφερε πολύ..

Η Αλεξάνδρα Κολοντάι, που ήταν πολύ κοντά στον Λένιν για πολλά χρόνια, μου είχε ειπεί ότι η Κρούπσκαγια ήξερε πολύ καλά όλα όσα συνέβαιναν. Γνώριζε ότι ο Λένιν ήταν πολύ προσκολλημένος στην Ινέσα και πολλές φορές προσφέρθηκε να φύγει, αλλά ο Λένιν πάντοτε απαντούσε: "Μείνε!".

Τον Ιούλιο του 1912, ο Λένιν, η Κρούπσκαγια, ο Ζηνόβιεφ και ο Κάμενεφ μετακόμισαν από το Παρίσι στην Κρακοβία, στη Γαλικία. Τον Σεπτέμβριο του 1913, η Ινέσα Αρμάν ήλθε και συνάντησε το ζεύγος Λένιν. Είχε σταλεί στη Ρωσία σε μια αποστολή για το κόμμα, αλλά είχε συλληφθεί και φυλακισθεί για ένα χρόνο, απελευθερώθηκε δε έπειτα από αίτηση του πρώην συζύγου της, γιατί είχε συμπτώματα φυματιώσεως. Η Κρούπσκαγια έγραψε:

"Όλοι μας χαρήκαμε παρά πολύ με την άφιξή της. Το φθινόπωρο όλοι μας ήλθαμε πολύ κοντά στην Ινέσα. Υπήρχε σε αυτήν πολλή δύναμη και χαρά της ζωής. Είχαμε γνωρίσει την Ινέσα στο Παρίσι, αλλά εκεί ήταν πολύς κόσμος γύρω μας. Στην Κρακοβία ζούσε ένας μικρός, στενός κύκλος συντρόφων. Η Ινέσα νοίκιασε ένα δωμάτιο στο σπίτι της ίδιας οικογένειας, με την οποία και ο Κάμενεφ ζούσε. Ο Ίλιτς (δηλ. ο Λένιν), η Ινέσα κι εγώ συχνά πηγαίναμε μαζί περίπατο. Ο Ζηνόβιεφ και ο Κάμενεφ μας είχαν βαφτίσει "η παρέα των οδοιπόρων".

Η Ινέσα ήταν καλή μουσικός, μας προέτρεπε να πηγαίνουμε σε συναυλίες όπου παίζονταν έργα του Μπετόβεν και έπαιζε η ίδια στο πιάνο κομμάτια του Μπετόβεν πολύ καλά. Ο Ίλιτς αγαπούσε ιδιαίτερα την "Παθητική" σονάτα και μονίμως παρακαλούσε την Ινέσα να την παίξει".

Ινέσα αντί Λένιν

Όμως, στην Ινέσα δεν άρεσε η ζωή στην Κρακοβία. Αποφάσισε να δώσει
μια σειρά διαλέξεων στο εξωτερικό και κατόπιν να εγκατασταθεί στο Παρίσι. Ο Λένιν, μαζί με τον Μαλινόφσκυ, πήγε στο Παρίσι για ένα μήνα εκείνο τον χειμώνα.

Στις 16-17 Ιουλίου 1914, μια ειδική διάσκεψη του Διεθνούς Σοσιαλιστικού Γραφείου συνήλθε στις Βρυξέλλες. Η ημερησία διάταξη περιείχε το πρόβλημα της ενότητας του ρωσικού εργατικού κινήματος, που ο Λένιν είχε διασπάσει. Όλα τα μεγάλα ονόματα του διεθνούς Σοσιαλιστικού κινήματος ήταν παρόντα: Ο Βαντερβέλντε, ο Χάισμαν, ο Κάουτσκυ, ο Άξελροντ, ο Πλεχάνωφ, ο Μαρτώφ, ο Τρότσκυ, ο Αλεξίνσκυ, ο Γκανέτσκυ, η Ρόζα Λούξεμπουργκ. Μόνο ο Λένιν απουσίαζε γιατί δεν ήθελε ν' αντιμετωπίσει τις επιθέσεις για τη διασπαστική του κινήματος τακτική του. Και, στη θέση του έστειλε την Ινέσα Αρμάν, αφού της έγραψε τον λόγο που θα εκφωνούσε και την καθοδήγησε στον χειρισμό των διαφόρων ζητημάτων. Της είχε απόλυτη εμπιστοσύνη.

