Kαθαρά, ξάστερα και κατανοητά...

Καθαρά και ξάστερα…

Η ελληνική πρόταση για παράταση της δανειακής σύμβασης, ενδεχομένως να γίνει δεκτή στο eurogroup, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμφωνηθεί ταυτόχρονα και το μεταβατικό πρόγραμμα. Εφόσον οι Γερμανοί επιμένουν στην παράταση του προγράμματος, θα πρέπει να αποσαφηνιστεί εάν αυτό σημαίνει παράταση ως έχει του όλου προγράμματος ή εάν το πρόγραμμα επιδέχεται αλλαγές.

Εφόσον στο κείμενο που απορρίφθηκε προβλέπονταν ευελιξία επ’ αυτού του σημείου, τότε η ελληνική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να καταθέσει τις αλλαγές που προτείνει και αυτές να συμφωνηθούν εν όλω ή έστω εν μέρει. Δηλαδή, να αποδεχθεί ένα μέρος του παλαιού και να προτείνει συγκεκριμένα την αντικατάσταση του υπολοίπου. Εφόσον δηλαδή δεν θέλει μείωση μισθών και συντάξεων, ΕΝΦΙΑ, απολύσεις και αύξηση ΦΠΑ, να τα αντικαταστήσει με εναλλακτικά μέτρα. Διότι, κάθε δανειακή σύμβαση εδράζεται επί ενός προγράμματος. Εάν δεν προτείνει αλλαγές, παρά μόνον νέα δανειακή σύμβαση, είναι σαν να αποδέχεται το υπάρχον πρόγραμμα αυτούσιο.

Είναι πιθανόν, εάν έτσι εξελιχθούν τα πράγματα, να υπάρξει συμφωνία κατ’ αρχήν, και εν συνεχεία τα τεχνικά κλιμάκια να καταλήξουν στη συγκεκριμένη εξειδίκευση τις επόμενες μέρες. Τι θα γίνει, όμως, εάν οι Γερμανοί αρνηθούν τη διαπραγμάτευση επί του προγράμματος και επιμείνουν στην παράταση του υπάρχοντος;

Εάν αυτό συμβεί, τότε θα καταστεί σαφές σε Ελλάδα, Ευρώπη και Αμερική, ότι στοχεύουν είτε στην ανατροπή της κυβέρνησης, είτε στο grexit. Διότι γνωρίζουν, φυσικά, πως εάν η νέα κυβέρνηση υιοθετήσει αυτούσιο το υπάρχον πρόγραμμα, τότε αυτοκαταργείται. Εάν πάλι το αρνηθεί, τότε η ΕΚΤ θα διακόψει την παροχή ρευστότητας και ντε φάκτο θα υποχρεώσει την Ελλάδα σε έκδοση χρήματος.

Είναι πιθανό αυτό το ενδεχόμενο; Εάν εκτιμήσει κανείς ρεαλιστικά τις δηλώσεις Σόιμπλε, τότε δεν μπορεί παρά να το θεωρήσει εν μέρει πιθανό. Οι Γερμανοί έχουν προϋπηρεσία σε τέτοιου τύπου διαπραγματεύσεις, που οδηγούνται εσκεμμένα σε ρήξεις. Το έκαναν με τη Γιουγκοσλαβία, όταν εξώθησαν τον Μιλόσεβιτς σε ρήξη, ζητώντας συνεχώς και νέες υποχωρήσεις που καθιστούσαν αδύνατη τη συμφωνία. Εάν αυτή τη στιγμή εκτιμούν ότι δεν έχουν κανένα απολύτως περιθώριο συμβιβασμού, τότε δεν θα δεχθούν τίποτα και θα περιμένουν ένα από τα δύο: είτε υποταγή είτε έξοδο.

Το ζήτημα που θα ανακύψει, τότε, θα είναι ο πολιτικός χειρισμός της κρίσης και η στρατηγική της κυβέρνησης. Δεν θα υπάρχει άλλη επιλογή από την προσφυγή σε δημοψήφισμα με το ερώτημα «δέχεστε την παράταση του μνημονίου για 6 μήνες;».

Εάν η απάντηση είναι ναι, τότε η κυβέρνηση θα ζητήσει την τεχνική παράταση του προγράμματος και θα υπογράψει τη μεταβατική συμφωνία. Εάν είναι όχι, τότε η Ελλάδα θα ανακοινώσει πως ο λαός δεν δέχεται την παράταση του μνημονίου και οι αποφάσεις θα περάσουν στην ΕΚΤ. Εάν ο Ντράγκι διακόψει τη ρευστότητα, τότε η Ελλάδα δεν θα έχει άλλο δρόμο από την ντε φάκτο έξοδο από το ευρώ.

Νομίζω πως η κυβέρνηση δεν έχει άλλη λύση. Πρέπει την Παρασκευή να παρουσιάσει τις συγκεκριμένες αλλαγές επί του προγράμματος και να ζητήσει διαπραγμάτευση. Εάν οι Γερμανοί και πάλι αρνηθούν, θα πρέπει να πάει σε δημοψήφισμα και ταυτόχρονα να προετοιμάζεται για έξοδο από το ευρώ και επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, εφόσον βεβαίως αυτή θα είναι και η επιθυμία του λαού, μετά το δημοψήφισμα.


Απόστολος Διαμαντής
Πανεπιστημιακός και συγγραφέας.