Όταν τον Απρίλιο του 1917 ο Λένιν με τους συντρόφους του έφυγαν με ένα σφραγισμένο τραίνο, με τη βοήθεια της γερμανικής κυβερνήσεως, για να πάνε από την Ελβετία στη Ρωσία και να ξεσηκώσουν τον λαό σε επανάσταση, η Ινέσα ήταν στη στενή συντροφιά του μαζί με την Κρούπσκαγια, τον Ζηνόβιεφ, τον Ράντεκ, τον Καρπίνσκυ και μερικούς άλλους.

Τον Φεβρουάριο του 1920, η Ινέσα Αρμάν, που ήταν ενεργός Μπολσεβίκα από την επιστροφή της στη Ρωσία με τον Λένιν τον Απρίλιο του 1917, έπεσε άρρωστη. Μετά τη Μπολσεβικική Επανάσταση είχε γίνει μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής των Σοβιέτ, επικεφαλής του Σοβιέτ της Μόσχας για την Εθνική Οικονομία και αργότερα επικεφαλής του τμήματος των εργατριών στην Μπολσεβικική Κεντρική Επιτροπή.


Όταν ο Λένιν έμαθε για την αρρώστια της Ινέσα, της έγραψε:
"Σε παρακαλώ, γράψε μου τι συμβαίνει. Οι καιροί είναι άσχημοι: τύφος, ινφλουέντσα, ισπανική γρίπη, χολέρα. Εγώ μόλις σηκώθηκα από το κρεβάτι και δεν βγαίνω έξω... Ποια είναι η θερμοκρασία σου; Δεν χρειάζεσαι τίποτε για τη θεραπεία σου; Σε παρακαλώ παρά πολύ, γράψε μου ειλικρινά. Να είσαι καλά. Ο Λένιν σου".

Αργότερα της έγραψε πάλι: "Το να βγεις έξω με πυρετό είναι καθαρή τρέλα. Σε παρακαλώ θερμά να μη βγαίνεις από το σπίτι και να πεις στις θυγατέρες σου εκ μέρους μου, ότι τις παρακαλώ να προσέχουν και να μη σε αφήσουν να βγεις: 1) Αν πρώτα δεν πέσει ο πυρετός, 2) Αν δεν το επιτρέψει ο γιατρός".

Θάνατος από χολέρα

Τον Αύγουστο του 1920, κανόνισε να μεταφερθεί η Ινέσα σ' ένα σανατόριο στον Βόρειο Καύκασο, στο Κισλοβόντσκ. Εκεί η υγεία της φαινόταν να καλυτερεύει και έπαιζε πιάνο για τη φίλη της Πωλίνα Βινογκράντοβα, που ήλθε να την επισκεφθεί. Αλλά τότε προέκυψε αιφνιδίως η ανάγκη να εκκενωθεί το σανατόριο. Ένα ηττημένο τμήμα Λευκών στρατιωτικών κατέβαινε από τα βουνά για να παραδοθεί στο Κισλοβόντσκ και οι τοπικές αρχές, φοβούμενες ταραχές, αποφάσισαν να πάρουν τους ασθενείς στο Ναλτσίκ.

Στον δρόμο, η Ινέσα έπαθε χολέρα και πέθανε σε λίγες μέρες. "Στις τρεις
το πρωί της 11ης Οκτωβρίου" έγραψε η Βινογκράντοβα, "ξύπνησα από το κουδούνισμα του τηλεφώνου. Δεν μπορούσα καθώς δεν είχα καλά ξυπνήσει, να καταλάβω τι συνέβαινε, όταν άκουσα τη φωνή του Λένιν στη γραμμή:
"Συγγνώμη, που σε ξύπνησα... Το φέρετρο της Ινέσα Αρμάν μόλις φθάνει στον σταθμό του Καζάν. Είσαι έτοιμη;" Ο Λένιν, η Κρούπσκαγια, τα παιδιά της Ινέσα και μια αντιπροσωπεία εργατριών, στην οποία μετείχε και η Βινογκράντοβα, στέκονταν μπροστά στο σφραγισμένο με μολύβι φέρετρο στο σταθμό του Καζάν. Παρ' όλο ότι στον Λένιν και στην Κρούπσκαγια προσφέρθηκε αυτοκίνητο για να ακολουθήσουν την συνοδεία, αρνήθηκαν. "Θα ακολουθήσουμε πεζή το φέρετρο", είπε ο Λένιν. Και ακολούθησαν πεζή όλη τη μακρά διαδρομή από τον Σταθμό του Καζάν στον Οίκο των Συνδικάτων.

Η Αγγέλικα Μπαλαμπάνωφ, που είδε τον Λένιν στην κηδεία, έγραψε:
"Ποτέ άλλοτε δεν είδα τέτοια έκφραση λύπης, ποτέ δεν είδα άνθρωπο τόσο απορροφημένο από την οδύνη του, από την προσπάθεια να την κρύψει από τους άλλους, λες και αυτό θα μείωνε την ένταση των αισθημάτων του...
Όχι μόνο το πρόσωπό του αλλά ολόκληρο το σώμα του εξέφραζε τόση πολλή λύπη, ώστε δεν τόλμησα να τον χαιρετήσω, ούτε καν με τη μικρότερη κίνηση του χεριού μου. Ήταν φανερό ότι ήθελε να μείνει μόνος με το πένθος του. Φαινόταν σαν να είχε "μαζέψει". Το καπέλο του σχεδόν σκέπαζε το πρόσωπό του, τα μάτια του φαίνονταν πλημμυρισμένα στα δάκρυα, που τα συγκρατούσε με μεγάλη προσπάθεια.
Καθώς προχωρούσαμε, ακολουθώντας την κίνηση του πλήθους, κι αυτός εκινείτο, μη προβάλλοντας αντίσταση, σαν να ήταν ευγνώμων που ερχόταν πλησιέστερα προς την πεθαμένη σύντροφο".

Η Αλεξάνδρα Κολοντάι επιβεβαιώνει αυτές τις παρατηρήσεις. Χρόνια αργότερα είπε στον φίλο της Μαρσέλ Μπωντύ:
"Όταν το σώμα της Ινέσα μεταφέρθηκε από τον Καύκασο και τη συνοδεύαμε στο κοιμητήριο, ο Λένιν ήταν αγνώριστος. Περπατούσε με κλειστά τα μάτια. Κάθε στιγμή φοβόμαστε ότι θα καταρρεύσει".

Η Κολοντάι σκέφθηκε ότι ο Λένιν δεν ήταν σε θέση να εξακολουθήσει να
ζει μετά την Ινέσα Αρμάν. Και πράγματι, ο θάνατος της Ινέσα επέσπευσε την ανάπτυξη της ασθένειας που επρόκειτο να τον καταστρέψει.


πηγή: THE INSIDER

Σαν σήμερα, στις 21 Ιανουαρίου του 1924, φεύγει από τη ζωή ο Βλαντίμιρ Ιλίτς Ουλιάνοβ, ο επονομαζόμενος «Λένιν», μεγαλοφυής πολιτικός, στοχαστής και θεωρητικός του Μαρξισμού, ένας από τους βασικούς ηγέτες της Οκτωβριανής Επανάστασης και του μετεπαναστατικού σοβιετικού κράτους.

Η γέννηση του Λένιν τοποθετείται στις 22 Απριλίου του 1870, στην πόλη Σιμπίρσκ. Ο πατέρας του ήταν καθηγητής μέσης εκπαίδευσης, ενώ η μητέρα του, δασκάλα, αφιερώθηκε στην αγωγή των παιδιών. Ένα από τα βασικά γεγονότα που σημάδεψαν τη ζωή και την προσωπικότητα του νεαρού Λένιν ήταν η εκτέλεση του μεγαλύτερου αδερφού του, ο οποίος καταδικάστηκε το 1884 σε θάνατο – ως μέλος του «Ναρονδοβόλτσι», μιας επαναστατικής οργάνωσης – για συμμετοχή στην ανεπιτυχή απόπειρα δολοφονίας του τσάρου Αλεξάνδρου Γ'.

Ο Λένιν σπούδασε νομικά, ενώ ήδη κατά τη διάρκεια των σπουδών του μελετούσε ενδελεχώς το έργο του Μαρξ και οργάνωσε μαρξιστικό κύκλο, δημιουργώντας επαφές και με την επαναστατική νεολαία άλλων πόλεων. Από τα μέσα του 1893 μετοίκησε στην Πετρούπολη, όπου με την ιδιότητα του βοηθού δικηγόρου κάλυπτε την επαναστατική του δράση. Σ' αυτήν την περίοδο ανήκουν τα πρώτα πολεμικά μανιφέστα του Λένιν με τα οποία επιτίθεται στο λαϊκό κόμμα, τα οποία διακινούνται από χέρι σε χέρι με τη μορφή χειρογράφων. Αμέσως μετά, ο Λένιν άρχισε από τον Τύπο έναν θεωρητικό αγώνα ενάντια στους διαστρεβλωτές της μαρξιστικής θεωρίας.

Τα χρόνια της δράσης

Η δράση του Λένιν οδήγησε στο να υποστεί αλλεπάλληλες συλλήψεις, εκτοπισμούς και εξορίες από το τσαρικό καθεστώς. Το Δεκέμβριο του 1895
ο Λένιν και οι στενότεροι συνεργάτες του συνελήφθησαν, με αποτέλεσμα ο ίδιος να περάσει το 1896 στη φυλακή, και τον Φεβρουάριο του 1897 εξορίστηκε για τρία χρόνια στην επαρχία Γενισέης, στην ανατολική Σιβηρία. Τ

ο 1900 αρχίζει από το εξωτερικό την έκδοση της εφημερίδας «Ισκρα», με την οποία καθοδηγεί την εργατική τάξη στη Ρωσία, ενώ μετά τη διάσπαση του Ρωσικού Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού Κόμματος των Εργαζομένων (RSDLP) σε Μπολσεβίκους (πλειοψηφία) και Μενσεβίκους (μειοψηφίας), ο Λένιν μετατράπηκε σε ηγέτη του μπολσεβικικού τμήματος, το οποίο αργότερα μετεξελίχθηκε σε μπολσεβικικό κόμμα.

Μετά την αποτυχία της Επανάστασης του 1905-1907, ο Λένιν επέστρεψε στο εξωτερικό και αναλύοντας τα αίτια της ήττας των επαναστατικών δυνάμεων, συνέχισε να ταξιδεύει στην Ευρώπη και συμμετείχε σε πολλά σοσιαλιστικά συνέδρια και δραστηριότητες. Στις 16 Απριλίου του 1917 επέστρεψε στην Αγία Πετρούπολη από την Ελβετία, μετά την πτώση του τσάρου Νικόλαου Β’, και ανέλαβε ηγετικό ρόλο στο μπολσεβικικό κίνημα, εκδίδοντας τις «Θέσεις της 4ης του Απρίλη».

Στις 26 Οκτωβρίου 1917, το πανρωσικό συνέδριο των Σοβιέτ παρέδωσε την εξουσία στο Συμβούλιο των Επιτρόπων του Λαού. Ο Λένιν εξελέγη πρόεδρος του Συμβουλίου, ενώ σ΄αυτό συμμετείχαν οι Λέων Τρότσκι (Εξωτερικές υποθέσεις), Αλεξέι Ρίκωφ (Εσωτερικές υποθέσεις), Ανατόλι Λουνατσάρσκι (Εκπαίδευση), Αλεξάνδρα Κολλοντάι (Κοινωνική πρόνοια), Φέλιξ Ντζερζίνσκι (Εσωτερικές υποθέσεις), Ιωσήφ Στάλιν (Μειονότητες), Πέτρος Στούτσκα (Δικαιοσύνη) και Βλαντιμίρ Αντόνοφ-Οφσέενκο (Στρατιωτικές Υποθέσεις).

Σαν πρόεδρος του Συμβουλίου των Επιτρόπων του Λαού, ο Λένιν κατήργησε την ιδιωτική ιδιοκτησία στη γη και άρχισε την διανομή της γης στους αγρότες. Οι τράπεζες εθνικοποιήθηκαν και εισήχθη ο έλεγχος της παραγωγής στα εργοστάσια.

Η απόπειρα δολοφονίας και ο θάνατος

Στις 30 Αυγούστου 1918 η Φάνια Καπλάν, μέλος του Σοσιαλιστικού Επαναστατικού Κόμματος, πλησίασε το Λένιν ενώ βρισκόταν στο δρόμο για το αυτοκίνητό του. Του φώναξε και όταν αυτός γύρισε τον πυροβόλησε τρεις φορές, με αποτέλεσμα δύο από τις σφαίρες να τον βρουν στον ώμο και τον πνεύμονα. Ο Λένιν οδηγήθηκε στο διαμέρισμά του στο Κρεμλίνο, και αρνήθηκε την εισαγωγή του σε νοσοκομείο, πιστεύοντας πως άλλοι δολοφόνοι θα τον περίμεναν εκεί. Οι γιατροί κλήθηκαν, αλλά αποφάσισαν ότι ήταν πάρα πολύ επικίνδυνο να αφαιρεθούν οι σφαίρες. Ο Λένιν συνήλθε τελικά, αν και η υγεία του εξασθένησε από αυτό το σημείο.

Όταν ο Λένιν ανέκαμψε, στη διάσκεψη του Κόμματος το 1922, πρότεινε τη δημιουργία μιας θέσης γενικού γραμματέα, ενώ επιλογή του για τη θέση ήταν ο Ιωσήφ Στάλιν. Αμέσως μετά το διορισμό του Στάλιν ως γενικού γραμματέα, ο Λένιν εισήχθη στο νοσοκομείο προκειμένου να αφαιρέσει μια σφαίρα από την απόπειρα δολοφονίας της Φ. Καπλάν. Αναμενόταν ότι αυτή η επέμβαση θα αποκαθιστούσε την υγεία του. Αυτό δεν επρόκειτο να γίνει. Ένα αιμοφόρο αγγείο έσπασε στον εγκέφαλο του Λένιν, τον άφησε παράλυτο στη δεξιά πλευρά του και για έναν χρόνο ήταν ανίκανος να μιλήσει.

Εν τέλει, ο Λένιν πέθανε στις 21 Ιανουαρίου 1924, στην Γκόρκι. Φήμες ότι ο
Λένιν έπασχε από σύφιλη, αναπήδησαν αμέσως μετά από το θάνατό του.
Η επίσημη αιτία θανάτου που δόθηκε ήταν εγκεφαλική αρτηριοσκλήρωση, ή εγκεφαλικό επεισόδιο (το τέταρτό του), αλλά από τους 27 παθολόγους που τον εξέταζαν, μόνο οκτώ υπέγραψαν το συμπέρασμα στην έκθεση αυτοψίας του. Επομένως, έχουν υποβληθεί διάφορες θεωρίες σχετικά με το θάνατό του. Παραδείγματος χάριν, μια μεταθανάτια διάγνωση από δύο ψυχιάτρους και έναν νευρολόγο που δημοσιεύθηκε πρόσφατα σε ευρωπαϊκό περιοδικό νευρολογίας, υποστήριξε ότι ο Λένιν πέθανε από τη σύφιλη.

Είπε...

«Η εντιμότητα στην πολιτική είναι αποτέλεσμα της δύναμης, ενώ η υποκρισία αποτέλεσμα της αδυναμίας»

«Πες μου ποιος σε παινεύει για να σου πω τι λάθη έκανες»

«Ένα ψέμα που λέγεται αρκετά συχνά μετατρέπεται σε αλήθεια»

«Είναι αδύνατον να προβλέψουμε το χρόνο και την πρόοδο της επανάστασης. Κυριαρχείται από τους δικούς της μυστηριώδεις νόμους»

«Καμία ποσότητα πολιτικής ελευθερίας δεν θα ικανοποιήσει τις πεινασμένες μάζες»

«Κάποιες φορές η ιστορία χρειάζεται μια ώθηση»

Trivia για τη ζωή του Λένιν

Ο Λένιν υπέφερε από έντονο άγχος, το οποίο εκδηλωνόταν με ψυχοσωματικά συμπτώματα, κυρίως με πονοκεφάλους και πόνο στο στομάχι. Ο Λένιν είχε δύο ερωμένες, η πρώτη ήταν η Ελίζαμπεθ ντε Κ., μια πλούσια διαζευγμένη, ενώ η δεύτερη ήταν η Ινέσα Αρμάντ, Γαλλίδα Μπολσεβίκα, η οποία πέθανε από χολέρα το 1920.

Ολόκληρη τη ζωή του ακολουθούσε τα ίδια πέντε βήματα για να οργανώσει το συγγραφικό του υλικό: ένα σχεδιάγραμμα σε μισό φύλλο χαρτί, ένα σκελετό του κειμένου στο αριστερό τμήμα ενός διπλωμένου φύλλου χαρτιού, διορθώσεις στο δεξί τμήμα, ένα χειρόγραφο με μολύβι και το τελικό χειρόγραφο με μελάνι.

Ο εγκέφαλος του Λένιν αφαιρέθηκε προτού βαλσαμωθεί το σώμα του και η σοβιετική κυβέρνηση ανάθεσε στο γνωστό Γερμανό επιστήμονα νευρολογίας, Όσκαρ Φογκτ, να μελετήσει τον εγκέφαλο του Λένιν για να εντοπίσει την ακριβή θέση των κυττάρων του εγκεφάλου που είναι... αρμόδια για τη μεγαλοφυΐα.

Το «Ίδρυμα Εγκεφάλου» δημιουργήθηκε στη Μόσχα για αυτόν το λόγο.
Ο Φογκτ δημοσίευσε ένα έντυπο για τον εγκέφαλο το 1929, όπου ανέφερε ότι μερικοί πυραμιδικοί νευρώνες στο τρίτο στρώμα του εγκεφαλικού φλοιού του Λένιν ήταν πολύ ανεπτυγμένοι.

*Ευχαριστούμε για τις επισημάνσεις τον Νίκο Σαραντάκο και τους επισκέπτες του blog του.


tvxs.g